89.(1) Ο Υπουργός, με απόφασή του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, δύναται μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ να δίδει οδηγίες στη ΡΑΕΚ, να επιβάλλει, με την έκδοση ρυθμιστικής απόφασής της ή εφόσον κρίνεται αναγκαίο με την έκδοση Κανονισμών, σε οποιοδήποτε κάτοχο άδειας, Υποχρεώσεις Δημόσιας Ωφέλειας, οι οποίες δυνατό να περιλαμβάνουν υποχρεώσεις αναφορικά με -
(α) Τη διασφάλιση της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας·
(β) την κανονικότητα, ποιότητα και τιμή της παροχής ηλεκτρισμού·
(γ) την προστασία του περιβάλλοντος·
(δ) την ενεργειακή αποδοτικότητα·
(ε) την προστασία του κλίματος· και
(στ) την ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές.
(2) Οι υποχρεώσεις αυτές πρέπει να ορίζονται σαφώς, να είναι διαφανείς, αμερόληπτες και επαληθεύσιμες και να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενεργείας της Κοινότητας στους εθνικούς καταναλωτές.
(3) Ο Υπουργός, ενημερώνει την Επιτροπή για όλα τα μέτρα που θεσπίζονται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων καθολικής υπηρεσίας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και παροχής υποχρεώσεων δημόσιας ωφέλειας, συμπεριλαμβανο-μένης της προστασίας του καταναλωτή και του περιβάλλοντος, και για τις πιθανές επιπτώσεις τους στον εθνικό κα διεθνή ανταγωνισμό. Ο Υπουργός ενημερώνει την Επιτροπή ανά διετία σχετικά με κάθε τροποποίηση των εν λόγω μέτρων.
(4) Ο Υπουργός, μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ, δύναται να ενισχύει τη θέση των οικιακών, μικρών και μεσαίων καταναλωτών στην αγορά, με τη διεύρυνση των δυνατοτήτων για προαιρετικές συγκεντρώσεις των εκπροσώπων αυτής της κατηγορίας των καταναλωτών.
90.-(1) Η ρυθμιστική απόφαση ή οι Κανονισμοί που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 89 δυνατό να επιβάλλουν σε οποιουσδήποτε κατόχους αδειών την υποχρέωση να προβαίνουν σε τέτοιες διευθετήσεις που θα κρίνονται αναγκαίες, ώστε να διασφαλίζουν ότι σε οποιοδήποτε ημερολογιακό έτος, θα είναι διαθέσιμη στους κατόχους των αδειών αυτών, συγκεκριμένη ποσότητα ηλεκτρισμού από σταθμούς παραγωγής οι οποίοι επιλέγηκαν με τη διαδικασία προσφορών και οι οποίοι χρησιμοποιούν ως πρωτογενή πηγή καυσίμων ανανεώσιμες μορφές ενέργειας ή λειτουργούν ως εγκαταστάσεις συμπαραγωγής.
(2) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (1), η ρυθμιστική απόφαση ή οι Κανονισμοί που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 89 θα προνοούν μεταξύ άλλων για-
(α) Την ανάκτηση, με τη μορφή επιβάρυνσης στους καταναλωτές για τον ηλεκτρισμό που τους παρέχεται, των πρόσθετων εξόδων, περιλαμβανομένου, ενός εύλογου ποσοστού απόδοσης του κεφαλαίου που αντιπροσωπεύουν τα έξοδα αυτά, τα οποία υπέστη ο κάτοχος άδειας λόγω της συμμόρφωσής του με τη ρυθμιστική απόφαση ή τους Κανονισμούς που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 89, περιλαμβανομένων και των εξόδων τα οποία δυνατό να υπέστη ο κάτοχος μετά από τροποποίηση ή ανάκληση της ρυθμιστικής απόφασης ή των Κανονισμών που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 89·
(β) την είσπραξη πληρωμών για το σκοπό αυτό από τον κάτοχο άδειας· και
(γ) τις κατάλληλες πληρωμές προς τους κατόχους αδειών, από τις εισπράξεις που έγιναν σύμφωνα με την παράγραφο (α).
(3) Η ρυθμιστική απόφαση ή οι Κανονισμοί που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 89, δυνατό να προβλέπουν ότι η ανάκτηση οποιωνδήποτε πρόσθετων εξόδων θα αφορούν σε μια καθορισμένη περίοδο ετών και ότι το ποσό που θα πληρωθεί για κάθε έτος αυτής της περιόδου σε κατόχους αδειών, θα είναι το ποσό των πρόσθετων εξόδων, που υπέστη ο κάτοχος άδειας σύμφωνα με τις Υποχρεώσεις Δημόσιας Ωφέλειας, όπως αυτό πιστοποιείται από τη ΡΑΕΚ.
