Ο περί Συναλλαγματικών Νόμος (ΚΕΦ.262)

73. Επιταγή είναι συναλλαγματική που εκδίδεται επί τραπεζίτη πληρωτέα εν όψει.

Εκτός αν υπάρχει διαφορετική πρόνοια στο Μέρος αυτό, οι διατάξεις του Νόμου αυτού που εφαρμόζονται σε συναλλαγματική πληρωτέα εν όψει εφαρμόζονται σε επιταγή.

74. Τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου αυτού-

(α) Όταν επιταγή δεν παρουσιάζεται προς πληρωμή εντός εύλογου χρόνου από την έκδοση της και ο εκδότης ή το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου αυτή εκδίδεται είχε το δικαίωμα κατά το χρόνο της παρουσίασης αυτής όσον αφορά μεταξύ αυτού και του τραπεζίτη να είχε ήδη πληρώσει την επιταγή και υφίσταται πραγματική ζημιά εξαιτίας της καθυστέρησης, αυτός απαλλάσσεται κατά την έκταση της ζημιάς αυτής, δηλαδή, κατά την έκταση που ο εκδότης αυτό ή πρόσωπο είναι πιστωτής του τραπεζίτη αυτού για ποσό μεγαλύτερο εκείνου για το οποίο θα ήταν αν είχε πληρωθεί η εν λόγω επιταγή~

(β) κατά τον ορισμό του τι είναι εύλογος χρόνος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η φύση του εγγράφου, τα εμπορικά και τραπεζικά έθιμα και τα περιστατικά της συγκεκριμένης υπόθεσης~

(γ) ο κάτοχος της επιταγής αυτής αναφορικά με την οποία ο εκδότης ή το πρόσωπο αυτό απαλλάσσεται θα είναι πιστωτής του τραπεζίτη αυτού, αντί του εν λόγω εκδότη ή προσώπου, κατά την έκταση της απαλλαγής αυτής και θα δικαιούται να ανακτήσει το ποσό από αυτόν.

74.Α Οποιοσδήποτε τραπεζίτης, δύναται αφού εξασφαλίσει την προηγούμενη έγκριση της Κεντρικής Τράπεζας, να υιοθετήσει τις προνοούμενες στα άρθρα 74Β και 74Γ διαδικασίες παρουσίασης επιταγών:

Νοείται ότι η έγκριση της Κεντρικής Τράπεζας δύναται να παραχωρηθεί υπό τέτοιους όρους και προϋποθέσεις, όπως η ίδια ήθελε κρίνει σκόπιμο.

74.Β Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 45, όταν τραπεζίτης, επί του οποίου σύρεται η επιταγή, με ανακοίνωσή του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, έχει καθορίσει διεύθυνση, στην οποία μπορούν να παρουσιάζονται επιταγές που σύρονται επί του ιδίου και δεν έχει δημοσιεύσει με παρόμοιο τρόπο ανακοίνωση ακύρωσης της διεύθυνσης αυτής, η επιταγή θεωρείται ότι παρουσιάζεται στον κατάλληλο τόπο, εάν η παρουσίαση έγινε στην εν λόγω διεύθυνση.

74.Γ- (1) Τραπεζίτης δύναται να παρουσιάσει επιταγή για πληρωμή στον τραπεζίτη, επί του οποίου σύρεται η επιταγή, με το να του διαβιβάσει τα ουσιώδη στοιχεία της επιταγής με ηλεκτρονικά μέσα, αντί με το να του παρουσιάσει το πρωτότυπο της επιταγής.

(2) Εάν επιταγή παρουσιάζεται για πληρωμή δυνάμει του παρόντος άρθρου, η παρουσίαση δε απαιτείται να γίνει σε καθορισμένο τόπο εργασίας ή εργάσιμο χρόνο.

(3) Εάν, πριν το κλείσιμο της εργάσιμης ημέρας που ακολουθεί την παρουσίαση επιταγής δυνάμει του παρόντος άρθρου, ο τραπεζίτης, επί του οποίου σύρεται η επιταγή, απαιτήσει από τον τραπεζίτη ο οποίος έχει παρουσιάσει την επιταγή, να παρουσιάσει το πρωτότυπο της επιταγής, τότε –

(α) η παρουσίαση δυνάμει του παρόντος άρθρου δεν αναγνωρίζεται, και

(β) το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται όσον αφορά τη μεταγενέστερη παρουσίαση του πρωτοτύπου της επιταγής.

