ΜΕΡΟΣ ΙΙ ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
Δικαίωμα των θυμάτων να κατανοούν και να γίνονται κατανοητά

5. (1) Η Αστυνομία λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για να βοηθά το θύμα να κατανοεί και να γίνεται κατανοητό, από την πρώτη επαφή και σε κάθε περαιτέρω αναγκαία επικοινωνία του στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, καθώς και να κατανοεί τις πληροφορίες που παρέχονται από αυτήν.

(2) Η Αστυνομία, στην επικοινωνία με το θύμα, χρησιμοποιεί γλώσσα απλή και κατανοητή, προφορικά ή γραπτά, λαμβάνοντας υπόψη τα προσωπικά χαρακτηριστικά του θύματος, συμπεριλαμβανομένης τυχόν αναπηρίας, η οποία ενδεχομένως επηρεάζει την ικανότητα του θύματος να κατανοεί ή να γίνεται κατανοητό:

Νοείται ότι η επικοινωνία, προφορική ή γραπτή, είναι σε προσβάσιμη μορφή για τα άτομα με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένης, όπου είναι αναγκαίο της μορφής Braille ή της νοηματικής γλώσσας.

(3) Κατά την πρώτη επαφή με την Αστυνομία το θύμα δύναται να συνοδεύεται από πρόσωπο της επιλογής του, όταν, λόγω των συνεπειών της αξιόποινης πράξης, χρειάζεται βοήθεια για να κατανοήσει ή για να γίνει κατανοητό, εκτός αν αυτό αντιβαίνει στα συμφέροντα του θύματος ή βλάπτει την πορεία της διαδικασίας:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που το θύμα είναι πρόσωπο με αναπηρία αυτό δύναται να συνοδεύεται από πρόσωπο της επιλογής του καθ’ όλη τη διάρκεια διερεύνησης της υπόθεσης.

Δικαίωμα λήψης πληροφοριών από την πρώτη επαφή με εμπλεκόμενη υπηρεσία

6. (1) Κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία, κατά την πρώτη της επαφή με το θύμα παρέχει χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και σε γλώσσα που το θύμα κατανοεί, συμπεριλαμβανομένης της μορφής Braille και της νοηματικής γλώσσας, τις ακόλουθες πληροφορίες:

(α) Το είδος της υποστήριξης που μπορεί να λάβει το θύμα και από ποιον, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, βασικών πληροφοριών σχετικά με την πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, σε οποιαδήποτε ειδική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της ψυχολογικής βοήθειας, και σε εναλλακτική στέγαση·

(β) τις διαδικασίες για την καταγγελία αξιόποινης πράξης και το ρόλο του θύματος στο πλαίσιο των διαδικασιών αυτών·

(γ) τον τρόπο και τους όρους παροχής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων προστασίας·

(δ) τον τρόπο και τους όρους υπό τους οποίους το θύμα μπορεί να λάβει αποζημίωση·

(ε) τον τρόπο και τους όρους υπό τους οποίους το θύμα δικαιούται υπηρεσίες διερμηνείας και μετάφρασης·

(στ) σε περίπτωση που το θύμα κατοικεί σε κράτος μέλος εκτός της Δημοκρατίας, όπου τελέστηκε η αξιόποινη πράξη, και η πρώτη επαφή με εμπλεκόμενη υπηρεσία πραγματοποιείται στη Δημοκρατία τυχόν ειδικά μέτρα, διαδικασίες ή ρυθμίσεις που υπάρχουν στη διάθεσή του για την προστασία των συμφερόντων του στη Δημοκρατία·

(ζ) τις διαθέσιμες διαδικασίες υποβολής καταγγελιών σε περίπτωση που τα δικαιώματα του θύματος δεν γίνονται σεβαστά από την εμπλεκόμενη υπηρεσία·

(η) τα στοιχεία επαφής του αρμόδιου λειτουργού της εμπλεκόμενης υπηρεσίας, για σκοπούς επικοινωνίας σχετικά με την υπόθεσή του· και

(θ) τον τρόπο και τους όρους επιστροφής των εξόδων της συμμετοχής του στην ποινική διαδικασία.

(2) (α) Η έκταση ή/και ο βαθμός λεπτομέρειας των πληροφοριών που αναφέρονται στο εδάφιο (1) δύναται να ποικίλλει, ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες και την προσωπική κατάσταση του θύματος και το είδος ή/και τη φύση της αξιόποινης πράξης.

(β) Κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία δύναται να παρέχει πρόσθετες πληροφορίες σε μεταγενέστερο στάδιο, ανάλογα με τις ανάγκες του θύματος και τη χρησιμότητα των πληροφοριών αυτών σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.

