40.-(1) Κανονισμοί που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 47(2)(ε) καθορίζουν:
(α) τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των τελικών πελατών και για την εξασφάλιση υψηλών επιπέδων προστασίας του πελάτη, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαφάνεια σχετικά με τους συμβατικούς όρους και προϋποθέσεις, τις γενικές πληροφορίες και τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών,
(β) τα κατάλληλα μέτρα τα οποία εγγυούνται επαρκώς την προστασία των ευάλωτων πελατών.
(2) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας του εδαφίου (1), τα μέτρα περιλαμβάνουν και διασφαλίζουν ότι -
(α) Οι τελικοί πελάτες έχουν το δικαίωμα να συνάπτουν σύμβαση με τον φορέα παροχής υπηρεσιών φυσικού αερίου, στην οποία καθορίζονται:
(i) η ταυτότητα και η διεύθυνση του προμηθευτή·
(ii) οι παρεχόμενες υπηρεσίες, τα προσφερόμενα επίπεδα ποιότητας υπηρεσιών καθώς και ο χρόνος έναρξης της σύνδεσης·
(iii) τα είδη των προσφερομένων υπηρεσιών συντήρησης·
(iv) τα μέσα με τα οποία είναι δυνατόν να εξασφαλιστούν πληροφορίες σε σχέση με όλες τις ισχύουσες διατιμήσεις και τέλη συντήρησης·
(v) η διάρκεια της σύμβασης, και κατά πόσον επιτρέπεται η αποχώρηση από τη σύμβαση χωρίς επιβάρυνση, οι όροι ανανέωσης και τερματισμού της παροχής υπηρεσιών και της σύμβασης·
(vi) οποιεσδήποτε διευθετήσεις για αποζημίωση και επιστροφή καταβληθέντων ποσών, οι οποίες εφαρμόζονται όταν τα συμβατικά επίπεδα ποιότητας των υπηρεσιών δεν πληρούνται, συμπεριλαμβανομένης της εσφαλμένης και καθυστερημένης χρέωσης·
(vii) η μέθοδος για την κίνηση των διαδικασιών επίλυσης διαφορών σύμφωνα με την παράγραφο (ε),
(νiii) κοινοποιούνται κατά τρόπο σαφή, μέσω τιμολογίων ή των ιστοσελίδων των επιχειρήσεων φυσικού αερίου, πληροφορίες οι οποίες αφορούν τα δικαιώματα των καταναλωτών και κυρίως τον τρόπο εξέτασης των παραπόνων τους, και όλων των πληροφοριών που αναφέρονται σε αυτό το σημείο, και
(ix) ότι όταν ένας πελάτης, ενώ τηρεί τους συμβατικούς όρους, επιθυμεί να αλλάξει προμηθευτή, η αλλαγή θα πραγματοποιείται από τον ενδιαφερόμενο ή τους ενδιαφερόμενους διαχειριστές εντός τριών εβδομάδων και ότι οι πελάτες έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν όλα τα σχετικά στοιχεία για την κατανάλωση. Τα δικαιώματα αυτά παρέχονται σε όλους τους πελάτες και χωρίς διακρίσεις σε σχέση με το κόστος, την προσπάθεια ή το χρόνο,
(x) οι συμβατικοί όροι είναι δίκαιοι, σαφείς και γνωστοί εκ των προτέρων. Οι πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2) παρέχονται πριν από τη σύναψη ή επιβεβαίωση της σύμβασης. Όταν οι συμβάσεις συνάπτονται με την παρεμβολή κάποιου μεσάζοντα, οι πληροφορίες σχετικά με τα ζητήματα της παραγράφου (α) του εδαφίου (2) επίσης παρέχονται πριν από τη σύναψη της σύμβασης,
(β) οι τελικοί πελάτες ενημερώνονται δεόντως σχετικά με οποιαδήποτε πρόθεση τροποποίησης των συμβατικών όρων και του δικαιώματός τους να παραιτηθούν από σύμβαση, της οποίας δεν αποδέχονται τους νέους όρους, όταν τους απευθύνεται η σχετική ειδοποίηση. Οι φορείς παροχής υπηρεσιών ειδοποιούν τους πελάτες τους απευθείας για οποιαδήποτε αύξηση τελών, την κατάλληλη χρονική στιγμή και το αργότερο μία κανονική χρονική περίοδο χρέωσης μετά τη χρονική στιγμή κατά την οποία η αύξηση τίθεται σε ισχύ με διαφανή και κατανοητό τρόπο. Οι πελάτες παραμένουν ελεύθεροι να λύσουν τις αντίστοιχες συμβάσεις, εάν δεν αποδέχονται τους νέους όρους, οι οποίοι τους έχουν κοινοποιηθεί από το φορέα παροχής υπηρεσιών αερίου,
