Ο περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Πλοίαρχοι και Ναυτικοί) Νόμος του 1963 (46/1963)

75. Εάν πλοίαρχος, ναυτικός ή μαθητευόμενος ανήκων εις το πλήρωμα Κυπριακού πλοίου διά δολίας παραβάσεως καθήκοντος, ή δι’ αμελείας περί την εκτέλεσιν του καθήκοντος ή λόγω μέθης-

(α) πράξη τι συμβάλλον εις την άμεσον απώλειαν ή καταστροφήν πλοίου, ή την επαγωγήν σοβαράς ζημίας επ’ αυτού, ή αμέσως συμβάλλον εις το να τεθή εν κινδύνω η ζωή ή η σωματική ακεραιότης προσώπου ανήκοντος εις το πλήρωμα του πλοίου ή ευρισκομένου επ’ αυτού~

(β) αρνηθή ή παραλείψη να πράξη οιανδήποτε νόμιμον πράξιν ήτις προσηκόντως και αναγκαίως έδει να εγένετο υπ’ αυτού διά την προφύλαξιν του πλοίου εξ αμέσου απωλείας, καταστροφής ή σοβαράς ζημίας, ή διά την προφύλαξιν προσώπου ανήκοντος εις το πλήρωμα του πλοίου ή ευρισκομένου επ’ αυτού, εξ αμέσου κινδύνου επαπειλούντος την ζωήν ή την σωματικήν ακεραιότητα αυτού,

είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον τα δύο έτη, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας . 1500, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

76. Εάν νομίμως μισθωθείς ναυτικός ή μαθητευόμενος ανήκων εις το πλήρωμα Κυπριακού πλοίου, είτε μόνος είτε συμπράττων μεθ’ ετέρου προσώπου, διαπράξη οιονδήποτε των ακολούθων αδικημάτων όπερ συμβάλλει ή δυνατόν να συμβάλη εις το να τεθή εν κινδύνω η ασφάλεια του πλοίου ή της ζωής ή σωματικής ακεραιότητος των επί του πλοίου προσώπων, τιμωρείται, εν περιπτώσει καταδίκης, ως ακολούθως:

(α) Εάν λιποτακτήση εκ του πλοίου του ούτος είναι ένοχος του αδικήματος της λιποταξίας, τα δε επί του πλοίου εγκαταλειφθέντα προσωπικά αυτού αντικείμενα και οι δεδουλευμένοι μισθοί υπόκεινται εις κατάσχεσιν, ενέχεται δε διά την πληρωμήν οιασδήποτε διαφοράς των μισθών ους κατέβαλεν ο πλοιοκτήτης ή ο πλοίαρχος του πλοίου εις οιονδήποτε πρόσωπον μισθωθέν εις αντικατάστασιν αυτού επί μισθώ υψηλοτέρω τω συμπεφωνημένω διά τον λιποτακτήσαντα ναυτικόν~ εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται ωσαύτως εις φυλάκισιν μη υπερβαίνουσαν το εν έτος ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .1000 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς ταύτας.

(β) Εάν άνευ ευλόγου αιτίας παραλείψη ή αρνηθή να επανέλθη εις το πλοίον του ή να αποπλεύση μετά του πλοίου του, ή απουσιάζη άνευ αδείας κατά τινα χρόνον εντός της αμέσως προηγουμένης του απόπλου του πλοίου περιόδου των εικοσιτεσσάρων ωρών, είτε κατά την έναρξιν είτε διαρκούντος του πλου, ή καθ’ οιονδήποτε χρόνον απουσιάζη εκ του πλοίου ή του καθήκοντος αυτού άνευ αδείας και άνευ επαρκούς αιτίας, ούτος εφ’ όσον το υπ’ αυτού διαπραχθέν αδίκημα δεν συνιστά λιποταξίαν, ή εάν δεν θεωρήθη ως λιποταξία υπό του πλοιάρχου, είναι ένοχος του αδικήματος της άνευ αδείας απουσίας, εκ του μισθού δε αυτού κατάσχεται ποσόν μη υπερβαίνον δύο ημερών μισθούς, επιπροσθέτως δε διά κάθε εικοσιτετράωρον απουσίαν κατάσχεται ποσόν μη υπερβαίνον εξ ημερών μισθούς, ή τα προσηκόντως διενεργηθέντα έξοδα διά την μίσθωσιν αντικαταστάτου αυτού~ εν περιπτώσει δε καταδίκης υπόκειται ωσαύτως εις φυλάκισιν μη υπερβαίνουσαν τους εξ μήνας, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .450, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς ταύτας.

