Ο περί Επιτάξεως Ιδιοκτησίας Νόμος του 1962 (21/1962)

3.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος και του παρόντος Νόμου, πάσα ιδιοκτησία δύναται να επιταχθή διά τινα σκοπόν δημοσίας ωφελείας.

(2) Σκοποί δημοσίας ωφελείας περιλαμβάνουσιν σκοπούς αφορώντας εις-

(α) την άμυναν ή ασφάλειαν της Δημοκρατίας~

(β) την δημοσίαν ασφάλειαν ή την δημοσίαν τάξιν ή την δημοσίαν υγείαν ή τα δημόσια ήθη~

(γ) την εκπλήρωσιν διεθνών υποχρεώσεων~

(δ) την προμήθειαν ή διατήρησιν ή ανάπτυξιν προμηθειών και υπηρεσιών, αίτινες είναι αναγκαίαι εις την ζωήν ή προάγουσι την ευημερίαν ή την αναψυχήν του κοινού~

(ε) την αγροτικήν μεταρρύθμισιν~

(στ) την προαγωγήν ή ανάπτυξιν της γεωργίας ή βιομηχανίας ή εμπορίου ή τουρισμού~

(ζ) την προαγωγήν ή ανάπτυξιν της μεταλλευτικής ή οιασδήποτε ετέρας παρομοίας φύσεως βιομηχανίας~

(η) αρχαιολογικάς ανασκαφάς ή την συντήρησιν ή αξιοποίησιν των αρχαίων μνημείων ή αρχαιοτήτων ή την ανάπτυξιν των πέριξ κειμένων χώρων~

(θ) την πολεοδομίαν, χωρονομίαν ή οικιστικήν~

(ι) την δημιουργίαν, συντήρησιν ή ανάπτυξιν των διά ξηράς, θαλάσσης ή αέρος συγκοινωνιών~

(ια) την συντήρησιν του εδάφους ή την συντήρησιν ή ανάπτυξιν των φυσικών πηγών πλούτου, περιλαμβανομένων των δασών και υδάτων, και την διανομήν ύδατος~

(ιβ) την καλυτέραν διά την δημοσίαν ωφέλειαν χρησιμοποίησιν ή ανάπτυξιν ιδιοκτησίας~

(ιγ) την δημιουργίαν ή συντήρησιν ή ανάπτυξιν τόπων αναψυχής~

(ιδ) την υπό της Δημοκρατίας δημιουργίαν, ή συντήρησιν ή ανάπτυξιν δημοσίων οικημάτων ή δημοσίων έργων~

(ιε) την επίτευξιν ή προαγωγήν των σκοπών του συνεργατισμού~

(ιστ) την επίτευξιν ή προαγωγήν των σκοπών οιουδήποτε, εν τη αρμοδιότητι Κοινοτικής τινος Συνελεύσεως εμπίπτοντος, εκπαιδευτικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού ή αθλητικού ιδρύματος, σώματος ή οργανώσεως~

(ιζ) την επίτευξιν ή προαγωγήν των σκοπών των δημοτικών αρχών, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, ή κοινής ωφελείας οργανισμών, ειδικώς προβλεπομένων υπό τινος νόμου~

(ιη) την δημιουργίαν ή συντήρησιν ή ανάπτυξιν τόπων ταφής.

(3) Κατ’ εξαίρεση, δεν υπόκεινται σε επίταξη, για οποιοδήποτε σκοπό, πλοία που ανήκουν κατά κυριότητα σε πρόσωπα, φυσικά ή νομικά, που θεωρούνται μη μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου, κατά τις διατάξεις του εκάστοτε ισχύοντος περί Ελέγχου Συναλλάγματος Νόμου.

