ΜΕΡΟΣ IV ΠΑΡΟΧΕΣ ΛΟΓΩ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ
Είδη και ύψος παροχών

46. Οι παροχές που καταβάλλονται δυνάμει του παρόντος Μέρους είναι οι ακόλουθες:

(α) Επίδομα σωματικής βλάβης, το εβδομαδιαίο ύψος του οποίου υπολογίζεται όπως ορίζεται στο Μέρος Ι του Πέμπτου Πίνακα∙

(β) παροχές λόγω αναπηρίας, που περιλαμβάνουν σύνταξη αναπηρίας, το εβδομαδιαίο ύψος της οποίας υπολογίζεται όπως ορίζεται στο Μέρος IV του Πέμπτου Πίνακα και βοήθημα αναπηρίας, το ύψος του οποίου υπολογίζεται όπως αυτό ορίζεται στο Μέρος ΙΙΙ του Πέμπτου Πίνακα∙

(γ) παροχές λόγω θανάτου, το εβδομαδιαίο ύψος των οποίων υπολογίζεται όπως ορίζεται στο Μέρος ΙΙ του Πέμπτου Πίνακα, που περιλαμβάνουν σύνταξη χηρείας, επίδομα ορφανίας και σύνταξη γονέως.

Έννοια επαγγελματικού ατυχήματος

47.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (5), για τους σκοπούς του παρόντος Μέρους, “επαγγελματικό ατύχημα” σημαίνει ατύχημα που προκλήθηκε εξαιτίας και κατά τη διάρκεια απασχόλησης μισθωτού ή αυτοτελώς εργαζομένου.

(2) Ατύχημα που επισυνέβη κατά τη διάρκεια της απασχόλησης μισθωτού ή αυτοτελώς εργαζομένου θεωρείται, εφόσον δεν υπάρχει απόδειξη για το αντίθετο, επαγγελματικό ατύχημα.

(3) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (1), ατύχημα θεωρείται επαγγελματικό ατύχημα, έστω και εάν ο μισθωτός ή ο αυτοτελώς εργαζόμενος ενεργούσε κατά παράβαση οποιασδήποτε διάταξης νόμου ή πρόνοιας κανονισμού σχετικού με την απασχόλησή του ή, προκειμένου περί μισθωτού, οδηγιών που δόθηκαν από τον εργοδότη του ή εκ μέρους του, σε σχέση με την απασχόληση του μισθωτού.

(4) Ατύχημα που επισυνέβη κατά τη μετάβαση του μισθωτού στον τόπο εργασίας του ή την επιστροφή του από τον τόπο αυτό, θεωρείται επαγγελματικό ατύχημα, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο μισθωτός δεν έχει καμιά υποχρέωση απέναντι στον εργοδότη του να χρησιμοποιεί οποιαδήποτε ειδική διαδρομή ή μέσο μεταφοράς:

Νοείται ότι, ατύχημα που επισυνέβη ως ανωτέρω δεν θεωρείται επαγγελματικό ατύχημα, εάν ο μισθωτός εγκατέλειψε τον τόπο εργασίας του κατά τη διάρκεια του ωραρίου εργασίας, για σκοπούς που δεν έχουν σχέση με την απασχόλησή του.

(4A) Ατύχημα που επεσυνέβη σε αυτοτελώς εργαζομένο ο οποίος, λόγω της φύσης του επαγγέλματός του παρέχει τις υπηρεσίες του διακινούμενος από τόπο σε τόπο, κατά τη μετάβασή του σε τόπο όπου θα παρείχε τις υπηρεσίες του αν δεν επισυνέβαινε το ατύχημα, ή την επιστροφή από τόπο όπου παρείχε τις υπηρεσίες του, θεωρείται επαγγελματικό.

(5) Ατύχημα που επισυνέβη σε μισθωτό, στον τόπο ή περί τον τόπο όπου απασχολείται για τους σκοπούς των εργασιών ή της επιχείρησης του εργοδότη ή σε αυτοτελώς εργαζόμενο στον τόπο ή περί τον τόπο όπου απασχολείται για τους σκοπούς των εργασιών ή της επιχείρησής του, θεωρείται επαγγελματικό ατύχημα, εάν αυτό επισυνέβη όταν ο μισθωτός ή ο αυτοτελώς εργαζόμενος, ανάλογα με την περίπτωση, λάμβανε μέτρα για αντιμετώπιση πραγματικής ή υποτιθέμενης έκτακτης κατάστασης στον τόπο ή περί τον τόπο απασχόλησής του, για διάσωση ζωής, παροχή βοήθειας ή προστασίας σε πρόσωπα, που υπέστησαν ή πιστεύεται ότι υπέστησαν ή πιθανόν να υποστούν σωματική βλάβη ή τα οποία βρίσκονται ή πιθανόν να βρεθούν σε κίνδυνο ή για αποτροπή ή περιορισμό σοβαρής ζημιάς σε περιουσία.