(4) Ο Υπουργός διασφαλίζει ότι τα ποσά που εισπράττονται ως επιβαρύνσεις ή άλλως πώς, είναι επαρκή, για την ανάκτηση των καταβληθέντων εξόδων που προβλέπονται στο εδάφιο (2), αφού πληρωθούν τα διοικητικά έξοδα των αδειούχων για την είσπραξη της επιβάρυνσης.
(5) Ο Υπουργός δύναται να τροποποιεί ή να ανακαλεί την απόφαση που εκδίδει με βάση το άρθρο 89:
91.-(1) Οι καταναλωτές έχουν τα ακόλουθα δικαιώματα:
(α) Το δικαίωμα να απολαύουν της καθολικής υπηρεσίας υπό την επιφύλαξη του ορισμού του όρου «καθολική υπηρεσία προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας», δηλαδή του δικαιώματος να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια συγκεκριμένης ποιότητας εντός του εδάφους τους σε λογικές, εύκολα και άμεσα συγκρίσιμες και διαφανείς τιμές που δεν εισάγουν διακρίσεις. Ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής έχει υποχρέωση σύνδεσης των πελατών με το δίκτυο υπό όρους, προϋποθέσεις και τιμολόγια που καθορίζονται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που επιβάλλει η ΡΑΕΚ.
(β) το δικαίωμα της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας από προμηθευτή, με την επιφύλαξη της συμφωνίας του προμηθευτή, ανεξάρτητα από το κράτος μέλος στο οποίο είναι καταχωρισμένος ο προμηθευτής, εφόσον αυτός τηρεί τις κείμενες διατάξεις εμπορίας και εξισορρόπησης.
(γ) όταν οι πελάτες επιθυμούν, τηρώντας τους όρους των συμβάσεων, να αλλάξουν προμηθευτή, η αλλαγή θα πραγματοποιείται από τον ενδιαφερόμενο προμηθευτή μέσα σε τρεις εβδομάδες, και οι πελάτες έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν όλα τα σχετικά στοιχεία για την κατανάλωση τους. Τα εν λόγω δικαιώματα παρέχονται σε όλους τους πελάτες χωρίς διακρίσεις σε σχέση με το κόστος, την προσπάθεια ή το χρόνο.
(δ) το δικαίωμα παροχής πληροφοριών ή διευκρινήσεων από τους προμηθευτές περιλαμβανομένων στους λογαριασμούς ή επισυναπτομένων στο διαφημιστικό υλικό που διαθέτουν στον πελάτη αναφορικά με:
(i) τη συνεισφορά κάθε ενεργειακής πηγής στο συνολικό μείγμα καυσίμων του εκάστοτε προμηθευτή κατά το προηγούμενο έτος με κατανοητό και σαφώς συγκρίσιμο σε εθνικό επίπεδο τρόπο∙
(ii )τουλάχιστον την παραπομπή σε πηγές αναφοράς όπως π.χ. ιστοσελίδες όπου διατίθενται στο κοινό πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, τουλάχιστο για τις εκπομπές CO2 και τα απόβλητα που είναι αποτέλεσμα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το συνολικό μείγμα καυσίμων του προμηθευτή κατά το προηγούμενο έτος∙
(iii) πληροφορίες για τα δικαιώματα των πελατών όσον αφορά τα μέσα διακανονισμού αντιδικιών που έχουν στη διάθεση τους σε περίπτωση αντιδικίας∙
(iv) τρόπους βελτιστοποίησης της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να προωθηθεί η ενεργειακή απόδοση.
(ε) το δικαίωμα αντικειμενικής αντιμετώπισης τυχόν παραπόνων και τον εξώδικο διακανονισμό διαφορών πελατών προς κατόχους αδειών από τη ΡΑΕΚ, σύμφωνα με τις εξουσίες που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο.
(στ) οι τελικοί πελάτες ηλεκτρισμού λαμβάνουν χωρίς επιβολή οποιουδήποτε τέλους όλους τους λογαριασμούς και τα στοιχεία για την κατανάλωσή τους σε ηλεκτρισμό και η πρόσβαση των τελικών πελατών στα στοιχεία αυτά γίνεται με κατάλληλο τρόπο και είναι δωρεάν.
(2) Αναφορικά με τους ευάλωτους καταναλωτές, η έννοια των οποίων καθορίζεται με αναφορά μεταξύ άλλων στην ενεργειακή φτώχεια από τον Υπουργό, μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ, ο προμηθευτής υποχρεούται να μη διακόψει τη σύνδεση σε κρίσιμες περιόδους.
(3) Οι μεγάλοι μη οικιακοί πελάτες έχουν το δικαίωμα να συνάπτουν σύμβαση με περισσότερους του ενός προμηθευτές ταυτόχρονα.
