37.-(1) Οι τελικοί πελάτες, ιδίως οι οικιακοί, έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε κοινότητα ανανεώσιμης ενέργειας διατηρώντας παράλληλα τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις που έχουν ως τελικοί πελάτες και χωρίς να υπόκεινται σε όρους ή διαδικασίες που δεν αιτιολογούνται ή εισάγουν διακρίσεις και θα απέτρεπαν τη συμμετοχή τους σε κοινότητα ανανεώσιμης ενέργειας, εφόσον, στην περίπτωση των ιδιωτικών επιχειρήσεων, η συμμετοχή τους δεν συνιστά την κύρια εμπορική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα.
(2) Για τους σκοπούς των διατάξεων του εδαφίου (1), καθώς και για την παροχή ευνοϊκού πλαισίου για την προώθηση και διευκόλυνση της ανάπτυξης κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας, η ΡΑΕΚ εκδίδει ρυθμιστική απόφαση και διασφαλίζει, μεταξύ άλλων, ότι-
(α) οι κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας έχουν δικαίωμα να-
(i) παράγουν, καταναλώνουν, αποθηκεύουν και πωλούν ανανεώσιμη ενέργεια, μεταξύ άλλων, μέσω συμβάσεων αγοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·
(ii) επιμερίζουν, εντός της κοινότητας ανανεώσιμης ενέργειας, την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές που παράγεται από τις μονάδες παραγωγής ιδιοκτησίας της κοινότητας ανανεώσιμης ενέργειας, με την επιφύλαξη των άλλων απαιτήσεων του παρόντος άρθρου και της διασφάλισης των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των μελών της κοινότητας ανανεώσιμης ενέργειας ως τελικών καταναλωτών·
(iii) αποκτούν πρόσβαση σε όλες τις κατάλληλες αγορές ενέργειας, τόσο απευθείας όσο και μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, κατά τρόπο που δεν εισάγονται διακρίσεις∙
(β) καταργούνται οι αδικαιολόγητοι κανονιστικοί φραγμοί για τις κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας·
(γ) οι κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας που παρέχουν ενέργεια ή υπηρεσίες σωρευτικής εκπροσώπησης ή άλλες εμπορικές υπηρεσίες σχετικές με την ενέργεια υπόκεινται στις ρυθμίσεις που αφορούν τις εν λόγω δραστηριότητες·
(δ) ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής συνεργάζεται με τις κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας, για να διευκολύνει τις μεταβιβάσεις ενέργειας εντός των κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας·
(ε) οι κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας υπόκεινται σε δίκαιες, αναλογικές και διαφανείς διαδικασίες, περιλαμβανομένων των διαδικασιών καταχώρισης και αδειοδότησης, και σε τέλη δικτύου που αντικατοπτρίζουν το κόστος, καθώς και σε τέλη, εισφορές και φόρους, διασφαλίζοντας ότι συμβάλλουν με τρόπο επαρκή, δίκαιο και ισορροπημένο στον συνολικό επιμερισμό του κόστους του ηλεκτρικού συστήματος, σύμφωνα με διαφανή ανάλυση κόστους και οφέλους των κατανεμημένων πηγών ενέργειας που αναπτύσσει η ΡΑΕΚ σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμου·
(στ) οι κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας δεν υπόκεινται σε διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τις δραστηριότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως τελικών πελατών, παραγωγών, προμηθευτών ή λοιπών συμμετεχόντων στην αγορά·
(ζ) η συμμετοχή σε κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας είναι προσβάσιμη σε όλους τους καταναλωτές, περιλαμβανομένων των καταναλωτών από νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος ή ευάλωτα νοικοκυριά·
(η) διατίθενται εργαλεία για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση και πληροφόρηση·
(θ) παρέχεται στις δημόσιες αρχές κανονιστική στήριξη και στήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων για τη δημιουργία κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας και τη διευκόλυνση της άμεσης συμμετοχής των αρχών·
(ι) υπάρχουν κανόνες που διασφαλίζουν την ισότιμη και χωρίς διακρίσεις μεταχείριση των καταναλωτών που συμμετέχουν στην κοινότητα ανανεώσιμης ενέργειας.
(3) Τα κύρια στοιχεία αναφορικά με τη ρυθμιστική απόφαση που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (2) ή/και τα καθεστώτα στήριξης που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (6) και την εφαρμογή τους συμπεριλαμβάνονται στις επικαιροποιήσεις του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα και στις εκθέσεις προόδου σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999.
(4) Η ΡΑΕΚ πραγματοποιεί αξιολόγηση των φραγμών και των δυνατοτήτων ανάπτυξης των κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας στη Δημοκρατία.
(5) Για σκοπούς εφαρμογής των εδαφίων (2) και (4), για θέματα που αφορούν ανάπτυξη έργων από ανανεώσιμες πηγές, που δεν αφορούν ηλεκτροπαραγωγή, από κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας θεσπίζονται Κανονισμοί δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 46.
(6) Για σκοπούς εφαρμογής των εδαφίων (2) και (4), δύναται να θεσπίζονται καθεστώτα στήριξης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6.
(7) Με την επιφύλαξη των διατάξεων του περί Ελέγχου των Δημοσίων Ενισχύσεων Νόμου, η αρμόδια αρχή λαμβάνει υπόψη κατά τον σχεδιασμό καθεστώτων στήριξης τις ιδιαιτερότητες των κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας, ώστε να τους επιτρέπεται να συναγωνίζονται για στήριξη επί ίσοις όροις με τους άλλους συμμετέχοντες στην αγορά.