(5Α) Επιπρόσθετα από τις προβλεπόμενες στα εδάφια (1) έως (5) προϋποθέσεις, ατύχημα που επισυνέβη σε αυτοτελώς εργαζόμενο θεωρείται ως επαγγελματικό ατύχημα, νοουμένου ότι-

(α) το ατύχημα έχει επισυμβεί κατά την άσκηση του επαγγέλματος για το οποίο ο αυτοτελώς εργαζόμενος είναι ασφαλισμένος·

(β) το ατύχημα έχει γνωστοποιηθεί στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σύμφωνα με τις πρόνοιες των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Γνωστοποίηση Ατυχημάτων και Επικίνδυνων Συμβάντων) Κανονισμών·

(γ) την ημέρα του ατυχήματος, ο αυτοτελώς εργαζόμενος ήταν εγγεγραμμένος για ασφαλιστέα απασχόληση δυνάμει των διατάξεων του Μέρους Ι του Δεύτερου Πίνακα·

(δ) ο αυτοτελώς εργαζόμενος έχει  απασχοληθεί ως αυτοτελώς εργαζόμενος για τις αμέσως προηγούμενες της ημέρας του ατυχήματος δεκατρείς (13) εβδομάδες· και

(ε) ο αυτοτελώς εργαζόμενος έχει καταβάλει τις οφειλόμενες εισφορές σε αποδοχές για τις αμέσως δυο (2) προηγούμενες τριμηνιαίες περιόδους εισφοράς, όπως αυτές ορίζονται στον Πίνακα ΙΙ των περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Εισφορές) Κανονισμών, που προηγούνται της περιόδου για την οποία απαιτεί επίδομα σωματικής βλάβης.

(6) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 54 και τωνδιατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1408/71, επαγγελματικό ατύχημα που επισυνέβη σε μισθωτό ή αυτοτελώς εργαζόμενος εκτός Κύπρου δεν θεωρείται επαγγελματικό ατύχημα για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου.

Επίδομα σωματικής βλάβης

48.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Νόμου, όταν μισθωτός ή αυτοτελώς εργαζόμενος υφίσταται σωματική βλάβη λόγω επαγγελματικού ατυχήματος, δικαιούται επίδομα σωματικής βλάβης για κάθε ημέρα ανικανότητας προς εργασία οφειλόμενη στη σχετική σωματική βλάβη και για περίοδο δώδεκα (12) μηνών από την ημέρα του σχετικού ατυχήματος:

Νοείται ότι, δεν καταβάλλεται επίδομα αναφορικά με τις τρεις (3) πρώτες ημέρες της περιόδου διακοπής της απασχόλησης του μισθωτού ή του αυτοτελώς εργαζομένου.

(2) Μισθωτός δεν δικαιούται επίδομα σωματικής βλάβης για οποιαδήποτε ημέρα για την οποία λαμβάνει πλήρεις αποδοχές από τον εργοδότη του και σε περίπτωση που λαμβάνει μέρος μόνο των αποδοχών του, το επίδομα σωματικής βλάβης μειώνεται, έτσι ώστε το άθροισμα του επιδόματος και των αποδοχών που καταβάλλονται να μην υπερβαίνει τις πλήρεις αποδοχές του μισθωτού.

(3) Εάν ο μισθωτός ή ο αυτοτελώς εργαζόμενος κατέστη ανίκανος προς εργασία την ημέρα του ατυχήματος, η ημέρα αυτή θεωρείται ως ημέρα ανικανότητας προς εργασία, ανεξάρτητα από το χρόνο της ημέρας κατά τον οποίο επισυνέβη το ατύχημα.

(4) Αυτοτελώς εργαζόμενος ο οποίος εργάστηκε σε ημέρα για την οποία υπέβαλε αίτηση για επίδομα σωματικής βλάβης δεν δικαιούται επίδομα σωματικής βλάβης.