(4) Απαίτηση δυνάμει του εδαφίου (3) για παρουσίαση του πρωτοτύπου επιταγής δεν συνιστά ένδειξη πρόθεσης μη εξόφλησης της επιταγής.

(5) Οποτεδήποτε η παρουσίαση επιταγής γίνεται δυνάμει του παρόντος άρθρου, ο τραπεζίτης, ο οποίος παρουσίασε την επιταγή, και ο τραπεζίτης επί του οποίου σύρεται η επιταγή, υπόκεινται στις ίδιες υποχρεώσεις σε σχέση με την είσπραξη και πληρωμή της επιταγής, ως εάν να είχε παρουσιασθεί για πληρωμή το πρωτότυπο της επιταγής.

(6) Για σκοπούς του παρόντος άρθρου, τα ουσιώδη στοιχεία επιταγής είναι –

(α) ο αύξων αριθμός της επιταγής,

(β) ο κωδικός αριθμός του τραπεζίτη επί του οποίου σύρεται η επιταγή,

(γ) ο αριθμός λογαριασμού του εκδότη της επιταγής, και

(δ) το ποσό της επιταγής, το οποίο έχει αναγραφεί από τον εκδότη της επιταγής.

74.Δ - (1) Υπό την επιφύλαξη του εδαφίου (2) του παρόντος άρθρου, το εδάφιο (4) του άρθρου 52 -

(α) όσον αφορά την παρουσίαση συναλλαγματικής για πληρωμή, δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση παρουσίασης επιταγής για πληρωμή δυνάμει του άρθρου 74Γ, και

(β) όσον αφορά συναλλαγματική που πληρώνεται, δεν εφαρμόζεται σε επιταγή η οποία πληρώνεται μετά από παρουσίαση δυνάμει του ίδιου άρθρου 74Γ.

(2) Η πρόνοια του εδαφίου (1) εφαρμόζεται αναφορικά με επιταγές που εκδίδονται κατά ή μετά την ημέρα έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου.

75. Το καθήκον και η εξουσία τραπεζίτη να πληρώνει επιταγή που εκδίδεται σε αυτόν από πελάτη του τερματίζονται με-

(α) ανάκληση της πληρωμής~

(β) ειδοποίηση περί του θανάτου του πελάτη.

76.-(1) Όταν επιταγή φέρει εγκαρσίως ή καθέτως της πρόσθιας όψης αυτής προσθήκη-

(α) των λέξεων “και συντροφιά” ή οποιαδήποτε σύντμηση τους μεταξύ δύο παράλληλων εγκάρσιων γραμμών, είτε με είτε χωρίς τις λέξεις “μη διαπραγματεύσιμη”~ ή

(β) απλώς, δυο παράλληλων εγκάρσιων γραμμών, είτε με είτε χωρίς τις λέξεις “μη διαπραγματεύσιμη”,

η προσθήκη αυτή συνιστά διγράμμιση και η επιταγή είναι γενικά διγραμμισμένη.

(2) Όταν επιταγή φέρει εγκαρσίως ή καθέτως της πρόσθιας όψης αυτής προσθήκη του ονόματος τραπεζίτη, είτε με είτε χωρίς τις λέξεις “μη διαπραγματεύσιμη”, η προσθήκη αυτή συνιστά διγράμμιση και η επιταγή είναι διγραμμισμένη ειδικά και για τον τραπεζίτη αυτό.

77.-(1) Η επιταγή δύναται να διγραμμιστεί γενικά ή ειδικά από τον εκδότη.

(2) Όταν επιταγή είναι μη δίγραμμη, ο κάτοχος δύναται να διγραμμίσει αυτή γενικά ή ειδικά.

(3) Όταν επιταγή είναι γενικά διγραμμισμένη, ο κάτοχος δύναται να διγραμμίσει αυτήν ειδικά.

(4) Όταν επιταγή είναι γενικά ή ειδικά διγραμμισμένη, ο κάτοχος δύναται να προσθέσει τις λέξεις “μη διαπραγματεύσιμη”.