(γ) διατίθενται στο κοινό και ιδιαίτερα στους τελικούς πελάτες, διαφανείς πληροφορίες σχετικά με τις ισχύουσες τιμές και διατιμήσεις, καθώς και τις συνήθεις συνθήκες και όρους όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες φυσικού αερίου και στη χρήση των υπηρεσιών αυτών,
(δ) εφαρμόζονται τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία ευάλωτων πελατών,
(ε) για την αντιμετώπιση των καταγγελιών των τελικών πελατών, προβλέπονται διαφανείς, απλές και οικονομικά προσιτές διαδικασίες. Ειδικότερα, όλοι οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να απολαύουν καλού επιπέδου υπηρεσιών και εξέτασης των παραπόνων από τον προμηθευτή τους σε φυσικό αέριο,
(στ) οι πελάτες έχουν ευρεία ελευθερία επιλογής των μεθόδων πληρωμής, οι οποίες δεν προβαίνουν σε αδικαιολόγητες διακρίσεις μεταξύ πελατών. Τα συστήματα προπληρωμής πρέπει να είναι δίκαια και να αντανακλούν καταλλήλως την πιθανή κατανάλωση. Οποιαδήποτε διαφορά στους όρους και στις προϋποθέσεις θα αντανακλά τις δαπάνες που φέρει ο προμηθευτής των διαφόρων συστημάτων πληρωμών. Οι γενικοί όροι και προϋποθέσεις πρέπει να είναι δίκαιοι και διαφανείς, πρέπει να διατυπώνονται σε σαφή και κατανοητή γλώσσα και να μην περιλαμβάνουν μη συμβατικά εμπόδια στην άσκηση των δικαιωμάτων των πελατών, όπως υπερβολικά συμβατικά έγγραφα. Οι πελάτες πρέπει να προστατεύονται από τις αθέμιτες και παραπλανητικές μεθόδους πώλησης·
(ζ) οι πελάτες δεν επιβαρύνονται για αλλαγή προμηθευτή·
(η) όταν οι πελάτες συνδέονται με το δίκτυο αερίου, ενημερώνονται σχετικά με τα δικαιώματά τους να προμηθεύονται, φυσικό αέριο καθορισμένης ποιότητας σε λογικές τιμές·
(θ) οι πελάτες έχουν στη διάθεσή τους τα δεδομένα κατανάλωσής τους και τους παρέχεται η δυνατότητα, με ρητή συναίνεση και ατελώς, να επιτρέπουν σε οποιαδήποτε καταχωρημένη επιχείρηση προμήθειας την πρόσβαση στα δεδομένα μετρητών που τους αφορούν. Το μέρος που είναι αρμόδιο για τη διαχείριση δεδομένων πρέπει να υποχρεούται να χορηγεί τα εν λόγω δεδομένα στην επιχείρηση. Οι πελάτες ενημερώνονται για τον καθορισμένο μορφότυπο των δεδομένων και τη διαδικασία για την πρόσβαση των προμηθευτών και των καταναλωτών στα δεδομένα. Δεν επιτρέπεται πρόσθετη χρέωση του καταναλωτή για την εν λόγω υπηρεσία·
(ι) οι πελάτες ενημερώνονται δεόντως για την πραγματική κατανάλωση και το κόστος του φυσικού αερίου αρκετά συχνά ώστε να μπορούν να ρυθμίσουν οι ίδιοι την κατανάλωση φυσικού αερίου. Οι πληροφορίες δίδονται στο πλαίσιο επαρκούς χρονικού πλαισίου που να λαμβάνει υπόψη την ικανότητα του εξοπλισμού μετρήσεων του πελάτη. Δίδεται η δέουσα προσοχή στην οικονομική αποδοτικότητα αυτών των μέτρων. Δεν επιτρέπεται πρόσθετη χρέωση του καταναλωτή για την εν λόγω υπηρεσία·, και
(ια) οι πελάτες λαμβάνουν, μετά από κάθε αλλαγή προμηθευτή φυσικού αερίου, τελικό εκκαθαριστικό, το αργότερο έξι εβδομάδες μετά την αλλαγή προμηθευτή.