Παροχές λόγω αναπηρίας

49.-(1) Μισθωτός ή αυτοτελώς εργαζόμενος, που υφίσταται σωματική βλάβη λόγω επαγγελματικού ατυχήματος, δικαιούται παροχές λόγω αναπηρίας, εάν, ως αποτέλεσμα της σχετικής σωματικής βλάβης, την τέταρτη ή οποιαδήποτε μεταγενέστερη του σχετικού ατυχήματος ημέρα, πάσχει από απώλεια φυσικής ή πνευματικής ικανότητας και την ημέρα αυτή δεν δικαιούται επίδομα σωματικής βλάβης, εκτός εάν είναι ημέρα για την οποία εφαρμόζεται η επιφύλαξη του εδαφίου (1) του άρθρου 48:

Νοείται ότι, για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, δεν θεωρείται ότι επήλθε απώλεια ικανότητας οποτεδήποτε, εάν ο βαθμός της αναπηρίας που προέκυψε, όπως αυτός υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των εδαφίων (2) έως και (6), είναι κατώτερος του 10%.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, ο βαθμός αναπηρίας, υπολογίζεται εάν στην αναπηρία που υπέστη ο αιτητής ως αποτέλεσμα της σχετικής απώλειας ικανότητας, εφαρμοστούν οι ακόλουθες γενικές αρχές:

(α) Τηρουμένων των διατάξεων των παραγράφων (β) έως (ε) του παρόντος εδαφίου, λαμβάνονται υπόψη μόνο οι αναπηρίες, είτε συνεπάγονται απώλεια της προς το κερδίζειν ικανότητας ή πρόσθετες δαπάνες είτε όχι, τις οποίες ο αιτητής, έχοντας υπόψη τη φυσική και πνευματική του κατάσταση την ημέρα του υπολογισμού, παρουσιάζει κατά την περίοδο που λαμβάνεται ως βάση του υπολογισμού, σε σύγκριση με πρόσωπο της ίδιας ηλικίας και φύλου, του οποίου η φυσική και πνευματική κατάσταση είναι κανονική·

(β) με την επιφύλαξη των διατάξεων του εδαφίου (3), κάθε τέτοια αναπηρία θεωρείται ότι είναι αποτέλεσμα της σχετικής απώλειας ικανότητας, εκτός από τις περιπτώσεις, στις οποίες ο αιτητής -

(i) θα υφίστατο οπωσδήποτε την αναπηρία αυτή, λόγω κάποιας εκ γενετής ανωμαλίας ή σωματικής βλάβης, την οποία υπέστη, ή ασθένειας από την οποία προσβλήθηκε πριν το σχετικό ατύχημα, ή

(ii) δεν θα υφίστατο τέτοια αναπηρία, εάν μετά το σχετικό ατύχημα δεν προσβαλλόταν από ασθένεια που δεν μπορεί να αποδοθεί στο ατύχημα αυτό·

(γ) ο υπολογισμός γίνεται χωρίς οποιαδήποτε αναφορά σε άλλη ειδική κατάσταση του αιτητή, εκτός από την ηλικία, το φύλο και τη φυσική και πνευματική του κατάσταση·

(δ) για αιτητές των οποίων ο ουσιώδης χρόνος εμπίπτει πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικού) (Αρ. 2) Νόμου του 2021 ο βαθμός αναπηρίας για τις απώλειες ικανότητας που καθορίζονται στον Έκτο Πίνακα είναι η εκατοστιαία αναλογία που αναγράφεται απέναντι από την κάθε μια και ο βαθμός για τις υπόλοιπες αναπηρίες υπολογίζεται ανάλογα·

(δ1) για αιτητές των οποίων ο ουσιώδης χρόνος εμπίπτει, κατά ή μετά  την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικού) (Αρ. 2) Νόμου του 2021, «ο βαθμός αναπηρίας» για τις απώλειες ικανότητας που καθορίζονται στον Έβδομο Πίνακα είναι η εκατοστιαία αναλογία που αναγράφεται έναντι της κάθε μίας, του βαθμού όσον αφορά τις υπόλοιπες αναπηρίες υπολογιζομένου αναλόγως.

(ε) στον υπολογισμό του βαθμού αναπηρίας λαμβάνεται υπόψη και τυχόν παραμόρφωση λόγω της σχετικής σωματικής βλάβης.

(3) Για τον υπολογισμό του βαθμού αναπηρίας του αιτητή λαμβάνεται υπόψη χρονικό διάστημα, όχι νωρίτερα της τέταρτης ημέρας από το σχετικό ατύχημα, εφόσον την ημέρα αυτή ο αιτητής πάσχει και αναμένεται ότι θα εξακολουθήσει να πάσχει από τη σχετική απώλεια ικανότητας:

Νοείται ότι, εάν κατά τον υπολογισμό του βαθμού αναπηρίας η κατάσταση του αιτητή είναι τέτοια, που λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβολές, προβλεπτές ή μη, που είναι δυνατόν να επέλθουν σ’ αυτή, δεν επιτρέπει οριστικό υπολογισμό για ολόκληρο το εν λόγω χρονικό διάστημα -

(α) γίνεται προσωρινός υπολογισμός με βάση άλλο μικρότερο διάστημα που κρίνεται εύλογο, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση του αιτητή και τη δυνατότητα μεταβολής της, όπως αναφέρεται ανωτέρω, και

(β) ως βάση του επόμενου υπολογισμού λαμβάνεται το χρονικό διάστημα που αρχίζει από τη λήξη του διαστήματος που αποτέλεσε τη βάση του προσωρινού υπολογισμού.