(γ) Κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία ή μη κυβερνητικός οργανισμός παρέχει τις πληροφορίες που αναφέρονται στο εδάφιο (1) και σε κάθε περίπτωση που αυτή κρίνει ή έχει βάσιμες υποψίες να πιστεύει ότι οποιοδήποτε πρόσωπο ενδέχεται να είναι θύμα δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου.

Δικαίωμα των θυμάτων κατά την υποβολή καταγγελίας

7. (1) Κατά την υποβολή καταγγελίας από το θύμα η Αστυνομία επιδίδει στο θύμα αποδεικτικό έγγραφο για κάθε επίσημη καταγγελία που υποβάλλει, στο οποίο αναφέρονται τα βασικά στοιχεία της σχετικής αξιόποινης πράξης.

(2) Σε περίπτωση που θύμα επιθυμεί να καταγγείλει αξιόποινη πράξη και δεν κατανοεί ή δεν ομιλεί την επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας, υποβάλλει την καταγγελία του σε γλώσσα την οποία κατανοεί ή λαμβάνει την αναγκαία γλωσσική βοήθεια.

(3) Σε περίπτωση που θύμα δεν κατανοεί ή δεν ομιλεί την επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας λαμβάνει, εφόσον το ζητήσει, δωρεάν μετάφραση του έγγραφου αποδεικτικού της καταγγελίας του, σε γλώσσα που κατανοεί:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που θύμα παρουσιάζει οπτική αισθητηριακή αναπηρία παρέχεται δωρεάν μετατροπή του εγγράφου σε μορφή Braille.

Δικαίωμα των θυμάτων να λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή τους

8. (1) Η Αστυνομία, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, ενημερώνει το θύμα, για το δικαίωμά του να λαμβάνει, εφόσον το ζητήσει, τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με την ποινική διαδικασία που άρχισε κατόπιν της καταγγελίας της αξιόποινης πράξης, η οποία διεπράχθη σε βάρος του:

(α) Οποιαδήποτε απόφαση μη προώθησης ή περάτωσης της έρευνας ή άσκησης ποινικής δίωξης κατά του δράστη·

(β) το χρόνο και τον τόπο διεξαγωγής της δίκης και τη φύση των κατηγοριών κατά του δράστη·

(γ) οποιαδήποτε οριστική απόφαση εκδοθείσα σε δίκη·

(δ) πληροφορίες που επιτρέπουν στο θύμα να γνωρίζει την πορεία της ποινικής διαδικασίας, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων στις οποίες ενδέχεται να διαταραχθεί η ομαλή διεξαγωγή της υπόθεσης από αυτή την κοινοποίηση, κατόπιν απόφασης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.

(2) Οι πληροφορίες που παρέχονται δυνάμει των παραγράφων (α) και (γ) του εδαφίου (1) περιλαμβάνουν τους λόγους ή σύντομη περίληψη των λόγων της απόφασης που αναφέρεται στις εν λόγω παραγράφους.

(3) Η Αστυνομία, τουλάχιστον στις περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχει ενδεχόμενος ή διαπιστωμένος κίνδυνος βλάβης του θύματος, χωρίς καθυστέρηση, ενημερώνει αυτό για το δικαίωμά του να πληροφορηθεί για-

(α) την ημερομηνία αποφυλάκισης ή την απόδραση του προφυλακισθέντος, κατηγορουμένου ή καταδικασθέντος για αξιόποινη πράξη που αφορά το θύμα,

(β) τυχόν μέτρα που αποφασίζονται για την προστασία του θύματος, σε περίπτωση αποφυλάκισης ή απόδρασης του προφυλακισθέντος, κατηγορουμένου ή καταδικασθέντος για αξιόποινη πράξη που αφορά το θύμα:

Νοείται ότι, η προβλεπόμενη στο παρόν εδάφιο ενημέρωση δεν παρέχεται σε περίπτωση που-

(i) υπάρχει διαπιστωμένος κίνδυνος βλάβης του δράστη λόγω της κοινοποίησης των πληροφορίων, ή

(ii) το θύμα ζήτησε γραπτώς να μη λάβει την ενημέρωση αυτή:

Νοείται περαιτέρω ότι, το Τμήμα Φυλακών παρέχει τις προβλεπόμενες στις παραγράφους (α) και (β) πληροφορίες στην Αστυνομία, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Δικαίωμα διερμηνείας και μετάφρασης

9. (1) Η Αστυνομία ή/και το Δικαστήριο διασφαλίζει ότι παρέχεται δωρεάν διερμηνεία σε θύμα που δεν κατανοεί ή δεν ομιλεί τη γλώσσα της ποινικής διαδικασίας, εφόσον το ζητήσει, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια κάθε εξέτασής του ως μάρτυρα, στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας ενώπιον των ανακριτικών και δικαστικών αρχών, περιλαμβανομένων των αστυνομικών ανακρίσεων:

Νοείται ότι σε θύμα με ακουστική αισθητηριακή αναπηρία παρέχεται δωρεάν διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα.