4.-(1) Οσάκις καθίσταται αναγκαία η επίταξις ιδιοκτησίας διά σκοπόν δημοσίας ωφελείας, η επιτάσσουσα αρχή δύναται, τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος και του παρόντος Νόμου, διά διατάγματος (εν τω παρόντι Νόμω αναφερομένου ως “διάταγμα επιτάξεως”) δημοσιευομένου εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας, να κηρύξη ότι η τοιαύτη ιδιοκτησία κατέστη ούτω αναγκαία, και να διατάξη την επίταξιν αυτής, καθορίζουσα σαφώς τον σκοπόν δι’ ον αύτη κατέστη ούτω αναγκαία, τους λόγους της τοιαύτης επιτάξεως, και την ημερομηνίαν αφ’ ης άρχεται η επίταξις:

Νοείται ότι οσάκις επιτάσσουσα αρχή είναι Κοινοτική τις Συνέλευσις, δεν επιτρέπεται η δημοσίευσις διατάγματος επιτάξεως εκτός εάν υπό της τοιαύτης αρχής δοθή εις το Υπουργικόν Συμβούλιον δεκαπέντε ημερών προειδοποίησις περί την σκοπουμένην δημοσίευσιν.

(2) Τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος, το διάταγμα επιτάξεως εκδίδεται-

(α) οσάκις επιτάσσουσα αρχή είναι η Δημοκρατία, υπό του Υπουργικού Συμβουλίου~

(β) οσάκις επιτάσσουσα αρχή είναι Κοινοτική τις Συνέλευσις, δι’ οιονδήποτε των σκοπών των ειδικώς καθοριζομένων εν παραγράφω 8 του άρθρου 23 του Συντάγματος, και υπό τους εν ταύτη διαλαμβανομένους όρους, υπό της τοιαύτης Κοινοτικής Συνελεύσεως.

(3) Το διάταγμα επιτάξεως ισχύει διά χρονικόν διάστημα ή διαστήματα μη υπερβαίνοντα εν συνόλω τα τρία έτη, καθοριζόμενα εν τω τοιούτω διατάγματι ή, εάν ουδέν περί τούτου προβλέπεται, μέχρι της παρόδου τριών ετών αφ’ ης ήρξατο η ισχύς της επιτάξεως:

Νοείται ότι καθ’ οιονδήποτε χρόνον διαρκούσης της ισχύος διατάγματος επιτάξεως, η επιτάσσουσα αρχή δύναται διά του επί τούτω διατάγματος, δημοσιευομένου εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας-

(α) ν’ ανακαλέση το διάταγμα επιτάξεως ή,

(β) να παρατείνη το χρονικόν διάστημα το καθοριζόμενον εν τω διατάγματι επιτάξεως διά τοιούτον περαιτέρω διάστημα ή διαστήματα, μη εκτεινόμενα πέραν των τριών ετών από της ημερομηνίας καθ’ ην το πρώτον ήρξατο η ισχύς της επιτάξεως, ως η επιτάσσουσα αρχή ήθελε κρίνει αναγκαίον.

(4) Το διάταγμα επιτάξεως δύναται να διαλαμβάνη τας αναγκαίας δευτερευούσας, συμπληρωματικάς ή επακολούθους διατάξεις.

5.-(1) Πριν ή εκδοθή δυνάμει του άρθρου 4 οιονδήποτε διάταγμα αναφορικώς προς ακίνητον ιδιοκτησίαν, η επιτάσσουσα αρχή δύναται, προς τον σκοπόν όπως εξακριβώση εάν η τοιαύτη ιδιοκτησία είναι κατάλληλος διά τον σκοπόν δι’ ον κατέστη αναγκαία η επίταξις, να δημοσιεύση γνωστοποίησιν περί την σκοπουμένην επίταξιν εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας εμπεριέχουσαν πλήρη περιγραφήν ταύτης~ άμα δε τούτω πας λειτουργός ή υπηρέτης της τοιαύτης αρχής ή οιονδήποτε έτερον πρόσωπον δύναται, εάν εξουσιοδοτηθή δεόντως επί τούτω υπό της επιτασσούσης αρχής, να εισέλθη, επισκοπήση και χωρομετρήση την τοιαύτην ιδιοκτησίαν, και να προβή εις οιανδήποτε ετέραν ενέργειαν ήθελε κρίνει αναγκαίαν προς τούτο:

Νοείται ότι απαγορεύεται η υφ’ οιουδήποτε τοιούτου λειτουργού, υπηρέτου ή ετέρου προσώπου είσοδος εις-