(4) Στον υπολογισμό εκτίθεται ο βαθμός αναπηρίας σε εκατοστιαία αναλογία και καθορίζεται επίσης το χρονικό διάστημα που αποτελεί τη βάση υπολογισμού:

Νοείται ότι, όταν αυτό είναι ορισμένης διάρκειας καθορίζεται κατά πόσον πρόκειται για προσωρινό ή οριστικό υπολογισμό.

(5) Όταν ο βαθμός αναπηρίας, για το χρονικό διάστημα που αποτελεί τη βάση υπολογισμού, υπολογίζεται σε ποσοστό κατώτερο του 20%, η παροχή λόγω αναπηρίας χορηγείται υπό μορφή εφάπαξ βοηθήματος, που στον παρόντα Νόμο αναφέρεται ως «βοήθημα αναπηρίας».

(6) Όταν ο βαθμός αναπηρίας, για το χρονικό διάστημα που αποτελεί τη βάση υπολογισμού, υπολογίζεται σε ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 20%, η παροχή λόγω αναπηρίας είναι σύνταξη, που στον παρόντα Νόμο αναφέρεται ως «σύνταξη αναπηρίας»:

Νοείται ότι, η χορήγηση της σύνταξης τερματίζεται με τη λήξη του χρονικού διαστήματος που αποτελεί τη βάση υπολογισμού της ή με το θάνατο του δικαιούχου, οποιοδήποτε επισυμβεί νωρίτερα.

Αύξηση βαθμού αναπηρίας σε ορισμένες περιπτώσεις

50.-(1) Όταν δικαιούχος σύνταξης αναπηρίας, η οποία υπολογίστηκε σε βαθμό κατώτερο του 100%, εισάγεται σε νοσοκομείο ή παρόμοιο ίδρυμα για να υποβληθεί σε εγκεκριμένη θεραπεία ή άλλη νοσηλεία, τότε ο βαθμός αναπηρίας του λογίζεται ως 100% για όλη την περίοδο της παραμονής του στο εν λόγω νοσοκομείο ή ίδρυμα.

(2) Οι διατάξεις του εδαφίου (1) εφαρμόζονται, κατ’ αναλογία, και σε περίπτωση δικαιούχου, ο οποίος, κατόπιν απαίτησης του Διευθυντή δυνάμει του άρθρου 55, συμμετέχει σε μαθητεία τακτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης ή αναπροσαρμογής.

(3) Όταν δικαιούχος σύνταξης αναπηρίας σε βαθμό κατώτερο του 100%, η οποία οφείλεται σε σωματική βλάβη που προκλήθηκε κατά ή μετά τις 6 Οκτωβρίου 1980, είναι ανίκανος και προβλέπεται να παραμείνει μόνιμα ανίκανος προς εργασία με την έννοια του εδαφίου (5) του άρθρου 40, τότε ο εν λόγω δικαιούχος λογίζεται ότι έχει βαθμό αναπηρίας, ίσο με το ποσοστό ανικανότητας, στο οποίο θα υπολογιζόταν η σύνταξη ανικανότητας στην περίπτωσή του, εφόσον η ανικανότητά του οφείλεται αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στη σχετική σωματική βλάβη.

Αύξηση σύνταξης αναπηρίας λόγω τακτικής φροντίδας

51.-(1) Το εβδομαδιαίο ύψος της σύνταξης αναπηρίας βαθμού 100% αυξάνεται κατά 55% του ύψους της βασικής σύνταξης αναπηρίας του δικαιούχου χωρίς τις αυξήσεις για εξαρτωμένους, εάν, ως αποτέλεσμα της σχετικής σωματικής βλάβης, ο δικαιούχος έχει ανάγκη τακτικής βοήθειας και φροντίδας.