(5) Όταν επιταγή είναι ειδικά διγραμμισμένη, ο τραπεζίτης στον οποίο είναι ειδικά διγραμμισμένη δύναται να τη διγραμμίσει εκ νέου ειδικά προς άλλο τραπεζίτη για είσπραξη.

(6) Όταν μη διγραμμισμένη επιταγή, ή επιταγή γενικά διγραμμισμένη, αποστέλλεται σε τραπεζίτη για είσπραξη, αυτός δύναται να τη διγραμμίσει ειδικά προς τον εαυτό του.

78. Διγράμμιση που επιτρέπεται από το Νόμο αυτό είναι ουσιώδες μέρος της επιταγης~ δεν είναι νόμιμο για οποιοδήποτε πρόσωπο να διαγράψει ή, εκτός όπως προβλέπεται από το Νόμο αυτό, να προσθέσει στη διγράμμιση ή να μετατρέψει αυτή.

79.-(1) Όταν επιταγή είναι ειδικά διγραμμισμένη σε περισσότερους από ένα τραπεζίτες εκτός όταν αυτή είναι δίγραμμη προς αντιπρόσωπο για είσπραξη ο οποίος είναι τραπεζίτης, ο τραπεζίτης επί του οποίου αυτή εκδίδεται πρέπει να αρνηθεί την πληρωμή αυτής.

(2) Όταν ο τραπεζίτης επί του οποίου εκδίδεται επιταγή η οποία διγραμμίστηκε με τον τρόπο αυτό παρόλα αυτά πληρώνει την επιταγή, ή πληρώνει επιταγή γενικά διγραμμισμένη άλλως πως παρά προς τραπεζίτη, ή αν διγραμμίστηκε ειδικά πληρώνει αυτή διαφορετικά παρά προς τον τραπεζίτη προς τον οποίο αυτή διγραμμίστηκε, ή προς τον αντιπρόσωπο του για είσπραξη αυτής ο οποίος είναι τραπεζίτης, αυτός ευθύνεται έναντι του πραγματικού κυρίου της επιταγής για οποιαδήποτε ζημιά την οποία αυτός δυνατό να υποστεί ένεκα της επιταγής που πληρώθηκε με τον τρόπο αυτό:

Νοείται ότι όταν επιταγή η οποία κατά το χρόνο της παρουσίασης της προς πληρωμή δεν φαίνεται να είναι διγραμμισμένη, ή να είχε διγράμμιση η οποία να διαγράφτηκε, ή προστέθηκε κάτι επ’ αυτής ή να τροποποιήθηκε διαφορετικά παρά όπως προβλέπεται από το Νόμο αυτό, ο τραπεζίτης που πληρώνει την επιταγή καλή τη πίστει και χωρίς αμέλεια δεν ευθύνεται ή δεν υπέχει οποιαδήποτε ευθύνη ούτε αμφισβητείται η πληρωμή λόγω του ότι η επιταγή διγραμμίστηκε ή λόγω του ότι η διγράμμιση διαγράφτηκε ή λόγω προσθήκης επ’ αυτής ή τροποποίησης της διαφορετικά παρά όπως επιτρέπεται από το Νόμο αυτό, και λόγω του ότι η πληρωμή που έγινε διαφορετικά παρά προς τραπεζίτη ή προς τον τραπεζίτη στον οποίο η επιταγή διγραμμίζεται ή διγραμμίστηκε ή προς τον αντιπρόσωπο της για είσπραξη ο οποίος είναι τραπεζίτης, ανάλογα με την περίπτωση.

80. Όταν ο τραπεζίτης, στο οποίο εκδόθηκε δίγραμμη επιταγή περιλαμβανομένης επιταγής η οποία δυνάμει του άρθρου 82 (μη μεταβιβάσιμη επιταγή) ή άλλου νόμου δεν είναι μεταβιβάσιμη, καλή τη πίστει και χωρίς αμέλεια πληρώνει αυτήν, αν διγραμμίστηκε γενικά, προς τραπεζίτη, και αν διγραμμίστηκε ειδικά προς τον τραπεζίτη στον οποίο αυτή είναι δίγραμμη ή προς τον αντιπρόσωπο αυτού για είσπραξη αυτής ο οποίος είναι τραπεζίτης, ο τραπεζίτης πληρώνοντας την επιταγή και, αν η επιταγή περιήλθε στα χέρια του δικαιούχου, ο εκδότης έχει αντίστοιχα τα ίδια δικαιώματα και τίθεται στην ίδια θέση ωσάν η πληρωμή της επιταγής να είχε γίνει προς τον πραγματικό κύριο αυτής.

