148.-(1) Ανεξάρτητα από την κατάργηση του περί Φρεάτων Νόμου-
(α) οποιαδήποτε άδεια ανόρυξης φρέατος που εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω καταργηθέντος Νόμου και η οποία ήταν έγκυρη και σε ισχύ αμέσως πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, και η οποία αφορά φρέαρ το οποίο δεν είχε ανορυχθεί και κατασκευασθεί μέχρι την εν λόγω έναρξη ή αφορά υφιστάμενο φρέαρ του οποίου η ανόρυξη και η κατασκευή είχε συμπληρωθεί μέχρι την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, αλλά δεν περιέχει εξουσιοδότηση για τη λήψη νερού, θα συνεχίσει να είναι έγκυρη και σε ισχύ και θα θεωρείται ως άδεια έργου υδροληψίας που εκδόθηκε δυνάμει του παρόντος Νόμου, οι δε όροι που περιέχονται σε οποιαδήποτε τέτοια άδεια θα συνεχίσουν να ισχύουν με τις ανάλογες προσαρμογές:
(β) (i) οποιαδήποτε άδεια ανόρυξης φρέατος που εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω καταργηθέντος Νόμου, η οποία ήταν έγκυρη και σε ισχύ αμέσως πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου και που αφορά υφιστάμενο φρέαρ του οποίου η ανόρυξη και κατασκευή είχε συμπληρωθεί μέχρι την εν λόγω έναρξη και περιέχει εξουσιοδότηση για τη λήψη νερού ή που αφορά φρέαρ το οποίο δεν είχε ανορυχθεί ή κατασκευασθεί μέχρι την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, αλλά περιείχε εξ αρχής εξουσιοδότηση για τη λήψη νερού, θα συνεχίσει να είναι έγκυρη και σε ισχύ και θα θεωρείται ως άδεια έργου υδροληψίας και ταυτόχρονα ως άδεια υδροληψίας που εκδόθηκαν δυνάμει του παρόντος Νόμου˙
(ii) οι όροι που περιέχονται στις άδειες ανόρυξης φρέατος που αναφέρονται στην υποπαράγραφο (i) θα θεωρούνται, στο βαθμό που ρυθμίζουν θέματα που εμπίπτουν στις παραγράφους (α) και (β) του άρθρου 92 ή άλλα θέματα συναφή με αυτά, ως όροι της άδειας έργου υδροληψίας και, στο βαθμό που ρυθμίζουν θέματα που εμπίπτουν σε οποιαδήποτε από τις παραγράφους (α) μέχρι (ε) του άρθρου 92 ή άλλα θέματα συναφή με αυτά, ως όροι της άδειας υδροληψίας και θα συνεχίσουν να ισχύουν με τις ανάλογες προσαρμογές˙
(γ) οποιαδήποτε άδεια για τη διεύρυνση, την εκβάθυνση ή με άλλο τρόπο επέκταση φρέατος που εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω καταργηθέντος Νόμου, η οποία ήταν έγκυρη και σε ισχύ αμέσως πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, θα συνεχίσει να είναι έγκυρη και σε ισχύ και θα θεωρείται ως άδεια έργου υδροληψίας που εκδόθηκε δυνάμει του παρόντος Νόμου, οι δε όροι που περιέχονται σε αυτή θα συνεχίσουν να ισχύουν με τις ανάλογες προσαρμογές˙
(δ) οποιαδήποτε άδεια διατρητή που εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω καταργηθέντος Νόμου, η οποία ήταν έγκυρη και σε ισχύ αμέσως πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, θα συνεχίσει να είναι έγκυρη και σε ισχύ και θα θεωρείται ως άδεια διατρητή που εκδόθηκε δυνάμει του παρόντος Νόμου˙
(ε) όταν κατά την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου εκκρεμεί οποιαδήποτε αγωγή που καταχωρίστηκε δυνάμει του άρθρου 8 ή του άρθρου 10 του πιο πάνω καταργηθέντος Νόμου, αυτή δύναται να συνεχιστεί ως αν ο παρών Νόμος δεν είχε τεθεί σε ισχύ και για σκοπούς ολοκλήρωσης της εκδίκασης τέτοιας αγωγής ή για σκοπούς έκδοσης διατάγματος ή απόφασης σε οποιαδήποτε τέτοια αγωγή η εξέταση της οποίας ολοκληρώθηκε πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, το αρμόδιο Δικαστήριο ενεργεί σύμφωνα με την εξουσία που είχε αμέσως πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου και εκδίδει τέτοιο διάταγμα ή απόφαση όπως θα μπορούσε να εκδώσει δυνάμει της εξουσίας που είχε κατά τον εν λόγω χρόνο˙
(στ) οποιοδήποτε αγώγιμο δικαίωμα που υφίστατο αμέσως πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου δυνάμει του άρθρου 8 ή του άρθρου 10 του πιο πάνω καταργηθέντος Νόμου, θα θεωρείται ότι συνεχίζει να υφίσταται για περίοδο ενός (1) μηνός από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, ως αν ο παρών Νόμος δεν είχε τεθεί σε ισχύ και οποιαδήποτε αγωγή εγείρεται εντός της πιο πάνω περιόδου εκδικάζεται και ολοκληρώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (ε).