(2) Η αύξηση, που χορηγείται δυνάμει του εδαφίου (1), καταβάλλεται κατά το χρόνο χορήγησης της σύνταξης αναπηρίας, για όσο χρονικό διάστημα ήθελε αποφασίσει ο Διευθυντής:

Νοείται ότι, όταν ο δικαιούχος τυγχάνει δωρεάν ιατρικής φροντίδας σε νοσοκομείο ή παρόμοιο ίδρυμα δεν καταβάλλεται τέτοια αύξηση.

Παροχές λόγω θανάτου

52.-(1) Σε περίπτωση θανάτου μισθωτού/ής ή αυτοτελώς εργαζομένου/ης, λόγω σωματικής βλάβης που προκλήθηκε από επαγγελματικό ατύχημα ή θανάτου δικαιούχου σύνταξης αναπηρίας σε βαθμό 100%, χορηγούνται στους επιζώντες του/της παροχές λόγω θανάτου, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.

(2) Η χήρα/Ο χήρος μισθωτού/μισθωτής ή αυτοτελώς εργαζομένου/ εργαζομένης δικαιούται σύνταξη χηρείας, εάν κατά τον χρόνο του θανάτου του συζύγου της ή της συζύγου του, ανάλογα με την περίπτωση, συζούσε με τον αποβιώσαντα/την αποβιώσασα ή συντηρούνταν από αυτόν/ή αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που ο/η σύζυγος, κατά τον χρόνο του θανάτου του/της, διέμενε σε ίδρυμα φροντίδας ή στην κατοικία παιδιού της/του για λόγους φροντίδας, η προϋπόθεση της συμβίωσης θεωρείται ότι ικανοποιείται, εάν αυτή υφίστατο κατά την ημέρα της εισαγωγής της/του συζύγου στο ίδρυμα ή της μετακίνησης της/του στην κατοικία του παιδιού της/του:

Νοείται περαιτέρω ότι,-

(i) σε περίπτωση χήρου μισθωτή, σύνταξη χηρείας δυνάμει των διατάξεων του παρόντος εδαφίου χορηγείται μόνο εάν η σύζυγός του απεβίωσε την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2018· και

(ii) σε περίπτωση χήρας/χήρου αυτοτελώς εργαζομένου/εργαζομένης δεν χορηγείται σύνταξη δυνάμει των διατάξεων του παρόντος εδαφίου για θάνατο λόγω σωματικής βλάβης που προκλήθηκε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικού) Νόμου (Αρ. 2) του 2024.

Νοείται έτι περαιτέρω ότι, οι διατάξεις των εδαφίων (4) και (5) του άρθρου 41, εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις σύνταξης χηρείας δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

(3) [Διαγράφηκε].

(4) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (5), η σύνταξη χηρείας που χορηγείται δυνάμει του παρόντος άρθρου, καταβάλλεται εφ΄ όρου ζωής από την ημέρα του θανάτου του/της συζύγου.

(5) Χήρα ή χήρος που συνέρχεται εκ νέου σε γάμο ή συνάπτει πολιτική συμβίωση ή νέα πολιτική συμβίωση, παύει να έχει δικαίωμα για σύνταξη χηρείας.

(6) Για τα ανήλικα τέκνα προσώπου που αποβίωσε, χορηγείται επίδομα ορφανίας, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 43.

(7) Σε περίπτωση που το πρόσωπο που αποβίωσε δεν καταλείπει χήρα, χήρο ή ανήλικο τέκνο, χορηγείται σύνταξη γονέα εφ’ όρου ζωής στο γονέα του εν λόγω προσώπου, εάν κατά το χρόνο του θανάτου του συντηρούσε αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο το γονέα αυτό ή θα τον συντηρούσε, εάν δεν επισυνέβαινε το σχετικό ατύχημα:

Νοείται ότι, η σύνταξη γονέα τερματίζεται, εάν ο γονέας συνάψει γάμο ή νέο γάμο ή πολιτική συμβίωση ή νέα πολιτική συμβίωση.

Γνωστοποίηση ατυχήματος στον εργοδότη

53.-(1) Κάθε ασφαλισμένος, που υφίσταται σωματική βλάβη λόγω επαγγελματικού ατυχήματος, αναφορικά με το οποίο ο παρών Νόμος προβλέπει χορήγηση παροχών, οφείλει να γνωστοποιήσει το ατύχημα, όπως προβλέπεται στο εδάφιο (2), το ταχύτερο δυνατόν από την ημέρα κατά την οποία αυτό επισυνέβη:

Νοείται ότι, αντί του ασφαλισμένου, η γνωστοποίηση μπορεί να γίνει από άλλο πρόσωπο που ενεργεί εκ μέρους ή για λογαριασμό του ασφαλισμένου.