(3) Οι εν λόγω Κανονισμοί δύνανται επίσης να καθορίζουν διαδικασία που να καθιστά δυνατή τη δίκαιη και ταχεία διευθέτηση διαφορών, προβλέποντας, όπου αιτιολογείται, σύστημα επιστροφών ή/και αποζημιώσεων.
(4) Οι εν λόγω Κανονισμοί δύνανται επίσης να προβλέπουν για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την επίτευξη των στόχων κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, προστασίας του περιβάλλοντος και ασφάλειας της προμήθειας, ιδίως μέσω της συντήρησης και κατασκευής της αναγκαίας υποδομής του δικτύου, συμπεριλαμβανομένου του δυναμικού διασύνδεσης.
(5)(α) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει την εφαρμογή και παρακολουθεί την εξέλιξη των ευφυών συστημάτων μέτρησης, τα οποία ευνοούν την ενεργό συμμετοχή των καταναλωτών στην αγορά εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Η επιχείρηση φυσικού αερίου ετοιμάζει μελέτη που καθορίζει ποια μορφή ευφυούς μέτρησης είναι οικονομικώς λογική και αποδοτική από άποψη κόστους και ποιες είναι οι εφικτές προθεσμίες για τη διανομή τους, την οποία μελέτη υποβάλλει στη ΡΑΕΚ για έγκριση·
(β) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων ευφυούς μέτρησης που θα εφαρμοσθούν στη Δημοκρατία. Η ΡΑΕΚ συνεκτιμά δεόντως τη χρήση των κατάλληλων προδιαγραφών και των καλύτερων πρακτικών και τη σημασία της ανάπτυξης της αγοράς φυσικού αερίου·
(γ) Στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται ευφυή συστήματα μέτρησης και προωθείται η ανάπτυξη έξυπνων μετρητών φυσικού αερίου, η ΡΑΕΚ:
(i) Μεριμνά ώστε τα συστήματα μέτρησης να παρέχουν στους τελικούς πελάτες πληροφορίες στον πραγματικό χρόνο κατανάλωσης. Οι στόχοι της ενεργειακής απόδοσης και τα οφέλη των τελικών πελατών λαμβάνονται πλήρως υπόψη στον καθορισμό των ελάχιστων λειτουργιών των μετρητών και των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στους συμμε-τέχοντες στην αγορά∙
(ii) διασφαλίζει την ασφάλεια των έξυπνων μετρητών και των ανταλλαγών δεδομένων καθώς και την ιδιωτικότητα των τελικών πελατών, τηρουμένων των διατάξεων του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου∙
(iii) διασφαλίζει ότι, σε περίπτωση που οι τελικοί πελάτες υποβάλουν σχετικό αίτημα, τα δεδομένα μέτρησης της παραγωγής ή της κατανάλωσής τους διατίθενται στους ίδιους ή σε τρίτους που ενεργούν για λογαριασμό τους, σε ευχερώς κατανοητή μορφή για να μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν ώστε να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές∙
(iv) απαιτεί την παροχή κατάλληλων συμβουλών και πληροφοριών στους πελάτες κατά το χρόνο εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, κυρίως σχετικά με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά τη χρήση των ενδείξεων του μετρητή και την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας.