(4) Η Επιτροπή καταρτίζει, σε διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους κύκλους συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών, των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, των καταναλωτικών οργανώσεων, επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας και, αξιοποιώντας την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής, κοινωνικών εταίρων, ένα σαφές και συνοπτικό Ερωτηματολόγιο Καταναλωτή Ενέργειας με πρακτικές πληροφορίες που συνδέονται με τα δικαιώματα των καταναλωτών ενέργειας. Οι Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής έχουν την υποχρέωση να διασφαλίζουν την άμεση και εύκολη πρόσβαση στο Ερωτηματολόγιο Καταναλωτή Ενέργειας κατόπιν υποδείξεως της ΡΑΕΚ.
92.-(1) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει υψηλά επίπεδα προστασίας των καταναλωτών, ιδίως όσον αφορά τη διαφάνεια σχετικά με τους συμβατικούς όρους και τις προϋποθέσεις, τη γενική πληροφόρηση και τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών.
(2) Η ΡΑΕΚ μεριμνά για την αξιοπιστία των πληροφοριών που παρέχουν οι προμηθευτές στους πελάτες τους σύμφωνα με το άρθρο 91(1)(γ) και για την παροχή τους σε εθνικό επίπεδο με τρόπο σαφώς συγκρίσιμο.
(3) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι ο δικαιούχος πελάτης μπορεί πράγματι να αλλάξει προμηθευτή εύκολα.
(4) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που συνδέονται με τους ευάλωτους καταναλωτές τηρούνται, μεριμνά ώστε να υπάρχουν επαρκείς διασφαλίσεις για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών και ειδικότερα λαμβάνει μέτρα προστασίας των τελικών πελατών σε απομακρυσμένες περιοχές.
(5) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι διατίθενται στους καταναλωτές το σύνολο των αναγκαίων πληροφοριών σχετικά με τα δικαιώματά τους, την ισχύουσα νομοθεσία και τους τρόπους προσφυγής που διαθέτουν σε περίπτωση διαφοράς. Το σύνολο του περιεχομένου των αναγκαίων πληροφοριών θα ετοιμάζεται από τη ΡΑΕΚ και θα διατίθεται τουλάχιστον σε ηλεκτρονική μορφή στα Γραφεία Εξυπηρέτησης του Πολίτη και στα κατά τόπους Επαρχιακά Γραφεία του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Το γραφείο της ΡΑΕΚ, τα Γραφεία Εξυπηρέτησης του Πολίτη και το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού θα αποτελούν τα ενιαία σημεία επαφής για ενημέρωση των καταναλωτών.
93.-(1) Η ΡΑΕΚ λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα με στόχο την προστασία των καταναλωτών, τα οποία δυνατόν να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
(α) Οι πελάτες έχουν το δικαίωμα να συνάπτουν σύμβαση με τον φορέα παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικής ενεργείας, στην οποία καθορίζονται:
(i) τα στοιχεία και η διεύθυνση του φορέα παροχής·
(ii) οι παρεχόμενες υπηρεσίες, τα προσφερόμενα επίπεδα ποιότητας υπηρεσιών, καθώς και η χρονική στιγμή έναρξης της σύνδεσης·
(iii) τα είδη των προσφερομένων υπηρεσιών συντήρησης·
(iv) οι τρόποι με τους οποίους είναι δυνατόν να λαμβάνονται οι εκάστοτε τελευταίες πληροφορίες σχετικά με όλα τα εφαρμοζόμενα τιμολόγια και τέλη συντήρησης·
(v) η διάρκεια της σύμβασης, οι όροι ανανέωσης και λήξης της παροχής υπηρεσιών και της σύμβασης, η ύπαρξη τυχόν δικαιώματος λύσης της σύμβασης και κατά πόσον επιτρέπεται η υπαναχώρηση από τη σύμβαση χωρίς επιβάρυνση·
(vi) οι αποζημιώσεις και οι διακανονισμοί επιστροφών που εφαρμόζονται σε περίπτωση αθέτησης της σύμβασης όσον αφορά το επίπεδο ποιότητας της υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένης της εσφαλμένης ή καθυστερημένης χρέωσης·
(vii) η μέθοδος για την κίνηση των διαδικασιών επίλυσης διαφορών σύμφωνα με το στοιχείο (στ)·
(viii) οι πληροφορίες για τα δικαιώματα των καταναλωτών, συμπεριλαμβα-νομένου του χειρισμού των παραπόνων, καθώς και κάθε πληροφορία που αναφέρεται στο παρόν σημείο, οι οποίες γνωστοποιούνται σαφώς στα έντυπα των λογαριασμών ή στις ιστοθέσεις των εταιρειών ηλεκτρικής ενεργείας∙