(2) Η γνωστοποίηση, η οποία περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία στοιχεία, γίνεται στον εργοδότη ή, σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός εργοδοτών, σ’ έναν από αυτούς ή σ’ οποιοδήποτε υπεύθυνο ή άλλο υπάλληλο υπό την εποπτεία του οποίου εργαζόταν ο ασφαλισμένος, όταν επισυνέβη το ατύχημα ή σ’ οποιοδήποτε πρόσωπο που υποδεικνύει για το σκοπό αυτό ο εργοδότης.

Ανάρτηση περίληψης ορισμένων διατάξεων στους τόπους εργασίας

54.-(1) Κάθε διευθυντής με την έννοια που αποδίδεται στον όρο από το εδάφιο (2), οφείλει να διατηρεί αναρτημένη σε περίοπτο μέρος του τόπου εργασίας ή κοντά στον τόπο αυτό, όπου εύκολα μπορεί να διαβάζεται από όλους τους εργαζομένους, περίληψη που εκδίδει ο Διευθυντής και περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις τις οποίες επιβάλλει ο παρών Νόμος για τη γνωστοποίηση ατυχημάτων και για υποβολή αιτήσεων.

(2) Για τους σκοπούς του εδαφίου (1), «διευθυντής» σημαίνει φυσικό πρόσωπο, εταιρεία, οργανισμό ή συνεταιρισμό που είναι υπεύθυνο για οποιοδήποτε μεταλλείο, λατομείο, εργοστάσιο, εργαστήριο ή άλλο τόπο εργασίας ή στον οποίο ανήκει τέτοια επιχείρηση και περιλαμβάνει το διευθυντή, αντιπρόσωπο ή κάθε άλλο πρόσωπο που κατέχει ή εμφανίζεται ότι κατέχει τη γενική διεύθυνση ή τον έλεγχο μεταλλείου, λατομείου, εργοστασίου, εργαστηρίου ή άλλου τόπου εργασίας.

Υποχρεώσεις αιτητών και δικαιούχων παροχών

55.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος άρθρου, κάθε πρόσωπο που υποβάλλει αίτηση για επίδομα σωματικής βλάβης ή παροχές λόγω αναπηρίας, όπως και κάθε δικαιούχος τέτοιου επιδόματος ή παροχής, οφείλει να συμμορφώνεται με οποιαδήποτε οδηγία που εκδίδει ο Διευθυντής, σύμφωνα με την οποία καλείται-

(α) να υποβληθεί σε ιατρική εξέταση για να προσδιοριστεί το αποτέλεσμα του σχετικού ατυχήματος ή η κατάλληλη για τη σχετική σωματική βλάβη ή απώλεια ικανότητας περίθαλψη, ή

(β) να υποβληθεί στην κατάλληλη για την εν λόγω σωματική βλάβη ή απώλεια ικανότητας ιατρική περίθαλψη, την οποία, ανάλογα με την περίπτωση, όρισε ο θεράπων ή άλλος ιατρός ή Ιατρικό Συμβούλιο που εξέτασε το εν λόγω πρόσωπο, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, ή

(γ) να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε μαθητεία επαγγελματικής εκπαίδευσης ή αναπροσαρμογής, που προσφέρεται και, κατά τη γνώμη του Διευθυντή, είναι ενδεδειγμένη για την περίπτωση του προσώπου αυτού.

(2) Οι οδηγίες που απευθύνονται στον αιτητή ή το δικαιούχο, με βάση τις οποίες αυτός καλείται να υποβάλει τον εαυτό του σε ιατρική εξέταση, πρέπει να δίνονται γραπτώς.

(3) Ο αιτητής ή δικαιούχος, ο οποίος, σύμφωνα με τις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2), καλείται να υποβάλει τον εαυτό του σε ιατρική εξέταση ή να τύχει ιατρικής περίθαλψης, είναι υπόχρεος να το πράττει οποτεδήποτε του ζητηθεί.

(4) Κάθε δικαιούχος οφείλει, το ταχύτερο δυνατόν, να γνωστοποιεί στο Διευθυντή κάθε αλλαγή στην κατάστασή του, η οποία, όπως εύλογα αναμένεται αυτός να γνωρίζει, θα μπορούσε να επηρεάσει τη συνέχιση του δικαιώματός του για χορήγηση ή λήψη της παροχής.

