ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Ενημέρωση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών

27. Οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν το προσωπικό τους για τις πρόνοιες του παρόντος Νόμου.

Βασικές αρχές που διέπουν την προστασία των θυμάτων

28. Τα προβλεπόμενα στον παρόντα Νόμο μέτρα προστασίας των θυμάτων εφαρμόζονται σε όλα τα φυσικά πρόσωπα που είναι ή υπήρξαν θύματα -

(α) ακόμα και στην περίπτωση που τα εν λόγω θύματα είναι υπήκοοι τρίτης χώρας και εισήλθαν ή διαμένουν στη Δημοκρατία κατά παράβαση των διατάξεων του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου∙

(β) ανεξάρτητα από το κατά πόσο συνεργάζονται με τις διωκτικές αρχές για την προσαγωγή των υπευθύνων ενώπιον δικαστηρίων∙

(γ) χωρίς επηρεασμό των δικαιωμάτων, των υποχρεώσεων της Δημοκρατίας και οποιουδήποτε προσώπου υπό το διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα, όπου αυτή εφαρμόζεται, της Σύμβασης η οποία αφορά την Νομική Κατάσταση των Προσφύγων που έγινε στη Γενεύη, στις 26 Ιουλίου του 1951 και περιλαμβάνει το Πρωτόκολλο το οποίο κυρώθηκε με τον περί Πρωτοκόλλου για τη Νομική Κατάσταση των Προσφύγων (Κυρωτικό) Νόμο του 1968 και του περί Προσφύγων Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται, και την αρχή της μη επαναπροώθησης όπως καθορίζεται σ΄αυτά∙

(δ) κατά τρόπο που δε συνιστά διάκριση σε πρόσωπα για το λόγο ότι αυτά είναι θύματα κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, και σύμφωνα με την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων όπως αυτή καθορίζεται στο Σύνταγμα και στους Νόμους της Δημοκρατίας.

Αναγνώριση και ενημέρωση των θυμάτων

29.─(1) Στην περίπτωση που εμπλεκόμενη υπηρεσία ή μη κυβερνητικός οργανισμός κρίνει ή έχει βάσιμες υποψίες ότι οποιοδήποτε πρόσωπο ενδέχεται να είναι θύμα δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, το παραπέμπει στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας οι οποίες το ενημερώνουν για τα δικαιώματα και τις δυνατότητες που έχει δυνάμει του παρόντος Νόμου, και το παραπέμπουν άμεσα στην Αστυνομία, η οποία είναι αρμόδια να διαπιστώσει και να αναγνωρίσει κατά πόσο το εν λόγω πρόσωπο είναι θύμα.

(2) Βάσει του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας δίνουν σε κατανοητή στο θύμα γλώσσα τις πληροφορίες που χρειάζονται για την προστασία των συμφερόντων τους ως θύματα, οι οποίες μπορεί, όπου είναι δυνατό, να δίνονται και γραπτώς, και οι οποίες περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα ακόλουθα-

(α) Το όνομα των κρατικών υπηρεσιών ή μη κυβερνητικών οργανώσεων στις οποίες μπορούν να προσφεύγουν για να τους παραχωρηθεί υποστήριξη∙

(β) το είδος της υποστήριξης που δικαιούνται να λάβουν∙

(γ) τη διαδικασία σχετικά με την υποβολή καταγγελίας τους στις διωκτικές αρχές, τη διαδικασία εκδίκασης τέτοιων υποθέσεων καθώς και το ρόλο τους στο πλαίσιο των διαδικασιών αυτών∙

(δ) τους όρους και τη διαδικασία βάσει των οποίων να απολαύουν ασφάλειας και προστασίας∙

(ε) το βαθμό και τους όρους βάσει των οποίων τους παρέχονται νομικές συμβουλές ή/και νομική αρωγή∙

(στ) τις προϋποθέσεις βάσει των οποίων δικαιούνται αποζημιώσεις δυνάμει του άρθρου 22 του παρόντος Νόμου∙ και

(ζ) τους μηχανισμούς που είναι διαθέσιμοι για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους σε περίπτωση που κατοικούν σε άλλο κράτος ή σε περίπτωση επαναπατρισμού τους.