(β) οι πελάτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν εκ των προτέρων τους όρους της σύμβασης με τον φορέα παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι πρέπει να είναι δίκαιοι. Οπωσδήποτε, οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να παρέχονται πριν από τη σύναψη ή επιβεβαίωση της σύμβασης. Όταν οι συμβάσεις συνάπτονται με την παρεμβολή κάποιου μεσάζοντα, οι πληροφορίες σχετικά με τα ζητήματα που εκτίθενται στο άρθρο 91 (1)(γ) παρέχονται επίσης πριν από τη σύναψη της σύμβασης·
(γ) οι πελάτες έχουν το δικαίωμα να ειδοποιούνται δεόντως σχετικά με οποιαδήποτε πρόθεση τροποποίησης των συμβατικών όρων και ενημερώνονται σχετικά με το δικαίωμα λύσης της σύμβασης όταν τους απευθύνεται η σχετική ειδοποίηση. Οι φορείς παροχής υπηρεσιών ειδοποιούν τους συνδρομητές τους απευθείας για οποιαδήποτε αύξηση τελών, την κατάλληλη χρονική στιγμή και το αργότερο μία κανονική χρονική περίοδο χρέωσης μετά τη χρονική στιγμή κατά την οποία η αύξηση τίθεται σε ισχύ με τρόπο διαφανή και κατανοητό. Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι πελάτες παραμένουν ελεύθεροι να λύσουν τις αντίστοιχες συμβάσεις, εάν δεν αποδέχονται τους νέους όρους οι οποίοι τους έχουν κοινοποιηθεί από το φορέα παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικής ενεργείας∙
(δ) οι πελάτες έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν διαφανείς πληροφορίες σχετικά με τις ισχύουσες τιμές και τιμολόγια, καθώς και τους συνήθεις όρους και προϋποθέσεις όσον αφορά την πρόσβαση και τη χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρικής ενεργείας∙
(ε) οι πελάτες έχουν ευρεία ελευθερία επιλογής των μεθόδων πληρωμής, οι οποίες δεν πραγματοποιούν αδικαιολόγητες διακρίσεις μεταξύ πελατών. Τα συστήματα προπληρωμής είναι δίκαια και αντανακλούν σαφώς την αναμενόμενη κατανάλωση. Οποιαδήποτε διαφορά στους όρους και στις προϋποθέσεις θα αντανακλά τις δαπάνες που φέρει ο προμηθευτής των διαφόρων συστημάτων πληρωμών. Οι γενικοί όροι και προϋποθέσεις πρέπει να είναι δίκαιοι και διαφανείς. Πρέπει να διατυπώνονται σε σαφή και κατανοητή γλώσσα και δεν πρέπει να περιλαμβάνουν μη συμβατικούς φραγμούς στην άσκηση των δικαιωμάτων των πελατών, για παράδειγμα μέσω υπέρμετρης συμβατικής τεκμηρίωσης. Οι πελάτες πρέπει να προστατεύονται από τις αθέμιτες και παραπλανητικές μεθόδους πώλησης∙
(στ) οι πελάτες δεν επιβαρύνονται για αλλαγή προμηθευτή∙
(ζ) οι πελάτες έχουν στη διάθεσή τους διαφανείς, απλές και ανέξοδες διαδικασίες εξέτασης των αντίστοιχων καταγγελιών τους. Ειδικότερα, όλοι οι πελάτες έχουν δικαίωμα σε καλό επίπεδο υπηρεσιών και χειρισμό παραπόνων ως προς τον πάροχο υπηρεσιών ηλεκτρικής ενεργείας. Αυτές οι εξωδικαστικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών παρέχουν τη δυνατότητα δίκαιης και ταχείας επίλυσης των διαφορών εντός τριών μηνών κατά προτίμηση, προβλέποντας, όπου αυτό επιβάλλεται, σύστημα επιστροφής ή/και αποζημίωσης. Όταν αυτό είναι δυνατόν, οι διαδικασίες αυτές πρέπει να τηρούν τις αρχές που καθορίζονται στη σύσταση 98/257/ΕΚ της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 1998, σχετικά με τις αρχές που διέπουν τα αρμόδια όργανα για την εξώδικη επίλυση των διαφορών κατανάλωσης∙
(η) οι πελάτες ενημερώνονται σχετικά με τα δικαιώματά τους όσον αφορά την καθολική υπηρεσία∙
(θ) οι πελάτες έχουν στη διάθεσή τους τα δεδομένα κατανάλωσής τους και τους παρέχεται η δυνατότητα, με ρητή συναίνεση και ατελώς, να επιτρέπουν σε οποιαδήποτε καταχωρημένη επιχείρηση προμήθειας την πρόσβαση στα δεδομένα μετρητών που τους αφορούν. Το μέρος που είναι αρμόδιο για τη διαχείριση δεδομένων οφείλει να χορηγεί τα εν λόγω δεδομένα στην επιχείρηση. Η ΡΑΕΚ καθορίζει τον μορφότυπο των δεδομένων και τη διαδικασία για την πρόσβαση των προμηθευτών και των καταναλωτών στα δεδομένα. Δεν επιτρέπεται πρόσθετη χρέωση του καταναλωτή για την εν λόγω υπηρεσία∙
(ι) εφόσον είναι τεχνικά εφικτό, οικονομικώς εύλογο και ανάλογο προς τη δυνητική εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας, παρέχονται σε ανταγωνιστική τιμή στους τελικούς πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας, ατομικοί μετρητές που αντικατοπτρίζουν επακριβώς την πραγματική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από τον τελικό πελάτη και παρέχουν πληροφορίες όσον αφορά τον πραγματικό χρόνο χρήσης.