(2) Τηρουμένων των προνοιών των εδαφίων (3) έως (11), κάτοχοι φρεάτων οι οποίοι έχουν ανορύξει ή κατασκευάσει φρέαρ πριν την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου χωρίς να έχουν εξασφαλίσει την απαιτούμενη από τον πιο πάνω καταργηθέντα περί Φρεάτων Νόμο άδεια ανόρυξης ή κατασκευής φρέατος, δύνανται να υποβάλουν αίτηση στο Διευθυντή, για καταγραφή και αδειοδότηση των εν λόγω φρεάτων μέχρι την την 31η Ιανουαρίου 2014, οπότε τα φρέατα για τα οποία δεν καταβλήθηκε έγκαιρα αίτηση τίθενται σε αχρησία ή καταστρέφονται με έξοδα του ιδιοκτήτη και σύμφωνα με τις οδηγίες του Διευθυντή.:
(3) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και των Κανονισμών που εκδίδονται δυνάμει αυτού και από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου ή οποιωνδήποτε άλλων Κανονισμών, κάτοχος φρέατος, που έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία και το φρέαρ του οποίου βρίσκεται μέσα σε ιδιόκτητη ακίνητη ιδιοκτησία ή σε ακίνητη ιδιοκτησία που μισθώνεται ή σε κρατική δασική γη ή σε κρατική (χαλίτικη) γη ή σε οποιαδήποτε τουρκοκυπριακή γη ή σε οποιαδήποτε άλλη γη υποβάλλει την αίτηση που προβλέπεται στο εδάφιο (2), στο Διευθυντή μέχρι την 30η Ιουνίου 2014, επισυνάπτοντας τον τίτλο ιδιοκτησίας ή μίσθωσης της ακίνητης ιδιοκτησίας ή οποιοδήποτε τεκμήριο ή μαρτυρία που να αποδεικνύει την κατοχή και χρήση του φρέατος.
(4) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου ή οποιωνδήποτε άλλων Κανονισμών, κάτοχος φρέατος
(α) που βρίσκεται μέσα σε ακίνητη ιδιοκτησία, η οποία μισθώνεται ή σε κρατική δασική γη ή σε κρατική (χαλίτικη) γη ή σε οποιαδήποτε τουρκοκυπριακή γη ή σε οποιαδήποτε άλλη γη και/ή
(β) κατέχεται και χρησιμοποιείται αποδεδειγμένα στη βάση οποιουδήποτε τεκμηρίου ή μαρτυρίας που να αποδεικνύει την κατοχή και χρήση αυτού και για το οποίο υπάρχει σε ισχύ μίσθωση με τον ιδιοκτήτη της γης στην οποία βρίσκεται,
υποβάλλει αίτηση με βάση τις πρόνοιες του εδαφίου (3) και ο Διευθυντής εκδίδει προσωρινή άδεια χρήσης του φρέατος προς όφελος του αιτητή, νοουμένου ότι αυτός έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία, η οποία άδεια ισχύει για όσο χρόνο υπάρχει σε ισχύ μίσθωση και τερματίζεται με τη λήξη της μίσθωσης αυτής, εκτός αν ανανεωθεί έγκαιρα.
(5)(α) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου ή οποιωνδήποτε άλλων Κανονισμών, σε περίπτωση αλλαγής συνόρων κατά τις οριοθετήσεις ακίνητης ιδιοκτησίας εντός των οποίων υφίστανται φρέατα, κάτοχος φρέατος το οποίο επηρεάστηκε από την προαναφερόμενη αλλαγή συνόρων, δύναται να υποβάλει αίτηση για ανόρυξη νέου φρέατος σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη ακίνητη ιδιοκτησία μέχρι την 30η Ιουνίου 2014, νοουμένου ότι αυτός έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία.
(β) οποία υποβάλλεται αίτηση δυνάμει της παραγράφου (α) είναι υπό μίσθωση, η άδεια είναι προσωρινή και διαρκεί για όσο χρόνο ισχύει η μίσθωση, νοουμένου ότι ο μισθωτής εξακολουθεί να έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία.
(6) Σε περίπτωση που υποβάλλεται αίτηση πριν την 30η Ιουνίου 2014 για φρέαρ που βρίσκεται μέσα σε ζώνη προστασίας της παραλίας με βάση τον περί Προστασίας της Παραλίας Νόμο, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται, ο Διευθυντής εκδίδει προσωρινή άδεια προς όφελος του αιτητή, στην οποία υποδεικνύεται σημείο σε άλλη ιδιόκτητη ή μισθωμένη ακίνητη ιδιοκτησία όπου δύναται να ανορύξει ή να κατασκευάσει φρέαρ, εκτός εάν υπάρχει άμεση ροή θαλάσσιου υδάτινου πόρου στον υπόγειο υδροφορέα ή το βάθος του φρέατος είναι τέτοιο που δυνατό να επιταχύνει τη μόλυνση του υδροφορέα.