(2) Με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων της υπεράσπισης και σύμφωνα με τους κανόνες της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, επιτρέπεται η χρήση τεχνολογίας επικοινωνιών όπως η τηλεδιάσκεψη, το τηλέφωνο ή το διαδίκτυο, εκτός αν η προσωπική παρουσία του διερμηνέα είναι απαραίτητη προκειμένου το θύμα να κατανοεί τη διαδικασία.

(3) Η Αστυνομία ή/και το Δικαστήριο παρέχει δωρεάν στο θύμα που συμμετέχει ως μάρτυρας σε ποινική διαδικασία και δεν κατανοεί ή δεν ομιλεί τη γλώσσα της σχετικής ποινικής διαδικασίας, εφόσον το θύμα το ζητήσει, μεταφράσεις των πληροφοριών που είναι ουσιώδεις για την άσκηση των δικαιωμάτων του κατά την ποινική διαδικασία σε γλώσσα που κατανοεί, στον βαθμό που οι πληροφορίες αυτές τίθενται στη διάθεση του θύματος:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που το θύμα είναι πρόσωπο με οπτική αισθητηριακή αναπηρία, οι πληροφορίες αυτές παρέχονται και σε μορφή Braille.

(4) Οι πληροφορίες που μεταφράζονται δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (3) περιλαμβάνουν τουλάχιστον κάθε απόφαση για την περάτωση της ποινικής διαδικασίας που αφορά την αξιόποινη πράξη, η οποία διεπράχθη σε βάρος του θύματος και, κατόπιν αιτήσεώς του, τους λόγους ή σύντομη περίληψη των λόγων της εν λόγω απόφασης.

(5) Θύμα, το οποίο δικαιούται να ενημερώνεται ως προς το χρόνο και τον τόπο διεξαγωγής της δίκης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (β) του εδαφίου (1) του άρθρου 8 και το οποίο δεν κατανοεί τη γλώσσα που χρησιμοποιείται από το Δικαστήριο ή την Αστυνομία, ανάλογα με την περίπτωση, λαμβάνει, εφόσον το ζητήσει, μετάφραση των πληροφοριών που δικαιούται.

(6) Το θύμα δύναται να υποβάλει στο Δικαστήριο ή στην Αστυνομία, ανάλογα με την περίπτωση, αιτιολογημένη αίτηση για το χαρακτηρισμό εγγράφου ως ουσιώδους.

Νοείται ότι δεν υφίσταται δικαίωμα διεκδίκησης μετάφρασης αποσπάσματος κειμένου ουσιωδών εγγράφων, τα οποία δεν συμβάλλουν στην ενεργή συμμετοχή του θύματος στην ποινική διαδικασία.

(7) Με την επιφύλαξη των διατάξεων των εδαφίων (1), (3) και (4), η έγγραφη μετάφραση δύναται να αντικατασταθεί από προφορική μετάφραση ή προφορική σύνοψη των ουσιωδών εγγράφων, υπό τον όρο ότι αυτή η προφορική μετάφραση ή η προφορική σύνοψη δεν επηρεάζει τη διεξαγωγή δίκαιης δίκης.

(8) (α) Το θύμα δικαιούται να υποβάλει προφορική ένσταση στο Δικαστήριο -

(i) Για απόφασή του, με την οποία κρίνει ότι δε χρειάζεται η παροχή μετάφρασης εγγράφου ή/και μετατροπής εγγράφου σε Braille ή/και η παροχή διερμηνείας ή/και η παροχή διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα, σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο,

(ii) για το ότι η τυχόν παρεχόμενη, σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο, μετάφραση εγγράφου ή/και διερμηνεία είναι ανεπαρκής, προκειμένου να διασφαλιστεί η διεξαγωγή δίκαιης δίκης.

(β) Το Δικαστήριο αποφασίζει χωρίς καθυστέρηση επί ένστασης που υποβάλλεται δυνάμει της παραγράφου (α), καταγράφοντας στα πρακτικά της διαδικασίας την προφορική ένσταση και τη δική του αιτιολογημένη απόφαση επί της ένστασης.