(ια) οι ατομικοί μετρητές όπως αναφέρονται πιο πάνω θα πρέπει πάντοτε να παρέχονται σε ανταγωνιστική τιμή, όταν:
(i) αντικαθίσταται υπάρχων μετρητής, εκτός εάν ο ΔΣΜΚ ή ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής, ανάλογα και κατόπιν εξέτασης της κάθε περίπτωσης, κρίνει ότι αυτό είναι τεχνικώς αδύνατο ή δεν είναι οικονομικώς αποδοτικό σε σχέση με τις εκτιμώμενες δυνατότητες μακροπρόθεσμης εξοικονόμησης ηλεκτρικής ενέργειας∙
(ii) πραγματοποιείται νέα σύνδεση σε νέο κτίριο, ή σε κτίριο που υφίσταται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας δυνάμει των διατάξεων του περί Ρύθμισης της Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται.
(ιβ) οι πελάτες ενημερώνονται δεόντως για την πραγματική κατανάλωση και το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας αρκετά συχνά ώστε να μπορούν να ρυθμίσουν οι ίδιοι την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Οι πληροφορίες δίδονται στο πλαίσιο επαρκούς χρονικού πλαισίου που λαμβάνει υπόψη την ικανότητα του εξοπλισμού μετρήσεων του πελάτη και το εν λόγω προϊόν ηλεκτρικής ενεργείας. Η δέουσα προσοχή δίδεται στην οικονομική αποδοτικότητα αυτών των μέτρων. Δεν επιτρέπεται πρόσθετη χρέωση του καταναλωτή για την εν λόγω υπηρεσία∙
(ιγ) οι πελάτες λαμβάνουν τελικό λογαριασμό κλεισίματος, μετά από κάθε αλλαγή προμηθευτή ηλεκτρικής ενεργείας, μέσα σε έξι (6) εβδομάδες από την αλλαγή αυτή.
(2)(α) Η ΡΑΕΚ εξασφαλίζει την εφαρμογή ευφυών συστημάτων μέτρησης, όπου είναι εφικτό και οικονομικά δυνατό, τα οποία βοηθούν την ενεργό συμμετοχή των πελατών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η υλοποίηση αυτών των συστημάτων μέτρησης δύναται να υπόκειται σε οικονομική αξιολόγηση όλων των μακροπρόθεσμων στοιχείων κόστους και οφέλους για την αγορά και τους επιμέρους πελάτες, σε σχέση με τη μορφή ευφυούς μέτρησης που είναι οικονομικά περισσότερο εύλογη και αποδοτική, καθώς και το χρονικό πλαίσιο στο οποίο είναι εφικτή η εξάπλωση των συστημάτων. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται μέχρι την 3η Σεπτεμβρίου 2012. Με βάση αυτή την αξιολόγηση, η ΡΑΕΚ καταρτίζει χρονοδιάγραμμα με στόχο έως τη δεκαετία για την υλοποίηση ευφυών συστημάτων μέτρησης. Εάν η ανάπτυξη ευφυών μετρητών εκτιμηθεί θετικά, τουλάχιστον το 80 % των πελατών πρέπει να εξοπλιστούν με ευφυή συστήματα μέτρησης έως το 2020.
(β) Στην περίπτωση που εφαρμόζεται ευφυές σύστημα μέτρησης σύμφωνα με τη παράγραφο (α), οι μετρητές θα παρέχουν τη δυνατότητα ακριβούς τιμολόγησης, με βάση την πραγματική κατανάλωση. Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι τελικοί καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε συμπληρωματικές πληροφορίες που τους επιτρέπουν να ελέγχουν οι ίδιοι λεπτομερώς το ιστορικό της κατανάλωσής τους. Οι συμπληρωματικές πληροφορίες για το ιστορικό της κατανάλωσης περιλαμβάνουν:
(ι) Σωρευτικά στοιχεία τουλάχιστον για τα τρία προηγούμενα έτη ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας, εάν αυτή είναι μικρότερη. Τα στοιχεία αντιστοιχούν στις χρονικές περιόδους για τις οποίες υπάρχουν συχνά τιμολογιακές πληροφορίες· και
(ιι) λεπτομερή στοιχεία για τον χρόνο χρήσης για οιαδήποτε ημέρα, εβδομάδα, μήνα και έτος. Τα στοιχεία αυτά κοινοποιούνται στον τελικό καταναλωτή μέσω του διαδικτύου ή της διεπαφής του μετρητή τουλάχιστον για το διάστημα των τελευταίων 24 μηνών ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας εάν αυτή είναι μικρότερη.