(δ) Στην περίπτωση που εφαρμόζεται ευφυές σύστημα μέτρησης, οι μετρητές θα παρέχουν τη δυνατότητα ακριβούς τιμολόγησης, με βάση την πραγματική κατανάλωση. Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι τελικοί καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε συμπληρωματικές πληροφορίες που τους επιτρέπουν να ελέγχουν οι ίδιοι, λεπτομερώς, το ιστορικό της κατανάλωσής τους, και οι οποίες περιλαμβάνουν:
(i) Σωρευτικά στοιχεία, τουλάχιστον, για τα τρία (3) προηγούμενα έτη ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας εάν αυτή είναι μικρότερη. Τα στοιχεία αντιστοιχούν στις χρονικές περιόδους για τις οποίες υπάρχουν συχνά τιμολογιακές πληροφορίες· και
(ii) λεπτομερή στοιχεία για το χρόνο χρήσης για οποιαδήποτε ημέρα, εβδομάδα, μήνα και έτος. Τα στοιχεία αυτά κοινοποιούνται στον τελικό πελάτη μέσω του διαδικτύου ή της διεπαφής του μετρητή τουλάχιστον για το διάστημα των τελευταίων είκοσι τεσσάρων (24) μηνών ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας εάν αυτή είναι μικρότερη.
(6) Το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από διαβουλεύσεις με τη ΡΑΕΚ, δύναται να καθορίσει μια επιχείρηση φυσικού αερίου που διεξάγει την δραστηριότητα της προμήθειας ως προμηθευτή εσχάτου ανάγκης για πελάτες που συνδέονται με το δίκτυο φυσικού αερίου.
(7) Όλοι οι τελικοί πελάτες που συνδέονται με το δίκτυο φυσικού αερίου έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν το φυσικό τους αέριο από προμηθευτή, με την επιφύλαξη της συμφωνίας του προμηθευτή, ανεξάρτητα από το κράτος μέλος στο οποίο είναι καταχωρημένος ο προμηθευτής, εφόσον αυτός τηρεί τις κείμενες διατάξεις εμπορίας και εξισορρόπησης. Προς τούτο η ΡΑΕΚ λαμβάνει όλα τα μέτρα για να εξασφαλίσει ότι οι διοικητικές διαδικασίες δεν εισάγουν εμπόδια εις βάρος επιχειρήσεων προμήθειας που έχουν ήδη καταχωρηθεί σε άλλο κράτος μέλος.
(8) Αναφορικά με τους ευάλωτους πελάτες, η έννοια των οποίων καθορίζεται με αναφορά μεταξύ άλλων στην ενεργειακή φτώχεια από τον Υπουργό μετά από διαβούλευση με την ΡΑΕΚ, ο προμηθευτής υποχρεούται να μη διακόψει τη σύνδεση σε κρίσιμες περιόδους.