(7)(α) Σε περίπτωση που πρόσωπο, το οποίο έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία, υποβάλλει αίτηση πριν την 30η Ιουνίου 2014 για υφιστάμενο φρέαρ που βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των τριακόσιων μέτρων (300m) από φράγμα, τότε ο Διευθυντής εκδίδει άδεια στον ιδιοκτήτη της ακίνητης ιδιοκτησίας με ποσοτικούς περιορισμούς που ορίζει ο Διευθυντής.
(β) Αν ο αναφερόμενος στην παράγραφο (α) αιτητής είναι μισθωτής ακίνητης ιδιοκτησίας ή χρησιμοποιεί φρέαρ στη βάση οποιουδήποτε τεκμηρίου ή μαρτυρίας που να αποδεικνύει την κατοχή και χρήση του φρέατος-
(i) και δεν υπάρχει ένσταση από τον ιδιοκτήτη της ακίνητης ιδιοκτησίας, ο Διευθυντής εκδίδει προσωρινή άδεια, ή
(ii) σε περίπτωση που υπάρχει ένσταση από τον ιδιοκτήτη της ακίνητης ιδιοκτησίας, ο αιτητής δύναται πριν την 30η Ιουνίου 2014, να αιτηθεί τη μεταφορά του φρέατος σε άλλο ιδιόκτητο τεμάχιο ή σε άλλο σημείο μισθωμένης ακίνητης ιδιοκτησίας, οπότε και του παραχωρείται προσωρινή άδεια χρήσης.
(8) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, του περί Δασών Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου ή οποιωνδήποτε άλλων Κανονισμών, κάτοχος φρέατος που βρίσκεται και λειτουργεί μέσα σε κρατική ή δασική γη ή σε οποιασδήποτε άλλη ιδιοκτησία δύναται, μέχρι την 30η Ιουνίου 2014, να αιτηθεί προς όφελός του, την έκδοση προσωρινής άδειας χρήσης του φρέατος αυτού, για όσο χρόνο αυτός έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία:
(9) Αίτηση προσώπου, το οποίο έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία, δύναται να αφορά φρέαρ ή ομάδα φρεάτων του ίδιου προσώπου και πρέπει να συνοδεύεται από την καταβολή τέλους ύψους είκοσι ευρώ (€20) για αιτήσεις που υποβάλλονται μέχρι την 31η Μαρτίου 2014. Το ποσό αυτό προσεπιβαρύνεται με ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) για κάθε επόμενο μήνα και μέχρι την 30η Ιουνίου 2014.
(10) Ο Διευθυντής εκδίδει τις αναφερόμενες στο παρόν άρθρο άδειες για κάθε φρέαρ χωριστά και διευκολύνει την έκδοση των αδειών αυτών, εκτός εάν υπάρχει άμεση ροή θαλάσσιου υδάτινου πόρου στον υπόγειο υδροφορέα ή το βάθος του φρέατος είναι τέτοιο που δυνατό να επιταχύνει τη μόλυνση του υδροφορέα, οπότε κατ’ εξαίρεση και τεκμηριωμένα ο Διευθυντής δεν εγκρίνει την αίτηση.
(11) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (9), κάτοχος φρέατος ο οποίος έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία δύναται να αιτείται από το Διευθυντή το κλείσιμο φρέατος ατελώς ή να το διατηρεί σε εφεδρεία και να το ενεργοποιεί σε περίπτωση έκτακτων γεγονότων μετά από ειδική έγκριση, ιδιαίτερα αν αυτό είναι επικίνδυνο, και να αιτείται και να διευκολύνεται παράλληλα στο άνοιγμα νέου φρέατος.
(12) Πρόσωπο, το οποίο έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία δύναται, μέχρι την 31η Ιουνίου 2014, να αιτηθεί την έκδοση προς όφελος του προσωρινής άδειας χρήσης φρέατος, για όσο χρόνο έχει ως κύρια πηγή εισοδήματος τη γεωργία, με σκοπό τη μεταφορά του νερού από το φρέαρ για γεωργική χρήση.
(13) Ο Υπουργός δύναται να εξετάσει αίτηση που υποβλήθηκε από πρόσωπο, του οποίου η κύρια πηγή του εισοδήματος είναι η γεωργία και η βιωσιμότητα της γεωργικής δραστηριότητας του οποίου επηρεάζεται καθοριστικά από τις πρόνοιες του παρόντος άρθρου και να αποφασίσει, αφού λάβει υπόψη τις απόψεις του Διευθυντή, κατ’ εξαίρεση την αναπλήρωση των αρδευτικών ποσοτήτων είτε μέσα από υδατικά έργα είτε επιτρέποντας τη διατήρηση φρεάτων κατ’ εξαίρεση και προσωρινά, τα οποία καταγράφονται σε ειδικό Μητρώο που τηρείται για το σκοπό αυτό ως υποκατηγορία του Μητρώου Εγγραφής Φρεάτων που προβλέπεται στο άρθρο 105Α του παρόντος Νόμου.