(3) Ανεξάρτητα από το βαθμό έκτασης της χρήσης ευφυών συστημάτων μέτρησης, στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται ευφυή συστήματα μέτρησης ηλεκτρισμού, o ΔΣΜΚ ή ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής, ανάλογα με την περίπτωση, θα πρέπει να μεριμνά ώστε:
(i)Να παρέχονται στους τελικούς πελάτες πληροφορίες στον πραγματικό χρόνο κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι στόχοι της ενεργειακής απόδοσης και τα οφέλη των τελικών πελατών πρέπει να λαμβάνονται πλήρως υπόψη στον καθορισμό των ελάχιστων λειτουργιών των μετρητών και των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στους συμμετέχοντες στην αγορά∙
(ii)να διασφαλίζεται η ασφάλεια των έξυπνων συστημάτων μέτρησης, η ιδιωτικότητα και η ανταλλαγή των δεδομένων εμπιστευτικού χαρακτήρα των τελικών πελατών, τηρουμένων των διατάξεων του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται∙
(iii) οι τελικοί πελάτες μπορούν να απαιτούν από τον ΔΣΜΚ ή το Διαχειριστή Συστήματος Διανομής, ανάλογα με την περίπτωση, να διασφαλίζει ότι το ευφυές ή τα ευφυή συστήματα μέτρησης λαμβάνουν υπόψη την ηλεκτρική ενέργεια που διοχετεύεται στο δίκτυο από τις εγκαταστάσεις των τελικών πελατών∙
(iv)εάν οι τελικοί πελάτες υποβάλουν σχετικό αίτημα στον ΔΣΜΚ ή στο Διαχειριστή Συστήματος Διανομής, ανάλογα με την περίπτωση, τα δεδομένα μέτρησης της παραγωγής ή της κατανάλωσής τους σε ηλεκτρική ενέργεια διατίθενται στους ίδιους ή σε τρίτους που ενεργούν για λογαριασμό τους, σε ευχερώς κατανοητή μορφή για να μπορούν να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές από αδειοδοτημένους προμηθευτές∙
(v)να παρέχονται στους τελικούς πελάτες κατάλληλες συμβουλές και πληροφορίες κατά το χρόνο εγκατάστασης των έξυπνων συστημάτων μέτρησης, κυρίως σε σχέση με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά τη χρήση των ενδείξεων του μετρητή και την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας.
(4) Η ΡΑΕΚ, εξασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων μέτρησης που εφαρμόζονται και λαμβάνει δεόντως υπόψη τη χρήση κατάλληλων προτύπων και της βέλτιστης πρακτικής, καθώς και τη σημασία της ανάπτυξης της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενεργείας.
(5) Ο Υπουργός, μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ, λαμβάνει κατάλληλα μέτρα, όπως Εθνικά Σχέδια Ενεργειακής Δράσης, ευεργετήματα σε συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, για την εξασφάλιση του απαραίτητου ενεργειακού εξοπλισμού σε ευάλωτους καταναλωτές ή την υποστήριξη των βελτιώσεων ενεργειακής απόδοσης, έτσι ώστε να αντιμετωπίζεται η ενεργειακή φτώχεια όπου εντοπίζεται, μεταξύ άλλων και μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της φτώχειας. Τέτοια μέτρα δεν εμποδίζουν το ουσιαστικό άνοιγμα της αγοράς ή τη λειτουργία της αγοράς και πρέπει να γνωστοποιούνται στην Επιτροπή όπου αρμόζει. Η γνωστοποίηση μπορεί επίσης να περιλαμβάνει μέτρα που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο του γενικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
(6) Ο Υπουργός μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ εκδίδει Διάταγμα στο οποίο ορίζει την ενεργειακή φτώχεια και η οποία δυνατόν να αφορά την κατάσταση των καταναλωτών, οι οποίοι δυνατόν να ευρίσκονται σε δυσχερή θέση, λόγω του χαμηλού εισοδήματός τους, όπως αυτό προκύπτει από τις φορολογικές τους δηλώσεις, σε συνδυασμό με την επαγγελματική τους κατάσταση, την οικογενειακή τους κατάσταση και ειδικών καταστάσεων υγείας, και ως εκ τούτου αδυνατούν να καλύψουν τις δαπάνες για τις εύλογες ανάγκες εφοδιασμού τους σε ηλεκτρική ενέργεια, καθώς οι δαπάνες αυτές αποτελούν σημαντικό ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματός τους.