Επαγγελματικές ασθένειες

56.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), στην περίπτωση μισθωτού/ής ή αυτοτελώς εργαζομένου/ης που έχει προσβληθεί από οποιαδήποτε ασθένεια ή έχει υποστεί σωματική βλάβη, η οποία οφείλεται στη φύση καθορισμένης εργασίας αναφορικά με τέτοια ασθένεια ή σωματική βλάβη, στην οποία απασχολήθηκε κατά ή μετά τις 5 Οκτωβρίου 1964, χορηγούνται οι παροχές που προβλέπονται στα προηγούμενα άρθρα του παρόντος Μέρους και για το σκοπό αυτό κάθε αναφορά στο Μέρος αυτό -

(α) σε σωματική βλάβη που προκλήθηκε ως αποτέλεσμα επαγγελματικού ατυχήματος, θεωρείται ως αναφορά σε ασθένεια ή σωματική βλάβη οφειλόμενη στη φύση της εργασίας·

(β) στην ημερομηνία επαγγελματικού ατυχήματος σημαίνει -

(i) εάν η πρώτη αίτηση αναφορικά με την ασθένεια ή σωματική βλάβη είναι για επίδομα σωματικής βλάβης, την πρώτη ημέρα κατά την οποία ως αποτέλεσμα της ασθένειας ή σωματικής βλάβης ο αιτητής κατέστη ανίκανος προς εργασία·

(ii) εάν η πρώτη αίτηση αναφορικά με την ασθένεια ή σωματική βλάβη είναι για παροχή λόγω αναπηρίας, την πρώτη ημέρα κατά την οποία ο αιτητής υπέστη απώλεια φυσικής ή πνευματικής ικανότητας:

Νοείται ότι, όταν πρόσωπο υποβάλλει αίτηση για επίδομα σωματικής βλάβης αναφορικά με ασθένεια ή σωματική βλάβη για την οποία έλαβε προηγουμένως τέτοιο επίδομα ή παροχή λόγω αναπηρίας, η προηγούμενη αίτησή του, αναφορικά με την ασθένεια ή σωματική βλάβη αυτή δεν λαμβάνεται υπόψη, εάν είναι ανίκανος προς εργασία και η ανικανότητά του αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι εκτέθηκε περαιτέρω στον κίνδυνο της εν λόγω ασθένειας ή σωματικής βλάβης.

(2) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας του εδαφίου (1), Κανονισμοί είναι δυνατόν να προβλέπουν επίσης ότι, για να θεωρηθεί μια ασθένεια ή σωματική βλάβη ως οφειλόμενη στη φύση της εργασίας, πρέπει να ικανοποιούνται ορισμένες προϋποθέσεις, περιλαμβανομένων της διάρκειας της απασχόλησης στη συγκεκριμένη εργασία, του χρόνου που μεσολάβησε μεταξύ της προσβολής από την ασθένεια ή σωματική βλάβη και της απασχόλησης στη συγκεκριμένη εργασία καθώς και κατά πόσο η απασχόληση αυτή πρέπει να είναι συνεχής ή όχι.

(3) Σε περίπτωση προσβολής από πνευμονοκονίαση, σιλίκωση, σιδηροσιλίκωση, ασβέστωση ή οποιαδήποτε από αυτές τις ασθένειες που συνοδεύεται από φυματίωση-

(α) δεν χορηγείται επίδομα σωματικής βλάβης δυνάμει του παρόντος Νόμου, και

(β) αναπηρία που υπολογίζεται σύμφωνα με το εδάφιο (5) του άρθρου 49 σε ποσοστό κάτω του 20%, θεωρείται ως αναπηρία βαθμού 20%.

(4) Για τους σκοπούς οποιασδήποτε αίτησης που υποβάλλεται δυνάμει του παρόντος Νόμου για παροχές λόγω μιας από τις ασθένειες που αναφέρονται στο εδάφιο (3), πρόσωπο που ήταν εργάτης με την έννοια των περί Πνευμονοκονιάσεως Νόμων του 1960 και 1966, όπως αυτοί εκάστοτε τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, θεωρείται ως μισθωτός δυνάμει του παρόντος Νόμου.

Έκπτωση από το δικαίωμα για λήψη επιδόματος σωματικής βλάβης ή σύνταξης αναπηρίας

57. Πρόσωπο εκπίπτει από το δικαίωμά του για λήψη επιδόματος σωματικής βλάβης ή σύνταξης αναπηρίας, για περίοδο που δεν υπερβαίνει τις έξι (6) εβδομάδες, εάν -

(α) παρόλο που κλήθηκε από το Διευθυντή να υποβάλει τον εαυτό του σε ιατρική ή άλλη εξέταση ή ιατρική περίθαλψη, χωρίς εύλογη αιτία, αρνήθηκε ή παρέλειψε να παρουσιαστεί ή να υποβληθεί σε τέτοια εξέταση ή περίθαλψη, ή