(α) κατοικίαν άνευ πλήρως ητιολογημένου δικαστικού εντάλματος~

(β) οίκημα όπερ δεν συνιστά κατοικίαν, εάν δεν δώση προηγουμένως εις τον κάτοχον οκτώ ημερών προειδοποίησιν περί της προθέσεως του όπως πράξη τούτο~

(γ) οιανδήποτε ετέραν ακίνητον ιδιοκτησίαν, εάν δεν δώση προηγουμένως εις τυχόν κάτοχον αυτής μιας ημέρας προειδοποίησιν περί της προθέσεως του όπως πράξη τούτο,

εκτός εάν ο κάτοχος συναινή εγγράφως εις την τοιαύτην είσοδον.

(2) Κατά τον ταχύτερον πρόσφορον χρόνον από της δυνάμει του εδαφίου (1) γενομένης εισόδου, η επιτάσσουσα αρχή καταβάλλει αποζημίωσιν διά πάσαν επενεχθείσαν ζημίαν, και εν περιπτώσει διαφωνίας ως προς το καταβλητέον ποσόν, τούτο καθορίζεται υπό του Δικαστηρίου.

6.-(1) Οσάκις δυνάμει του άρθρου 4 εκδίδηται διάταγμα επιτάξεως ιδιοκτησίας, η επί της τοιαύτης ιδιοκτησίας κατοχή δύναται να κτηθή υπό της επιτασσούσης αρχής κατά την ημερομηνίαν ήτις καθορίζεται εν τω τοιούτω διατάγματι, ως ημερομηνία ενάρξεως της ισχύος της επιτάξεως, ή καθ’ οιονδήποτε μετέπειτα χρόνον, και να διατηρηθή μέχρις ου τερματισθή η ισχύς του τοιούτου διατάγματος ως προβλέπεται εν τω παρόντι Νόμω.

(2) Οσάκις δυνάμει του παρόντος Νόμου αποκτάται κατοχή εφ’ οιασδήποτε ιδιοκτησίας, η τοιαύτη ιδιοκτησία δύναται, ανεξαρτήτως παντός περιορισμού όστις ήθελεν επιβληθή επί της χρήσεως αυτής (υπό τινος νόμου, διοικητικής πράξεως κατ’ εξουσιοδότησιν νόμου γενομένης, ή άλλως πως) και υπό τους όρους τους διαλαμβανομένους εν ταις διατάξεσι του άρθρου 7, να χρησιμοποιήται διαρκούσης της περιόδου καθ’ ην διατηρείται κατοχή επί ταύτης, κατά τοιούτον τρόπον ως η επιτάσσουσα αρχή ήθελε κρίνει σκόπιμον~ διαρκούσης δε της προμνησθείσης περιόδου η επιτάσσουσα αρχή, ή αναλόγως της περιπτώσεως η απαλλοτριούσα αρχή εις ην παρεχωρήθη προσωρινώς η τοιαύτη ιδιοκτησία υπό της επιτασσούσης αρχής, δύναται να πράξη παν ότι οιονδήποτε πρόσωπον έχον συμφέρον επί τοιαύτης ιδιοκτησίας θα εδικαιούτο να πράξη δυνάμει του τοιούτου συμφέροντος.

7.-(1) Ιδιοκτησία επιταχθείσα δυνάμει του παρόντος Νόμου δύναται να χρησιμοποιηθή μόνον διά τον σκοπόν δι’ ον ούτω επετάχθη.

(2) Αναφορικώς προς ιδιοκτησίαν επιταχθείσαν δι’ ειδικόν τινα σκοπόν δημοσίας ωφελείας, ουδέν των εν τω παρόντι Νόμω διαλαμβανομένων εμποδίζει την επιτάσσουσαν αρχήν να παραχωρήση προσωρινώς την τοιαύτην ιδιοκτησίαν εις απαλλοτριούσαν αρχήν διά την επίτευξιν του τοιούτου σκοπού, υπό τοιούτους όρους και προϋποθέσεις, ως η επιτάσσουσα αρχή ήθελε καθορίσει.