(3) Η προβλεπόμενη στο εδάφιο (2) ενημέρωση είναι δυνατόν να παρέχεται από μη κυβερνητικό οργανισμό, εφόσον αυτό προβλέπεται στο πρωτόκολλο συνεργασίας του με την εμπλεκόμενη υπηρεσία.

Παροχή άδειας διαμονής στα θύματα από τρίτες χώρες για περίσκεψη

30.─(1) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης παραχωρεί ατελώς σε υπήκοο τρίτης χώρας ο οποίος είναι θύμα, ακόμα και αν αυτός εισήλθε ή διαμένει παράνομα στη Δημοκρατία, προσωρινή άδεια διαμονής με σκοπό να του παραχωρηθεί προθεσμία περίσκεψης, η οποία να του επιτρέπει να συνέλθει και να ξεφύγει από την επιρροή των δραστών των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, ώστε να μπορεί να λάβει απόφαση, με πλήρη επίγνωση των δικαιωμάτων του, κατά πόσο επιθυμεί να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές για τη διερεύνηση του αδικήματος ή τη δικαστική διαδικασία.

(2) Η πιο πάνω αναφερόμενη άδεια διαμονής για περίσκεψη είναι διάρκειας τουλάχιστον ενός μηνός και δύναται να ανανεώνεται επίσης ατελώς, εφόσον ο Λειτουργός Μετανάστευσης κρίνει αυτό σκόπιμο, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη το συμφέρον του παιδιού σε περίπτωση που το θύμα είναι ανήλικος.

(3) Κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας διαμονής για περίσκεψη, ο υπήκοος τρίτης χώρας έχει πρόσβαση στην περίθαλψη που προβλέπεται στο άρθρο 34 του παρόντος Νόμου και κανένα μέτρο απέλασης δεν μπορεί να εκτελεστεί εναντίον του.

(4) Η προσωρινή άδεια διαμονής για περίσκεψη δε δημιουργεί δικαίωμα διαμονής δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσεως Νόμου.

(5) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης μπορεί οποτεδήποτε να ανακαλέσει την προσωρινή άδεια διαμονής για περίσκεψη, εφόσον οποιαδήποτε εμπλεκόμενη υπηρεσία διαπιστώσει ότι ο συγκεκριμένος υπήκοος τρίτης χώρας επανασυνέδεσε ενεργώς, εκουσίως και ιδία πρωτοβουλία τις σχέσεις του με τους δράστες των αδικημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 5 μέχρι 11 του παρόντος Νόμου ή για λόγους σχετικούς με τη δημόσια τάξη ή την εθνική ασφάλεια.

(6) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης εγκρίνει σε υπηκόους τρίτων χωρών που είναι θύματα και οι οποίοι διαμένουν στη Δημοκρατία με άδεια απασχόλησης, αλλαγή στον τομέα απασχόλησης σε περίπτωση που η άδεια απασχόλησής τους υπόκειται σε περιορισμούς δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου.

(7) Κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας διαμονής για περίσκεψη, τα ταξιδιωτικά έγγραφα του θύματος κατόπιν συγκατάθεσής του, παραδίδονται στην Αστυνομία η οποία φροντίζει να του τα επιστρέψει μετά την περάτωση της ποινικής διαδικασίας της υπόθεσής του.

Δικαιώματα του θύματος από τρίτη χώρα κατά τη διάρκεια διαμονής του στη Δημοκρατία

31.─(1) Κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας διαμονής για περίσκεψη ή της άδειας απασχόλησης, ανάλογα με την περίπτωση, τα θύματα έχουν τα δικαιώματα που καθορίζονται στα άρθρα 34 μέχρι 38 του παρόντος Νόμου.

(2) Η ισχύς της προσωρινής άδειας διαμονής για περίσκεψη ή της άδειας απασχόλησης του θύματος δεν επηρεάζει το δικαίωμά του να αιτηθεί άσυλο δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται.