(9) Οι εν λόγω Κανονισμοί δύνανται επίσης να προβλέπουν για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται, όπως εθνικά σχέδια δράσης στον τομέα της ενέργειας και παροχές στο πλαίσιο των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, για να εξασφαλίσουν στους ευάλωτους καταναλωτές τον αναγκαίο εφοδιασμό με φυσικό αέριο ή τη στήριξη βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή φτώχεια όπου εντοπίζεται, μεταξύ άλλων στο ευρύτερο πλαίσιο της φτώχειας. Τα μέτρα αυτά δεν θα πρέπει να εμποδίζουν το πραγματικό άνοιγμα της αγοράς, που προβλέπεται στο άρθρο 33, ούτε τη λειτουργία της αγοράς, και θα πρέπει να κοινοποιούνται στην Επιτροπή, όπου αρμόζει. Η κοινοποίηση αυτή δεν περιλαμβάνει τα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο του γενικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
(10) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι διατίθενται στους καταναλωτές το σύνολο των αναγκαίων πληροφοριών σχετικά με τα δικαιώματά τους, την ισχύουσα νομοθεσία και τα μέσα προσφυγής που διαθέτουν σε περίπτωση διαφοράς. Το σύνολο του περιεχομένου των αναγκαίων πληροφοριών θα ετοιμάζεται από τη ΡΑΕΚ και θα διατίθεται τουλάχιστον σε ηλεκτρονική μορφή στα Γραφεία Εξυπηρέτησης του Πολίτη και στα κατά τόπους Επαρχιακά Γραφεία του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Το Γραφείο της ΡΑΕΚ, τα Γραφεία Εξυπηρέτησης του Πολίτη και το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού θα αποτελούν τα ενιαία σημεία επαφής για την ενημέρωση των καταναλωτών.
(11) Η ΡΑΕΚ καθορίζεται ως φορέας (διαμεσολαβητής ενέργειας ή φορέας των καταναλωτών) που θα ενεργεί ως ανεξάρτητος μηχανισμός για την αποτελεσματική αντιμετώπιση παραπόνων και τον εξωδικαστικό διακανονισμό/επίλυση διαφορών.
(12) Ο Υπουργός ενημερώνει, κατά την έναρξη εφαρμογής του Νόμου, την Επιτροπή για όλα τα μέτρα που θεσπίζονται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του καταναλωτή και του περιβάλλοντος και για τις πιθανές επιπτώσεις τους στον εθνικό και διεθνή ανταγωνισμό. Στη συνέχεια, ο Υπουργός γνωστοποιεί ανά διετία στην Επιτροπή οποιεσδήποτε αλλαγές έχουν επέλθει στα εν λόγω μέτρα.
(13) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να αποφασίσει τη μη εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 8 έως 14 όσον αφορά τη διανομή, αν η εφαρμογή τους θα παρεμπόδιζε, από νομική ή πραγματική άποψη, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στις επιχειρήσεις φυσικού αερίου προς το κοινό οικονομικό συμφέρον και στο μέτρο που η ανάπτυξη των συναλλαγών δεν θα επηρεαζόταν σε βαθμό αντίθετο προς τα συμφέροντα της Ένωσης. Τα συμφέροντα της Ένωσης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον ανταγωνισμό όσον αφορά τους επιλέγοντες πελάτες σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο.
(14) Η ΡΑΕΚ εξασφαλίζει ότι οι προμηθευτές φυσικού αερίου ή οι διαχειριστές συστημάτων διανομής, σε συνεργασία με τη ΡΑΕΚ, λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να στείλουν σε όλους τους καταναλωτές τους ένα αντίγραφο του Ερωτηματολογίου Καταναλωτή Ενέργειας με πρακτικές πληροφορίες που συνδέονται με τα δικαιώματα των καταναλωτών ενέργειας, το οποίο καταρτίζει η Επιτροπή, σε διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους κύκλους συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών, των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, των καταναλωτικών οργανώσεων και των επιχειρήσεων φυσικού αερίου, καθώς και ότι μεριμνούν ώστε το εν λόγω Ερωτηματολόγιο να είναι διαθέσιμο στο κοινό.
(15) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι τελικοί πελάτες λαμβάνουν ατελώς τους λογαριασμούς τους και τα στοιχεία για την κατανάλωση ενέργειας και ότι η πρόσβαση των τελικών πελατών στα στοιχεία για την κατανάλωσή τους είναι επίσης δωρεάν.