81. Όταν πρόσωπο λαμβάνει δίγραμμη επιταγή η οποία φέρει επ’ αυτής τις λέξεις “μη διαπραγματεύσιμη”, δεν έχει και δεν είναι ικανό να παράσχει καλύτερο τίτλο στην επιταγή από αυτό που είχε το πρόσωπο από το οποίο την έλαβε.

82.-(1) Όταν επιταγή είναι δίγραμμη και φέρει επ’ αυτής, σε συσχετισμό με τη διγράμμιση, τις λέξεις “για λογαριασμό του δικαιούχου” με ή χωρίς τη λέξη “μόνο” η επιταγή δεν είναι μεταβιβάσιμη αλλά ισχύει μόνο μεταξύ των μερών.

(2) Για σκοπούς του άρθρου 80 τραπεζίτης δε θα τύχει μεταχείρισης ως έχων διαπράξει αμέλεια για μόνο το λόγο της παράλειψης του να ενδιαφερθεί για οποιαδήποτε φαινομενική οπισθογράφηση επιταγής η οποία δυνάμει του εδαφίου (1) ή άλλως πως δεν είναι μεταβιβάσιμη.

82Α.-(1) Στην περίπτωση όπου τραπεζίτης με καλή πίστη και κατά τη συνήθη διεξαγωγή των εργασιών πληρώνει επιταγή η οποία έχει συρθεί επ’ αυτού και η οποία δεν είναι οπισθογραφημένη ή είναι μη κανονικά οπισθογραφημένη, με αυτή του την πράξη δε φέρει ευθύνη για μόνο το λόγο της απουσίας ή της αντικανονικότητας της οπισθογράφησης και συνεπώς θεωρείται ότι έχει πληρώσει την επιταγή κατά προσήκοντα τρόπο.

(2) Στην περίπτωση όπου τραπεζίτης με καλή πίστη και κατά τη συνήθη διεξαγωγή των εργασιών πληρώνει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες έγγραφες εντολές, συγκεκριμένα-

(α) Έγγραφη εντολή που εκδίδεται από πελάτη του η οποία, ενώ δεν είναι συναλλαγματική, σκοπό έχει να επιτρέψει σε πρόσωπο να πληρωθεί από αυτόν το ποσό που αναφέρεται στην έγγραφη εντολή~

(β) επιταγή που εκδίδεται από τον τραπεζίτη επ’ αυτού του ιδίου και η οποία, ενώ δεν είναι συναλλαγματική, είναι πληρωτέα εν όψει είτε στο κεντρικό γραφείο είτε σε κάποιο άλλο γραφείο της τράπεζας του,

δε φέρει οποιαδήποτε ευθύνη για την απουσία ή αντικανονικότητα της οπισθογράφησης και η πληρωμή απαλλάσσει την έγγραφη εντολή.

82Β. Τραπεζίτης που δίδει αξία ή που έχει δικαίωμα επίσχεσης σε επιταγή πληρωτέα εις διαταγή την οποία ο δικαιούχος ή κάτοχος παραδίδει σ’ αυτόν για είσπραξη χωρίς να την έχει οπισθογραφήσει, έχει τέτοια (αν υπάρχουν) δικαιώματα όπως θα είχε αν, με την παράδοση, ο δικαιούχος ή κάτοχος την είχε οπισθογραφήσει εν λευκώ.

82Γ.-(1) Μη οπισθογραφημένη επιταγή, ή δεόντως πιστοποιημένο από την εισπράττουσα τράπεζα αντίγραφο της οποίας φέρεται να έχει πληρωθεί από τον τραπεζίτη επί του οποίου σύρεται, αποτελεί απόδειξη είσπραξης από το δικαιούχο του πληρωτέου με την επιταγή ποσού.