Έκδοση και ανανέωση άδειας διαμονής θύματος από τρίτη χώρα

32.─(1) Μετά τη λήξη της προσωρινής άδειας διαμονής για περίσκεψη ή νωρίτερα, εφόσον ο Λειτουργός Μετανάστευσης κρίνει, κατόπιν ενημέρωσης από την αρμόδια εμπλεκόμενη υπηρεσία, ότι, ο υπήκοος τρίτης χώρας πληροί ήδη το κριτήριο της παραγράφου (β) του παρόντος εδαφίου, εξετάζει:

(α) Κατά πόσο είναι σκόπιμο να παραταθεί η διαμονή του προσώπου αυτού στη Δημοκρατία προς διευκόλυνση της έρευνας ή της δικαστικής διαδικασίας˙

(β) κατά πόσο το εν λόγω πρόσωπο έχει επιδείξει σαφή βούληση συνεργασίας˙

(γ) κατά πόσο το εν λόγω πρόσωπο έχει διακόψει κάθε σχέση με τους υπόπτους για τη διάπραξη των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο.

(2) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης, εφόσον ικανοποιείται, κατόπιν ενημέρωσης από την αρμόδια εμπλεκόμενη υπηρεσία, ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του εδαφίου (1), παραχωρεί άδεια διαμονής διάρκειας ισχύος τουλάχιστον έξι μηνών, με την επιφύλαξη των λόγων που συνδέονται με τη δημόσια τάξη και την εθνική ασφάλεια, η οποία ανανεώνεται εφόσον εξακολουθούν να συντρέχουν οι εν λόγω προϋποθέσεις.

(3) Οι κάτοχοι της πιο πάνω άδειας διαμονής έχουν τα δικαιώματα που καθορίζονται στο άρθρο 30 και στα άρθρα 34 μέχρι 38 του παρόντος Νόμου.

Μη ανανέωση ή ανάκληση της άδειας διαμονής

33.─(1) Η άδεια διαμονής που εκδίδεται δυνάμει του εδαφίου (2) του άρθρου 32, δεν ανανεώνεται εφόσον δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις του εδαφίου (1) αυτού ή εφόσον η ποινική διαδικασία έχει περατωθεί με απόφαση αρμόδιου ποινικού δικαστηρίου.

(2) Η άδεια διαμονής που εκδίδεται δυνάμει του εδαφίου (2) του άρθρου 32, του παρόντος Νόμου δύναται να ανακαλείται οποτεδήποτε από το Λειτουργό Μετανάστευσης, εφόσον δε συντρέχουν πλέον οι προϋποθέσεις της έκδοσής της, και ειδικότερα στις πιο κάτω περιπτώσεις:

(α) Εάν το θύμα επανασυνδέσει τις σχέσεις του ενεργά, εκούσια και ιδία πρωτοβουλία με τους ύποπτους διάπραξης των ποινικών αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο˙

(β) εάν οι διωκτικές ή άλλες εμπλεκόμενες υπηρεσίες κρίνουν ότι η συνεργασία του θύματος είναι δόλια ή ότι η καταγγελία του είναι δόλια ή καταχρηστική˙

(γ) όταν το θύμα παύσει να συνεργάζεται˙

(δ) όταν οι αρμόδιες αρχές αποφασίσουν να σταματήσουν τη δικαστική διαδικασία·

(ε) για λόγους δημοσίου συμφέροντος και ασφάλειας.