(γ) Εάν ούτος καταδικασθή είτε δυνάμει της παραγράφου (α) είτε δυνάμει της παραγράφου (β) του παρόντος άρθρου, ο Λιμενικός Λειτουργός δύναται να διατάξη την κατακράτησιν του εγγράφου απολύσεως του ναυτικού διά περίοδον καθοριζομένην υπ’ αυτού κατά το δοκούν, διαρκούσης δε της τοιαύτης κατακρατήσεως ο Λιμενικός Λειτουργός ως και παν έτερον πρόσωπον έχον υπό την φύλαξιν αυτού τα αναγκαία έγγραφα δύναται, ανεξαρτήτως παντός εν τω παρόντι ή εν οιωδήποτε ετέρω νόμω διαλαμβανομένου, να αρνηθή να παράσχη αντίγραφον του εγγράφου απολύσεως αυτού, ή επικεκυρωμένον αντίγραφον πιστοποιητικού περί την υπηρεσίαν ή τον χαρακτήρα αυτού.

77. Διαγράφηκε από το άρθρο 3 του Ν.24/76.

78. Διαγράφηκε από το άρθρο 3 του Ν.24/76.

79. Εάν νομίμως μισθωθείς ναυτικός ή μαθητευόμενος, ανήκων εις το πλήρωμα Κυπριακού πλοίου, διαπράξη οιονδήποτε των ακολούθων αδικημάτων (εν τω παρόντι Νόμω αναφερομένων ως “πειθαρχικά αδικήματα”) υπόκειται εν περιπτώσει καταδίκης εις τας ακολούθους ποινάς:

(α) Εάν μεταφέρη εμπορεύματα επί του πλοίου, ή προκαλέση την φόρτωσιν εμπρευμάτων, άνευ της προς τούτο εγγράφου συναινέσεως του πλοιάρχου, εκ του μισθού αυτού κατάσχεται ποσόν μη υπερβαίνον τον μισθόν μιας εβδομάδος.

(β) Εάν εγκαταλείψη άνευ αδείας το πλοίον μετά την άφιξιν αυτού εις τον λιμένα παραδόσεως, και πριν ή τούτο προσορμισθή εν ασφαλεία, εκ των μισθών αυτού κατάσχεται ποσόν μη υπερβαίνον μισθόν ενός μηνός.

(γ) Εάν είναι ένοχος δολίας ανυπακοής εις δοθείσας νομίμους διαταγάς ή συνεχούς δολίας αμελείας περί την εκτέλεσιν του καθήκοντος και η τοιαύτη ανυπακοή ή αμέλεια συμβάλλη ή είναι δυνατόν να συμβάλη εις το να τεθή εν κινδύνω η ασφάλεια του πλοίου ή της ζωής ή σωματικής ακεραιότητος των επί του πλοίου προσώπων, υπόκειται εις φυλάκισιν μη υπερβαίνουσαν τους εξ μήνας ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .450 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς ταύτας.

(δ) Εάν επιτεθή εναντίον του πλοιάρχου, ή αξιωματικού τινος του πλοίου, υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον το εν έτος, ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .1000, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

(ε) (i) Εάν συμπράξη μεθ’ ετέρου μέλους του πληρώματος εν τη προκλήσει σωματικής βλάβης εις τον πλοίαρχον ή εις οιονδήποτε αξιωματικόν υπόκειται εις φυλάκισιν μη υπερβαίνουσαν τα τρία έτη ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .1500 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς ταύτας.

(ii) Εάν συμπράξη μεθ’ ετέρου μέλους του πληρώματος εν τη επιδείξει ανυπακοής εις δοθείσας νομίμους διαταγάς, ή εν τη επιδείξει αμελείας περί το καθήκον του, ή εν τη παρεμποδίσει της διακυβερνήσεως του πλοίου ή της συνεχίσεως του πλου, και η τοιαύτη ανυπακοή, αμέλεια ή παρεμπόδισις συμβάλλει ή είναι δυνατόν να συμβάλη εις το να τεθή εν κινδύνω η ασφάλεια του πλοίου ή της ζωής ή σωματικής ακεραιότητος των επί του πλοίου προσώπων, υπόκειται εις φυλάκισιν μη υπερβαίνουσαν το εν έτος ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .1000 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς ταύτας.