(2)  Για τους σκοπούς του εδαφίου (1), αντίγραφο μη οπισθογραφημένης επιταγής, για την οποία εφαρμόζεται το εν λόγω εδάφιο, συνιστά απόδειξη πληρωμής της επιταγής, εάν το αντίγραφο γίνεται από τον τραπεζίτη, στην κατοχή του οποίου βρίσκεται η επιταγή μετά την παρουσίαση, και πιστοποιείται από τον ίδιο ότι αποτελεί πιστό αντίγραφο του πρωτοτύπου της επιταγής.

82Δ.-(1) Σε περίπτωση όπου τραπεζίτης, με καλή πίστη και χωρίς αμέλεια-

(α) Δέχεται για λογαριασμό πελάτη του πληρωμή έγγραφης εντολής για την οποία το άρθρο αυτό ισχύει~ ή

(β) έχοντας πιστώσει λογαριασμό πελάτη του με το ποσό τέτοιας έγγραφης εντολής, εισπράττει την πληρωμή αυτής για τον ευατό του,

και ο πελάτης δεν έχει τίτλο, ή έχει ελαττωματικό τίτλο στην έγγραφη εντολή, ο τραπεζίτης δε φέρει ευθύνη προς τον πραγματικό ιδιοκτήτη της έγγραφης εντολής με το να εισπράξει πληρωμή επ’ αυτής.

(2) Το άρθρο αυτό ισχύει για τις ακόλουθες έγγραφες εντολές:

(α) Επιταγές περιλαμβανομένων επιταγών οι οποίες δυνάμει του άρθρου 82(1) του Νόμου αυτού, ή άλλως πως, δεν είναι μεταβιβάσιμες~

(β) έγγραφες εντολές που έχουν εκδοθεί από πελάτη τραπεζίτη οι οποίες, ενώ δεν είναι συναλλαγματικές σκοπό έχουν να καταστήσουν πρόσωπο ικανό να λάβει πληρωμή από τον τραπεζίτη του ποσού που αναφέρεται στις έγγραφες εντολές~

(γ) έγγραφες εντολές που εκδόθηκαν από δημόσιο υπάλληλο οι οποίες σκοπό έχουν να επιτρέψουν σε πρόσωπο να λάβει πληρωμή από το Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας του ποσού που αναφέρεται στις έγγραφες εντολές οι οποίες δεν είναι συναλλαγματικές~

(δ) επιταγή πληρωτέα εν όψει που εκδίδεται από τον τραπεζίτη επί του ιδίου, είτε είναι πληρωτέα στο κεντρικό γραφείο είτε σε κάποιο άλλο γραφείο της τράπεζας του.

(3) Για σκοπούς του άρθρου αυτού τραπεζίτης δε θα τύχει μεταχείρισης ως έχων ενεργήσει αμελώς λόγω μόνο της παράλειψης του να λάβει υπόψη απουσία οπισθογράφησης εγγράφου εντολής ή την αντικανονικότητα στην οπισθογράφηση εγγράφου εντολής.

82Ε. Οι διατάξεις του περί Συναλλαγματικών Νόμου, όπου έχουν εφαρμογή καθ’ όσον αφορά δίγραμμες επιταγές, ισχύουν, σε σχέση με έγγραφες εντολές (εκτός από επιταγές) για τις οποίες έχουν εφαρμογή τα άρθρα 82Α-82Δ, όπως ισχύουν σε σχέση με τις επιταγές.

82ΣΤ. Οι διατάξεις των άρθρων 82Α-82Ε δεν καθιστούν διαπραγματεύσιμη οποιαδήποτε έγγραφη εντολή η οποία χωρίς τις εν λόγω διατάξεις δεν είναι διαπραγματεύσιμη.

82Ζ.-(1) Ο εύλογος χρόνος, ο οποίος αναφέρεται στο άρθρο 49(ιβ)του βασικού νόμου, σε σχέση με τη μη τίμηση επιταγών θα καθορίζεται από το Κυπριακό Γραφείο Συμψηφισμού.

(2) Για τους σκοπούς του πιο πάνω εδαφίου, “Κυπριακό Γραφείο Συμψηφισμού” σημαίνει το Γραφείο το οποίο έχει συσταθεί δυνάμει του Καταστατικού Ίδρυσης του εν λόγω Γραφείου με απόφαση του Συμβουλίου Κυπριακών Τραπεζών σε σύσκεψη του, την 1η Ιουνίου 1964.