Δικαιώματα του θύματος κατά την αναγνώρισή του

34.─(1) Οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο το οποίο αναγνωρίζεται ως θύμα, ανεξαρτήτως της υπηκοότητάς του και του κατά πόσον επιθυμεί να είναι μάρτυρας κατηγορίας στα αδικήματα που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, πριν την έκδοση και κατά τη διάρκεια ισχύος της προσωρινής άδειας διαμονής για περίσκεψη, έχει δικαίωμα -

(α) Ενημέρωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του παρόντος Νόμου∙

(β) δημόσιου βοηθήματος, εφόσον δεν έχει επαρκείς πόρους, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Δημόσιων Βοηθημάτων και Υπηρεσιών Νόμου, πως αυτός εκάστοτε τροποποιείται∙

(γ) πρόσβασης σε έκτακτη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και περαιτέρω δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εφόσον δεν έχει επαρκείς πόρους, από το Υπουργείο Υγείας∙

(δ) περίθαλψης και ψυχολογικής στήριξης, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, και εφόσον το θύμα είναι παιδί, έγκυος γυναίκα, άτομο με ειδικές ανάγκες ή/και θύμα των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο ή των αδικημάτων που διαπράχθηκαν υπό τις επιβαρυντικές περιστάσεις κατά την έννοια του άρθρου 12 του παρόντος Νόμου, περίθαλψης και ψυχολογικής στήριξης από το Υπουργείο Υγείας·

(ε) ασφάλειας και προστασίας από την Αστυνομία∙

(στ) δωρεάν υπηρεσίες μετάφρασης και διερμηνείας, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο∙

(ζ) νομικής αρωγής εφόσον πληρούνται οι διατάξεις του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται·

(η) προστασίας των προσωπικών του δεδομένων σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται∙ και

(θ) πρόσβασης σε προγράμματα ή συστήματα που παρέχονται από το κράτος ή από μη κυβερνητικούς οργανισμούς που έχουν πρωτόκολλο συνεργασίας ή ειδικές συμφωνίες με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες της Δημοκρατίας, ανάλογα με την περίπτωση, που στόχο έχουν την αποκατάσταση της κοινωνικής ζωής των θυμάτων, τα οποία δυνατό να περιλαμβάνουν μαθήματα βελτίωσης των επαγγελματικλών τους ικανοτήτων.

(2) Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή ή/και για το συντονισμό άλλων εμπλεκόμενων υπηρεσιών κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, αναφορικά με την εφαρμογή του παρόντος άρθρου είναι οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.

(3) Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας εγκαθιδρύουν και λειτουργούν καταφύγια για τη διαμονή των θυμάτων, η λειτουργία των οποίων και οι διαδικασίες εισαγωγής των θυμάτων σε αυτά, καθορίζονται με Κανονισμούς:

Νοείται ότι τα καταφύγια θα λειτουργούν με τέτοιο τρόπο και βάσει τέτοιων διαδικασιών ώστε τα θύματα να είναι σε θέση να απολαμβάνουν τα δικαιώματα και την προστασία που τους παρέχονται στον παρόντα Νόμο.

(4) Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας δύνανται να αναθέτουν τις αρμοδιότητές τους δυνάμει του εδαφίου (3) του παρόντος άρθρου σε μη κυβερνητικό οργανισμό ή στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης βάσει πρωτοκόλλου συνεργασίας ή ειδικής συμφωνίας μεταξύ τους.

Μεταχείριση θυμάτων υπηκόων τρίτων χωρών με άδεια διαμονής

35. Οποιοδήποτε θύμα το οποίο είναι υπήκοος τρίτης χώρας και ο οποίος είναι κάτοχος άδειας διαμονής εκδιδόμενης δυνάμει του άρθρου 32 του παρόντος Νόμου, κατά τη διάρκεια της άδειας διαμονής του έχει τα δικαιώματα που καθορίζονται στο άρθρο 34 και στα άρθρα 36 μέχρι 38 του παρόντος Νόμου και επιπρόσθετα έχει τα ακόλουθα δικαιώματα-

(α) Πρόσβαση στην αγορά εργασίας μέσω των εγκεκριμένων από τη Δημοκρατία γραφείων εξεύρεσης εργασίας όπου το θύμα θα έχει την ίδια πρόσβαση στην αγορά εργασίας όπως και οι Ευρωπαίοι πολίτες,