(στ) Εάν ούτος δολίως προκαλέση ζημίαν εις το πλοίον, ή ανεντίμως καταχρασθή ή οικειοποιηθή τας προμηθείας ή το φορτίον του πλοίου, ή δολίως προκαλέση ζημίαν ή επιδείξη ποινικώς αξιόποινον κατάχρησιν εμπιστοσύνης αναφορικώς προς τας τοιαύτας προμηθείας ή φορτίον, εκ των μισθών αυτού κατάσχεται ποσόν ίσον προς επενεχθείσαν ζημίαν, υπόκειται δε ωσαύτως εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον το εν έτος ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .1000 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και χρηματικής τοιαύτης.

(ζ) Εάν καταδικασθή διά τινα πράξιν λαθρεμπορίου επαγομένην απώλειαν ή ζημίαν εις τον πλοίαρχον ή πλοιοκτήτην του πλοίου, υποχρεούται να πληρώσει εις τον πλοίαρχον ή τον πλοιοκτήτην ποσόν επαρκές διά την ανόρθωσιν της επενεχθείσης απωλείας ή ζημίας~ δυνατόν δε να κατακρατηθή ολόκληρος ο μισθός του ή ανάλογον μέρος αυτού προς ικανοποίησιν ή έναντι της ως είρηται υποχρεώσεως, άνευ επηρεασμού οιουδήποτε ετέρου μέτρου εις ο δυνατόν να χωρήση προσφυγή.

80. Ουδέν των εν άρθρω 79, ή των εν τοις αφορώσι τα αδικήματα της λιποταξίας ή της άνευ αδείας απουσίας άρθροις, διαλαμβανομένων, αφαιρεί ή περιορίζει το δικαίωμα προς προσφυγήν ασκουμένην δι’ αγωγής ή άλλως, όπερ ανεξαρτήτως των διατάξεων τούτων, ήθελεν ο πλοίαρχος ή πλοιοκτήτης έχει διά συμβατικάς παραβάσεις αναφορικώς προς ζητήματα συνιστώντα αδίκημα δυνάμει των τοιούτων άρθρων~ μόνον άπαξ όμως ο πλοίαρχος ή πλοιοκτήτης αποζημιούται αναφορικώς προς την αυτήν ζημίαν.

81. Εάν ναυτικός κατά ή προ της μισθώσεως αυτού δολίως και απατηλώς προβή εις ψευδή δήλωσιν περί το όνομα του τελευταίου πλοίου εις ο ούτος υπηρετεί, ή εις ο ισχυρίζεται ότι υπηρετεί, ή δολίως και απατηλώς προβή εις ψευδή δήλωσιν περί το όνομα αυτού, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .500.

82. Εάν επί Κυπριακού πλοίου, ή αναφορικώς προς τούτο, διαπραχθή εν τη εννοία του παρόντος Μέρους το αδίκημα της λιποταξίας ή της άνευ αδείας απουσίας ή πειθαρχικόν τοιούτον, ή διαπραχθή παράπτωμα τι δι’ ο η μετά του διαπράξαντος το αδίκημα σύμβασις προβλέπει χρηματικήν ποινήν, εάν σκοπείται η επιβολή της τοιαύτης ποινής-

(α) το αδίκημα ή παράπτωμα εγγράφεται εν τω επισήμω ημερολογίω όπερ υπογράφεται υπό του πλοιάρχου και προσυπογράφεται υπό αξιωματικού ή μέλους τινός του πληρώματος~

(β) προ της αμέσως επομένης αφίξεως του πλοίου εις τινα λιμένα, ή εάν τούτο ευρίσκεται εν τινι λιμένι, προ του απόπλου αυτού εκ του τοιούτου λιμένος, εις τον ένοχον, εάν ευρίσκεται εισέτι επί του πλοίου, είτε παρέχεται αντίγραφον της γενομένης εγγραφής, είτε αύτη αναγιγνώσκεται εις αυτόν σαφώς και ευκρινώς ούτος δε δύναται να απαντήση κατά το δοκούν~

(γ) ωσαύτως εγγράφεται και υπογράφεται εν τω αυτώ τρόπω έκθεσις δηλούσα το γεγονός ότι παρεσχέθη ως ανωτέρω το αντίγραφον της τοιαύτης εγγραφής ή ότι εγένετο η ανάγνωσις ταύτης, και εν εκατέρα περιπτώσει την τυχόν δοθείσαν υπό του ενόχου απάντησιν~ και

(δ) εις πάσαν μεταγενεστέραν δικαστικήν διαδικασίαν επιβάλλεται, εφ’ όσον τούτο είναι πρακτικώς δυνατόν, η προσαγωγή ή απόδειξις των δυνάμει του παρόντος άρθρου γενομένων εγγραφών, άλλως το εκδικάζον την υπόθεσιν δικαστήριον δύναται κατά το δοκούν να αρνηθή να διεξαγάγη αποδεικτικήν διαδικασίαν περί το αδίκημα ή το παράπτωμα.