(γ) Σε περίπτωση που το Δικαστήριο αποδεχτεί ένσταση που υποβάλλεται δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (α), λαμβάνει τα δέοντα μέτρα για την παροχή μετάφρασης ή/και διερμηνείας, όπως επιβάλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.

(9) Η διερμηνεία και η μετάφραση, καθώς και η τυχόν εξέταση προσβολής απόφασης για τη μη παροχή διερμηνείας ή μετάφρασης δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου δεν καθυστερεί αδικαιολόγητα την ποινική διαδικασία.

Δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων

10. (1) Μετά την καταγγελία του θύματος, κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία ή μη κυβερνητικός οργανισμός, σε περίπτωση που κρίνει ή/και έχει βάσιμες υποψίες να πιστεύει ότι οποιοδήποτε πρόσωπο ενδέχεται να είναι θύμα δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, δύναται να ενημερώνει σχετικά τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, οι οποίες μεριμνούν για την παροχή δωρεάν και εμπιστευτικών υπηρεσιών υποστήριξης του θύματος, ανάλογα με τις ανάγκες του πριν, κατά και για εύλογο χρονικό διάστημα μετά την ποινική διαδικασία, περιλαμβανομένων υπηρεσιών που παρέχονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις που δυνατόν να παρέχουν ειδική υποστήριξη.

(2) Πρόσβαση στις υπηρεσίες που προβλέπονται στο εδάφιο (1) έχουν τα πιο κάτω πρόσωπα:

(α) Το θύμα, ανεξάρτητα από την επίσημη καταγγελία αξιόποινης πράξης και ανάλογα με τις ανάγκες του· και

(β) τα μέλη της οικογένειας του θύματος, ανάλογα με τις ανάγκες τους και με τη βαρύτητα της βλάβης που υπέστησαν λόγω της αξιόποινης πράξης που διαπράχθηκε σε βάρος του θύματος.

(3) Αρμόδια αρχή για το συντονισμό και την εποπτεία όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών για την αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου είναι οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.

(4) Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας δύναται να αναθέτουν τις αρμοδιότητές τους δυνάμει του εδαφίου (1) σε μη κυβερνητικό οργανισμό, ο οποίος είναι αφοσιωμένος στην προστασία και βοήθεια των θυμάτων, ή/και στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, βάσει πρωτοκόλλου συνεργασίας ή ειδικής συμφωνίας μεταξύ τους.

Υποστήριξη από τις υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων

11. (1) Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας μεριμνούν ώστε το θύμα να λαμβάνει -

(α) Πληροφορίες, συμβουλές και υποστήριξη σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων του, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων -

(i) του αγώγιμου δικαιώματος αποζημιώσεων κατά του δράστη, για τα διαπραχθέντα σε βάρος του ποινικά αδικήματα· και

(ii) του ρόλου του στην ποινική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της προετοιμασίας για συμμετοχή του στη δίκη ως μάρτυρας σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και τις διωκτικές αρχές,

(β) πληροφορίες σχετικά με τις υπάρχουσες υπηρεσίες ειδικής υποστήριξης ή άμεση παραπομπή σε αυτές,

(γ) συναισθηματική υποστήριξη και, εφόσον υπάρχει ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη, παραπομπή στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας ή/και στην Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού σε περίπτωση που το θύμα είναι μαθητής,

(δ) δικτύωση με άλλες υπηρεσίες, όπως υπηρεσίες ψυχολογικής στήριξης, στέγασης, οικονομικής στήριξης και ιατρικές υπηρεσίες.

(2) Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας-

(α) Σε περίπτωση που το θύμα είναι μαθητής, σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, εξετάζουν με ιδιαίτερη προσοχή τις ειδικές ανάγκες του θύματος που υπέστη σημαντική βλάβη λόγω της σοβαρότητας του αδικήματος και μεριμνούν για την παροχή στοχευμένης και ολοκληρωμένης υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένης της μετατραυματικής και συμβουλευτικής υποστήριξης, όταν αυτό είναι θύμα με ειδικές ανάγκες, όπως είναι το θύμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή σεξουαλικής κακοποίησης ή βίας με βάση το φύλο ή βίας στο πλαίσιο στενών σχέσεων, ή όταν το θύμα είναι πρόσωπο με αναπηρία·

(β) μεριμνούν για την ίδρυση καταφυγίων για τη διαμονή των θυμάτων, δυνάμει των διατάξεων των Κανονισμών που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 25·

(γ) επιθεωρούν την εγγραφή και λειτουργία καταφυγίων δυνάμει των διατάξεων των Κανονισμών που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 25.