(β) πρόσβαση στην επαγγελματική κατάρτιση και εκπαίδευση που παρέχει η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις των σχεδίων της, καθώς και των εκάστοτε εν ισχύι εθνικών διαδικασιών και αποφάσεων πολιτικής του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αναφορικά με την απασχόληση, κατάρτιση και εκπαίδευση, και

(γ) πρόσβαση σε προγράμματα ή συστήματα που παρέχονται από το κράτος ή από μη κυβερνητικούς οργανισμούς που έχουν πρωτόκολλο συνεργασίας ή ειδικές συμφωνίες με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες της Δημοκρατίας, ανάλογα με την περίπτωση, που στόχο έχουν την αποκατάσταση της κοινωνικής ζωής των θυμάτων, τα οποία δυνατό να περιλαμβάνουν μαθήματα βελτίωσης των επαγγελματικών τους ικανοτήτων ή προετοιμασία της υποστηριζόμενης επιστροφής τους στη χώρα καταγωγής τους.

Ειδικές διατάξεις για παιδιά

36.─(1) Τηρουμένων των διατάξεων του περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Κυρωτικού) Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται, και του περί της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Άσκηση των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Κυρωτικού) Νόμου, οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες λαμβάνουν υπόψη το ύψιστο συμφέρον του παιδιού κατά την εφαρμογή του παρόντος Νόμου και φροντίζουν για την πλήρη εφαρμογή των διαδικασιών που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, λαμβάνοντας υπόψη την ωριμότητα και την ηλικία του παιδιού.

(2) Παιδί θύμα κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, το οποίο είναι υπήκοος τρίτης χώρας έχει δικαίωμα για πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση υπό τους ίδιους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τους πολίτες της Δημοκρατίας.

(3) Σε περίπτωση ασυνόδευτου παιδιού θύματος, εφαρμόζονται επιπρόσθετα οι διατάξεις των άρθρων 37 έως 39 του παρόντος Νόμου.

(4) Σε περίπτωση παιδιού θύματος κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την παροχή κατάλληλης συνδρομής και στήριξης στην οικογένειά του και όπου αυτό ενδείκνυται ή είναι απαραίτητο, τα μέτρα προστασίας και στήριξης του θύματος που προβλέπονται στο παρόν Μέρος εφαρμόζονται σε σχέση με τα μέλη της οικογένειας του παιδιού.

(5) Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου ή/και για το συντονισμό των εμπλεκόμενων αρχών για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου είναι οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.

Ασυνόδευτοι ανήλικοι

37.─(1) Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου καθώς και των άρθρων 28, 29, 30(1), 34 και 35 του παρόντος Νόμου εφαρμόζονται σε όλους τους ασυνόδευτους ανηλίκους, τηρουμένων των διατάξεων του περί Προσφύγων Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται, αναφορικά με ασυνόδευτους ανηλίκους που ζητούν ή τεκμαίρεται ότι ζητούν άσυλο.

(2) Οπoιαδήπoτε απόφαση τoυ Λειτουργού Μετανάστευσης ή oπoιασδήπoτε άλλης αρμόδιας κατά περίπτωση αρχής της Δημοκρατίας αvαφoρικά με ασυνόδευτο αvήλικo, λαμβάvει δεόvτως υπόψη τα πραγματικά συμφέρovτα τoυ παιδιoύ και τις διατάξεις του περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Κυρωτικού) Νόμου.

(3) Ασυνόδευτος ανήλικος, ο οποίος παρουσιάζεται σε εγκεκριμένο σημείο εισόδου με σκοπό την είσοδο στη Δημοκρατία είτε με, είτε χωρίς τα απαραίτητα προς το σκοπό αυτό έγγραφα ή άδειες ή εντοπίζεται στο έδαφος της Δημοκρατίας είτε με είτε χωρίς τα πιο πάνω απαιτούμενα έγγραφα, τίθεται αμέσως υπό τη φροντίδα του Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας δυνάμει των διατάξεων του περί Παίδων Νόμου, ο οποίος εκπροσωπεί τον ασυνόδευτο ανήλικο και ενεργεί προς το συμφέρον αυτού.