83.-(1) Εάν προκύψη ζήτημα κατασχέσεως των μισθών ναυτικού ή μαθητευομένου δυνάμει του παρόντος Μέρους διά λιποταξίαν εκ Κυπριακού πλοίου, είναι αρκετόν διά τον ζητούντα την κατάσχεσιν να αποδείξη ότι ο ναυτικός ή μαθητευόμενος εμισθώθη δεόντως, ή ότι ανήκε εις το πλήρωμα του πλοίου, ότι είτα εγκατέλειψε το πλοίον πριν ή περατωθή ο πλους ή λήξη η μίσθωσις και ότι το γεγονός της λιποταξίας κατεγράφη δεόντως εν τω επισήμω ημερολογίω.

(2) Επί τούτω λιποταξία θεωρείται αποδειχθείσα καθ’ όσον αφορά εις την κατάσχεσιν μισθών δυνάμει του παρόντος Μέρους, εκτός εάν ο ναυτικός ή μαθητευόμενος δυνηθή να προσκομίση κανονικόν έγγραφον απολύσεως, ή άλλως δυνηθή να αποδείξη ικανοποιητικώς εις το δικαστήριον ότι είχεν επαρκείς λόγους διά να εγκαταλείψη το πλοίον.

84.-(1) Οσάκις δυνάμει του παρόντος Μέρους κατάσχωνται μισθοί ή προσωπικά αντικείμενα λόγω λιποταξίας, τα τοιαύτα αντικείμενα δύνανται να πωληθώσιν~ οι μισθοί δε ούτοι και τα προσωπικά αντικείμενα ή τα εκ της πωλήσεως προκύπτοντα χρήματα χρησιμοποιούνται προς αποζημίωσιν του πλοιάρχου ή πλοιοκτήτου διά τα έξοδα άτινα προεκλήθησαν ως εκ της λιποταξίας, καταβάλλονται δε εις το δημόσιον ταμείον υπό τον όρον καταβολής της τοιαύτης αποζημιώσεως.

(2) Οσάκις κατάσχωνται μισθοί δυνάμει του παρόντος Νόμου διά λόγον έτερον ή την λιποταξίαν, ελλείψει ειδικής διατάξεως περί του εναντίου, η κατάσχεσις γίνεται προς όφελος του πλοιάρχου ή του πλοιοκτήτου υφ’ ου είναι πληρωτέοι οι τοιούτοι μισθοί.

85. Εις πάσαν νομίμως διεξαγομένην δικαστικήν διαδικασίαν αφορώσαν εις τους μισθούς ναυτικού ή μαθητευομένου δύναται να εκδοθή απόφασις επί παντός ζητήματος αφορώντος εις κατασχέσεις ή κατακρατήσεις τοιούτων μισθών γενομένας δυνάμει του παρόντος Νόμου, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι το αδίκημα αναφορικώς προς ο προέκυψεν το τοιούτο ζήτημα δεν απετέλεσε το αντικείμενον οιασδήποτε ποινικής δίκης καίτοι τούτο τιμωρείται υπό του παρόντος Νόμου τόσον διά φυλακίσεως όσον και διά κατασχέσεως.

86. Εάν η σύμβασις του ναυτικού προβλέπη μισθούς κατά πλουν, ή διά συμμετοχής εις τα κέρδη, και ουχί κατά μήνα ή ετέραν καθωρισμένην χρονικήν περίοδον, το ποσόν της δυνάμει του παρόντος Νόμου διενεργουμένης κατασχέσεως έχει τον αυτόν λόγον προς τους ολικούς μισθούς ή το μερίδιον αυτού εις τα κέρδη, ως ο μην, ή αναλόγως της περιπτώσεως, η εν τοις ανωτέρω διά τον καθορισμόν της τοιαύτης κατασχέσεως μνησθείσα χρονική περίοδος έχει προς ολόκληρον το χρονικόν διάστημα όπερ ηναλώθη εις τον πλουν, εάν δε ολόκληρος ο ούτω αναλωθείς χρόνος δεν υπερβαίνη την χρονικήν περίοδον αναφορικώς προς ην κατάσχεται ο μισθός, η κατάσχεσις θα καλύπτη ολόκληρον το ποσόν των μισθών ή του μεριδίου αυτού εις τα κέρδη.