(β) παρέλειψε, χωρίς εύλογη αιτία, να ακολουθήσει τις οδηγίες ιατρού ή Ιατρικού Συμβουλίου που τον εξέτασε, ή

(γ) εργάστηκε σε ημέρα για την οποία υπέβαλε αίτηση για επίδομα σωματικής βλάβης, ή

(δ) συμπεριφέρθηκε κατά τρόπο που πιθανόν να προκαλούσε καθυστέρηση στην ανάρρωσή του:

Νοείται ότι, σε τέτοια περίπτωση, το ήμισυ του ποσού του επιδόματος σωματικής βλάβης ή της σύνταξης αναπηρίας, ανάλογα με την περίπτωση, που θα καταβαλλόταν κανονικά στο δικαιούχο για την εν λόγω περίοδο, καταβάλλεται στους εξαρτωμένους του.

Εφαρμογή σε πρόσωπα που υπηρετούν σε πλοία και αεροπλάνα

58.-(1) Οι διατάξεις του Μέρους IV εφαρμόζονται και στους πλοιάρχους, στα μέλη του πληρώματος και στους μαθητευόμενους ναυτικούς και στους κυβερνήτες και στα μέλη του πληρώματος αεροσκαφών, εφόσον τα πρόσωπα αυτά είναι μισθωτά, με τις ακόλουθες, όμως, προσαρμογές:

(α) Εκτός από την περίπτωση κατά την οποία το πρόσωπο που υπέστη τη σωματική βλάβη είναι ο πλοίαρχος ή ο κυβερνήτης, η γνωστοποίηση του ατυχήματος δύναται να γίνει στον πλοίαρχο ή κυβερνήτη, ως αυτός να ήταν ο εργοδότης καθώς και να υποβληθεί σ’ αυτόν η αίτηση για παροχή:

Νοείται ότι, καμιά γνωστοποίηση δεν απαιτείται όταν το ατύχημα επισυμβαίνει και η ανικανότητα αρχίζει στο πλοίο ή στο αεροσκάφος·

(β) οι διατάξεις του άρθρου 54, που αφορούν στον τόπο εργασίας και στους διευθυντές, εφαρμόζονται με τις αναγκαίες προσαρμογές και στα πλοία και αεροσκάφη καθώς και στους πλοιάρχους ή κυβερνήτες τους·

(γ) σε περίπτωση θανάτου μισθωτού η αίτηση για παροχές λόγω θανάτου υποβάλλεται μέσα σε τρεις (3) μήνες από την ημέρα κατά την οποία ο αιτητής πληροφορήθηκε το θάνατο·

(δ) όταν το πρόσωπο που υπέστη τη σωματική βλάβη απολύεται ή εγκαταλείπεται σε ξένη χώρα, γραπτές καταθέσεις σε σχέση με τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες προκλήθηκε η σωματική βλάβη και με τη φύση της βλάβης αυτής, μπορούν να ληφθούν από οποιοδήποτε Προξενικό Υπάλληλο της Κυπριακής Δημοκρατίας ή Δικαστικό ή Ειρηνοδίκη της ξένης χώρας:

Νοείται ότι, οι καταθέσεις αυτές διαβιβάζονται μόλις ληφθούν, από το πρόσωπο το οποίο τις έλαβε, στον Υπουργό και αυτές ή επικυρωμένα αντίγραφά τους, αποτελούν μαρτυρία σε κάθε διαδικασία που σχετίζεται με την αίτηση που υποβλήθηκε.

(2) Ο παρών Νόμος εφαρμόζεται επίσης σε κάθε πρόσωπο που υπηρετεί σε πλοία ή αεροσκάφη, που αναφέρονται στο παρόν άρθρο, με ιδιότητα άλλη από αυτές που αναφέρονται στο εδάφιο (1), νοουμένου ότι εργάζεται για τις ανάγκες του πλοίου ή του αεροσκάφους ή των επιβατών, του φορτίου ή ταχυδρομείου που αυτό μεταφέρει και εφόσον πρόκειται για μισθωτό με την έννοια του παρόντος Νόμου.

(3) Οι όροι που δεν ορίζονται διαφορετικά στα προηγούμενα εδάφια, εκτός εάν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια, εφόσον αφορούν σε πρόσωπα που υπηρετούν σε πλοία, έχουν την έννοια που αποδίδουν στους όρους αυτούς οι περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Πλοίαρχοι και Ναυτικοί) Νόμοι του 1963 μέχρι 2002, όπως αυτοί εκάστοτε τροποποιούνται ή αντικαθίστανται.