(4) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης εκδίδει άδεια διαμονής για περίσκεψη σε ασυvόδευτο αvήλικo, η οποία δύναται να παραταθεί για όσο χρόvo δεv μπoρoύv vα ικαvoπoιηθoύv oι πρoϋπoθέσεις τoυ άρθρου 39.

(5) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης πρoσπαθεί vα εντοπίσει τα μέλη της oικoγέvειας ασυvόδευτου αvηλίκoυ τo ταχύτερo δυvατό, ή vα εvτoπίσει τoν τόπο διαμονής τωv μελώv της oκoγέvειάς του, αvεξάρτητα από τo voμικό καθεστώς τoυς και χωρίς vα πρoδικάζεται η ουσία oπoιασδήπoτε αίτησης για παραμovή.

(6) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης πρoσπαθεί vα διαπιστώσει τηv ταυτότητα εvός αvήλικoυ τo ταχύτερo δυvατό μετά τηv άφιξή του στη Δημοκρατία, καθώς επίσης και κατά πόσο πρόκειται πράγματι για ασυνόδευτο ανήλικο. Πληρoφoρίες για τηv ταυτότητα και την κατάσταση τoυ αvηλίκoυ δύvαvται vα λαμβάvovται με διάφoρα μέσα, ιδιαίτερα με κατάλληλη συvέvτευξη, η oπoία διεξάγεται τo ταχύτερo δυvατό και με τρόπo πoυ vα συvάδει με τηv ηλικία τoυ ανηλίκου.

Κοινωνικά δικαιώματα ασυνόδευτων ανηλίκων

38.─(1) Όταv ασυvόδευτος αvήλικoς σχoλικής ηλικίας προβλέπεται ότι θα παραμείνει στη Δημοκρατία για παρατεταμέvη περίoδo και εν πάσει περιπτώσει το αργότερο μέσα σε τρεις μήνες από την ημέρα κατά την οποία οι αρμόδιες αρχές έλαβαν γνώση της εισόδου ή διαμονής στη Δημοκρατία ασυνόδευτου ανηλίκου , o ασυνόδευτος αvήλικoς έχει πρόσβαση στις γεvικές εκπαιδευτικές διευκoλύvσεις όπως και οι πολίτες της Δημοκρατίας ή εvαλλακτικά πρόσβαση σε κατάλληλες ειδικές εκπαιδευτικές διευκoλύvσεις,ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο ασυνόδευτος ανήλικος.

(2) Ασυνόδευτοι αvήλικoι έχουν δικαίωμα σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, καθώς και σε ειδική ιατρική ή άλλη βoήθεια και ιδιαίτερα σε περίπτωση πoυ υπήρξαv αvτικείμεvo oπoιασδήπoτε μoρφής παραμέλησης, εκμετάλλευσης ή κακoπoίησης, βασαvισμoύ ή oπoιασδήπoτε μoρφής βάvαυσης, απάvθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή υπέφεραv λόγω έvοπλωv συγκρoύσεωv.

Επιστροφή ασυνόδευτου ανηλίκου

39.─(1) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, δύvαται vα διατάξει την επιστρoφή ασυνόδευτου αvηλίκου στη χώρα καταγωγής του ή σε άλλη χώρα στην οποία έχει το δικαίωμα μόνιμης διαμονής πoυ είvαι διατεθειμένη vα τo δεχθεί ή σε τρίτη χώρα για σκοπούς οικογενειακής επανένωσης. Η επιστροφή του ασυνόδευτου αvηλίκου γίνεται μόνο σε περίπτωση που διασφαλίζεται ότι, κατά τηv άφιξή τoυ στην εν λόγω χώρα είvαι διαθέσιμη κατάλληλη υπoδoχή και φρovτίδα, αvάλoγα με τις αvάγκες τoυ ασυνόδευτου ανηλίκου, λαμβαvoμέvης υπόψη της ηλικίας και τoυ βαθμού αvεξαρτησίας του, η οποία παρέχεται από τους γovείς ή άλλoυς εvήλικες πoυ νόμιμα ασκούν την κηδεμονία του ανηλίκου.