87.-(1) Το πρόστιμον όπερ επιβάλλεται επί ναυτικού ανήκοντος εις το πλήρωμα Κυπριακού πλοίου διά παράπτωμα τιμωρούμενον δυνάμει της συμβάσεως αυτού διά προστίμου, κατακρατείται υπό του πλοιάρχου ή πλοιοκτήτου εκ των μισθών του ενόχου, εάν η απόλυσις αυτού λαμβάνη χώραν εν τη Δημοκρατία και το αδίκημα και η αναφορικώς προς τούτο γενομένη εγγραφή εν τω επισήμω ημερολογίω δυνάμει του Κώδικος, ή αναλόγως της περιπτώσεως, δυνάμει του παρόντος Νόμου, αποδειχθώσιν κατά τρόπον ικανοποιούντα τον Λιμενικόν Λειτουργόν.

(2) Παν ούτω κατακρατούμενον πρόστιμον καταβάλλεται εις τον Λιμενικόν Λειτουργόν.

(3) Πας πλοίαρχος ή πλοιοκτήτης πλοίου όστις παραλείπει άνευ ευλόγου αιτίας να προβή εις πληρωμήν του προστίμου ως απαιτείται υπό του παρόντος άρθρου, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις πρόστιμον μη υπερβαίνον το εξαπλάσιον του ούτω μη καταβληθέντος τοιούτου.

(4) Το τιμωρηθέν διά προστίμου καταβληθέντος ή κατακρατηθέντος εκ των μισθών ναύτου παράπτωμα εις ουδεμίαν ετέραν ποινήν υπόκειται δυνάμει του παρόντος Νόμου.

88.-(1) Πας όστις διά της χρήσεως οιασδήποτε φύσεως μέσων πείθει ή πειράται να πείση ναυτικόν ή μαθητευόμενον όπως παραλείψη, ή αρνηθή να επιβιβασθή του πλοίου, ή αποπλεύση μετ’ αυτού, ή όπως λιποτακτήση ή άλλως εγκαταλείψη το καθήκον αυτού, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .500 αναφορικώς προς έκαστον ναύτην ή μαθητευόμενον ον ούτος ούτω έπεισεν ή επειράθη να πείση.

(2) Πας όστις δολίως παρέχει άσυλον ή αποκρύπτει ναυτικόν ή μαθητευόμενον, όστις δολίως ημέλησεν ή ηρνήθη να επιβιβασθή του πλοίου του ή ελιποτάκτησεν εξ αυτού, γνωρίζων τούτο ή έχων λόγους να πιστεύη τούτο, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .750 αναφορικώς προς έκαστον ναυτικόν ή μαθητευόμενον εις ον ούτος ούτω παρέσχεν άσυλον ή απέκρυψεν.

89. Πας όστις αποκρύπτει εαυτόν επί πλοίου έχων την πρόθεσιν να ταξιδεύση επί του τοιούτου πλοίου άνευ της συναινέσεως είτε του πλοιοκτήτου, αντιπροσώπου ή πλοιάρχου, είτε αξιωματικού ή του υπευθύνου διά το πλοίον ή ετέρου τινός προσώπου έχοντος το δικαίωμα να παράσχη τοιαύτην συναίνεσιν είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον τους εξ μήνας ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .450 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

89Α. Παρά τας διατάξεις οιουδήποτε Νόμου ή οιωνδήποτε Κανονισμών προνοούντων περί του εναντίου, ουδεμία αναγκαστική εργασία δύναται να επιβληθή εις οιονδήποτε καταδικασθέντα εις φυλάκισιν-

(α) δι’ οιονδήποτε αδίκημα δυνάμει του άρθρου 76 ή της παραγράφου (γ) του άρθρου 79~

(β) διά το αδίκημα συμπράξεως μεθ’ ετέρου μέλους του πληρώματος εν τη επιδείξει ανυπακοής εις δοθείσας νομίμους διαταγάς δυνάμει της υποπαραγράφου (ii) της παραγράφου (ε) του άρθρου 79.