(7) Ο Υπουργός μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ, εφαρμόζει μέτρα για την επίτευξη των στόχων της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής και της προστασίας του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας/ διαχείρισης της ζήτησης και μέσων για την καταπολέμηση των κλιματικών μεταβολών, και την επίτευξη της ασφάλειας εφοδιασμού όπου αρμόζει. Τα μέτρα δυνατόν να περιλαμβάνουν την παροχή κατάλληλων οικονομικών κινήτρων αξιοποιώντας όπου είναι σκόπιμο όλα τα υφιστάμενα εθνικά και κοινοτικά μέσα για τη συντήρηση και την κατασκευή της απαιτούμενης υποδομής δικτύων, συμπεριλαμβανομένου του δυναμικού διασύνδεσης.
94.-(1) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου και της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, στους ευάλωτους καταναλωτές δύναται να εντάσσονται οι κάτωθι κατηγορίες πελατών:
(α) οι οικονομικά ασθενείς οικιακοί πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια·
(β) οι πελάτες που, οι ίδιοι ή οι σύζυγοι αυτών ή πρόσωπα των οποίων αυτοί έχουν την επιμέλεια σύμφωνα με το νόμο και συνοικούν με αυτούς, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεχή και αδιάλειπτο παροχή ενέργειας. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι πελάτες που χρήζουν μηχανικής υποστήριξης και ιδίως άτομα που χρειάζονται συνεχή προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για τη λειτουργία συσκευών υποστήριξης ή παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών, ενδεικτικά, συσκευές μηχανικής υποστήριξης αναπνευστικής ή καρδιακής λειτουργίας, συσκευές αιμοκάθαρσης και κάθε παρόμοιας φύσης συσκευή·
(γ) ηλικιωμένοι πελάτες που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70Ο ) έτος της ηλικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν συνοικούν με άλλο πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το ως άνω όριο ηλικίας·
(δ) πελάτες με σοβαρά προβλήματα υγείας, ιδίως άτομα με σοβαρή σωματική ή ψυχική αναπηρία, με νοητική αναπηρία, σοβαρά οπτικοακουστικά ή κινησιακά προβλήματα, ή με πολλαπλές αναπηρίες ή με χρόνια πάθηση και οι οποίοι εκ του λόγου τούτου δεν δύνανται να διαχειριστούν και διαπραγματευτούν τη συμβατική τους σχέση με τον προμηθευτή·
(ε) οι πελάτες σε απομακρυσμένες περιοχές που δικαιούνται ίδιες υπηρεσίες τόσο ως προς τις τιμές όσο και ως προς την ποιότητα, την ασφάλεια του εφοδιασμού και τη διαφάνεια των συμβατικών όρων και προϋποθέσεων με τους άλλους πελάτες.
(2) Ανάλογα με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κάθε κατηγορία, δύναται να λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα για την προστασία τους, ιδίως η παροχή μειωμένων τιμολογίων, ή έκπτωση επί των δημοσιευμένων τιμολογίων κάθε προμηθευτή, η εγκατάσταση μετρητών με δυνατότητα προπληρωμής, οι ευνοϊκότεροι όροι πληρωμής των λογαριασμών, οι εναλλακτικοί τρόποι πρόσβασης σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης και πληρωμής λογαριασμών, η απαγόρευση διακοπής σύνδεσης τέτοιων καταναλωτών σε κρίσιμες περιόδους·
(3) Τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία ένταξης ενός πελάτη σε κατηγορία Ευάλωτων Καταναλωτών καθορίζονται με Διάταγμα του Υπουργού, μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ και τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η ΡΑΕΚ ελέγχει και παρακολουθεί την τήρηση των υποχρεώσεων που προβλέπονται για τους Ευάλωτους Καταναλωτές και δύναται να επιβάλει τις κυρώσεις, σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων αυτών.
95.-(1) Οι Κανονισμοί που εκδίδονται με βάση το άρθρο 103, θα διέπουν την εγκαθίδρυση και καθορισμό των δεικτών απόδοσης και τις διαδικασίες σύμφωνα με τις οποίες οι προμηθευτές και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής συμμορφώνονται με τους δείκτες απόδοσης.
(2) Οι προμηθευτές και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής προτείνουν στη ΡΑΕΚ δείκτες απόδοσης οι οποίοι θα περιλαμβάνονται στους Κανονισμούς που εκδίδονται με βάση το άρθρο 103. Οι δείκτες αυτοί, αφού εγκριθούν από τη ΡΑΕΚ, θα περιλαμβάνονται στο Χάρτη του Καταναλωτή, ο οποίος θα εκδίδεται από τους προμηθευτές και τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής και θα παραθέτει τους δείκτες απόδοσης προς ενημέρωση των καταναλωτών.