(2) Ο Λειτουργός Μετανάστευσης για το σκoπό της επιστρoφής ασυνόδευτου αvηλίκoυ, δύναται να συvεργάζεται:

(α) Με μέλη της oικoγέvειας τoυ ασυνόδευτου ανηλίκου, είτε στη χώρα καταγωγής τoυ αvηλίκoυ είτε σε χώρα όπoυ διαμέvoυv τα μέλη αυτά με στόχο την οικογενειακή επανένωση˙

(β) με τις αρχές της χώρας καταγωγής τoυ ασυνόδευτου ανηλίκoυ, vooυμέvoυ ότι αυτός δεν είναι αιτητής ασύλου ή με τις αρχές άλλης χώρας, πρoς τo σκoπό της εξεύρεσης κατάλληλης και διαρκoύς λύσης˙

(γ) με διεθvείς oργαvισμoύς που έχουν ως στόχο τους την προστασία των ανηλίκων και πoυ ήδη διαδραματίζoυv εvεργό ρόλo στo vα συμβoυλεύoυv κυβερvήσεις για τις κατευθυvτήριες γραμμές, σχετικά με το χειρισμό των περιπτώσεων των ασυvόδευτων αvήλικων˙

(δ) όπoυ αυτό εvδείκvυται, με μη κυβερvητικές oργαvώσεις προς το σκοπό της διαπίστωσης της διαθεσιμότητας διευκoλύvσεωv υπoδoχής και φρovτίδας στη χώρα στηv oπoία θα επιστρέψει o αvήλικoς.

Συνεργασία του θύματος με τις διωκτικές αρχές

40.─(1) Θύμα το οποίο, μετά από πλήρη επίγνωση των δικαιωμάτων του σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, επιθυμεί να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας θεωρείται μάρτυρας που χρήζει βοήθειας κατά την έννοια του περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμου του 2001, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται.

(2) Θύμα το οποίο αποφασίζει να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές έχει δικαίωμα ενημέρωσης, αναφορικά με-

(α) Τη συνέχεια που δόθηκε από τις διωκτικές αρχές στην καταγγελία του∙

(β) τα στοιχεία που του επιτρέπουν, σε περίπτωση άσκησης ποινικής δίωξης, να πληροφορηθεί για την εξέλιξη της ποινικής διαδικασίας σχετικά με το διωκόμενο πρόσωπο για τις εγκληματικές πράξεις που το αφορούν, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων κατά τις οποίες είναι δυνατό να διαταραχθεί η ομαλή διεξαγωγή της υπόθεσης∙

(γ) για την απόφαση που εξέδωσε το δικαστήριο.

(3) Η Δημοκρατία αποζημιώνει τα θύματα τα οποία συνεργάζονται με τις διωκτικές αρχές ως μάρτυρες σε ποινική διαδικασία για οποιαδήποτε έξοδα στα οποία αυτά υπόκεινται λόγω της συμμετοχής τους στην ποινική διαδικασία εναντίον του κατηγορουμένου για τη διάπραξη των αδικημάτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο.

(4) Κατά τη διάρκεια της άδειας διαμονής για περίσκεψη, το θύμα απολαμβάνει τα δικαιώματα που προβλέπονται στα άρθρα 31, 34 και 36 μέχρι 38 του παρόντος Νόμου, ανεξάρτητα αν αυτό επιθυμεί σε αυτό το στάδιο να συνεργαστεί με τις αρμόδιες αρχές ή όχι.

Ασφάλεια και προστασία του θύματος

41.─(1) Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει σοβαρός κίνδυνος πράξεων αντιποίνων ή πιθανολογείται σοβαρή και εσκεμμένη διατάραξη της ιδιωτικής ζωής του θύματος από το δράστη, οι διωκτικές αρχές, έχουν υποχρέωση να διασφαλίζουν επαρκές επίπεδο προστασίας του θύματος και όταν αυτό ενδείκνυται να διασφαλίζουν επαρκές επίπεδο προστασίας και για την οικογένειά του ή για πρόσωπα εξομοιούμενα με μέλη της οικογένειάς του, ιδίως όσον αφορά την ασφάλειά τους και την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής.

(2) Οι διωκτικές αρχές έχουν υποχρέωση ενημέρωσης του θύματος κατά την απόλυση του διωχθέντος ή του καταδικασθέντος για αδίκημα προβλεπόμενο στον παρόντα Νόμο, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο και ιδιαίτερα όταν υπάρχει κίνδυνος για το θύμα, τουλάχιστον στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το θύμα συνεργάστηκε με τις διωκτικές αρχές για τη δίωξη ή καταδίκη του δράστη.

Προστασία θυμάτων από την ποινικοποίηση

42.─(1) Τα θύματα δε διώκονται ποινικά σε περίπτωση διάπραξης αδικημάτων που σχετίζονται άμεσα με το καθεστώς τους ως θύματα, εφόσον έχουν χρησιμοποιηθεί βία, εξαναγκασμός και κατάχρηση εξουσίας και στην περίπτωση παιδιών, ανεξάρτητα από το κατά πόσο έχουν χρησιμοποιηθεί τα πιο πάνω μέσα.

(2) Υπήκοοι τρίτων χωρών οι οποίοι αποτελούν θύματα κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, δε διώκονται ποινικά σε περίπτωση διάπραξης αδικημάτων που σχετίζονται άμεσα με το καθεστώς τους ως θύματα και ειδικότερα στην περίπτωση της διάπραξης των αδικημάτων της παράνομης εισόδου, παράνομης διαμονής, παράνομης απασχόλησης ή απασχόλησης κατά παράβαση των όρων εργασίας τους, όπως αυτά καθορίζονται στον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται, εφόσον έχουν χρησιμοποιηθεί βία, εξαναγκασμός και κατάχρηση εξουσίας και σε περίπτωση παιδιών ανεξάρτητα από το κατά πόσο έχουν χρησιμοποιηθεί τα μέσα αυτά.

(3) Σε περίπτωση δίωξης θύματος για διάπραξη αδικημάτων κατά την περίοδο της θυματοποίησής του, αποτελεί υπεράσπιση το γεγονός ότι τελούσε υπό απειλή ή χρήση βίας ή άλλες μορφές εξαναγκασμού, απαγωγή, δόλο, εξαπάτηση, κατάχρηση εξουσίας ή εκμετάλλευση της ευάλωτης θέσης του.

Έγγραφα δηλωτικά της ταυτότητας του θύματος

43. Σε περίπτωση που το θύμα λόγω της θυματοποίησής του, δεν έχει στην κατοχή του κανένα έγγραφο δηλωτικό της ταυτότητάς του, το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές της χώρας καταγωγής εφόσον αυτό είναι απαραίτητο, με την επιφύλαξη των διατάξεων του περί Προσφύγων Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται, μεριμνά για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων ή άλλων εγγράφων δηλωτικών της ταυτότητάς του.

Επαναπατρισμός των θυμάτων

44.─(1) Ο επαναπατρισμός του θύματος, ο οποίος είναι προτιμητέο να γίνεται εθελοντικά, πρέπει να:

(α) Γίνεται υπό συνθήκες ασφάλειας, προστασίας και αξιοπρεπείας του θύματος∙

(β) μην εμπερικλείει κινδύνους ως προς την επιτυχία οποιωνδήποτε νομικών διαδικασιών που σχετίζονται με το γεγονός ότι το πρόσωπο αυτό είναι θύμα, περιλαμβανομένων των διαδικασιών που κινεί το θύμα για καταβολή αποζημιώσεων δυνάμει του άρθρου 22 του παρόντος Νόμου∙

(γ) γίνεται σε συνεργασία με τη χώρα καταγωγής του ούτως ώστε να αποφευχθεί επαναθυματοποιήση του∙

(δ) γίνεται εντός ενός μηνός από την έκδοση της απόφασης του αρμόδιου ποινικού δικαστηρίου.