(3) Οι δείκτες απόδοσης που ετοιμάζονται από τους παροχείς και τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής και εγκρίνονται από τη ΡΑΕΚ δεν εισάγουν διακρίσεις αλλά είναι δυνατόν να διαφέρουν για διαφορετικές κατηγορίες καταναλωτών.
(4) Οι Κανονισμοί που εκδίδονται με βάση το άρθρο 103 δύναται να επιβάλλουν υποχρεώσεις στους κατόχους αδειών, σχετικά αλλά όχι περιοριστικά με-
(α) Διαδικασίες για την υποβολή ή επαναϋποβολή δεικτών απόδοσης·
(β) το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή των δεικτών απόδοσης·
(γ) διαδικασίες για περιοδική αναθεώρηση των δεικτών απόδοσης·
(δ) ορισμένους βασικούς δείκτες απόδοσης που θα πρέπει υποχρεωτικά να τηρούνται από τους προμηθευτές και τον Διαχειριστής Συστήματος Διανομής·
(ε) τήρηση και δημοσίευση μητρώου απόδοσης·
(στ) διοικητικά πρόστιμα για παράλειψη συμμόρφωσης με τους δείκτες απόδοσης που σχετίζονται με την προετοιμασία ή εφαρμογή ή αναθεώρηση των δεικτών απόδοσης·
(ζ) αποζημίωση ή άλλες θεραπείες σε καταναλωτές, για παράλειψη συμμόρφωσης με τους δείκτες απόδοσης που καθορίζονται στους Κανονισμούς δεικτών απόδοσης·
(η) παροχή πληροφοριών στη ΡΑΕΚ από κατόχους αδειών σχετικές με την πραγματική απόδοση σε σχέση με τους εγκεκριμένους δείκτες απόδοσης·
(θ) γνωστοποίηση σε καταναλωτές για τους δείκτες απόδοσης και για οποιεσδήποτε θεραπείες που είναι διαθέσιμες σ’ αυτούς·
(ι) αναθεώρηση και έγκριση ή απόρριψη δεικτών απόδοσης υποβαλλομένων από τους προμηθευτές και τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής, περιλαμβανομένου του χρονοδιαγράμματος· και
(κ) πρόνοιες που διέπουν τη συμμόρφωση με τους δείκτες απόδοσης.
(5) Η ΡΑΕΚ συμβουλεύεται τους προμηθευτές και τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής πριν από την εισαγωγή οποιωνδήποτε υποχρεωτικών δεικτών απόδοσης.
(6) Η ΡΑΕΚ απαιτεί από τους προμηθευτές και τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής να αναθεωρούν τους δείκτες απόδοσης τους και να τους επαναϋποβάλλουν σε χρονικά διαστήματα, όχι μικρότερα των πέντε ετών.
96.-(1) Η ΡΑΕΚ εκδίδει Κανονισμούς για την προστασία των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίοι καθορίζουν ότι οι προμηθευτές και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής μέσα σε καθορισμένη χρονική περίοδο, προτείνουν και θέτουν σε εφαρμογή διαδικασίες υποβολής παραπόνων από τους καταναλωτές οι οποίες να επιτρέπουν στους καταναλωτές να υποβάλλουν παράπονα και να καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι προμηθευτές και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής ανταποκρίνονται στην υποβολή παραπόνων από τους καταναλωτές.
(2) Οι Κανονισμοί που εκδίδονται με βάση το εδάφιο (1), δύνανται να επιβάλλουν υποχρεώσεις στους προμηθευτές και στον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής, σχετικά, αλλά όχι περιοριστικά, με-
(α) Διαδικασίες για την υποβολή και όπου είναι κατάλληλο, επαναϋποβολή των προτεινόμενων διαδικασιών παραπόνων για έγκριση·
(β) το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή των διαδικασιών για υποβολή παραπόνων·
(γ) κυρώσεις για παράλειψη συμμόρφωσης με τους κανονισμούς για παράπονα καταναλωτών που σχετίζονται με την ετοιμασία ή εφαρμογή ή αναθεώρηση των διαδικασιών παραπόνων·
(δ) την υποχρέωση όπως οι προμηθευτές και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής ανασκοπούν τις διαδικασίες υποβολής παραπόνων σε χρονικά διαστήματα όχι μικρότερα των πέντε ετών· και
(ε) την καθιέρωση διαδικασιών για το χειρισμό παραπόνων από καταναλωτές που δεν διευθετούνται με τις διαδικασίες υποβολής παραπόνων προς ικανοποίηση των καταναλωτών.