1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί της Έκδοσης Κυβερνητικών Εγγυήσεων προς Πιστωτικά Ιδρύματα για την Παραχώρηση Δανείων σε Επιχειρήσεις και Αυτοτελώς Εργαζομένους Νόμος του 2021.
Στον παρόντα Νόμο, εκτός αν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια-
«Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», σημαίνει την πράξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία για τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου του COVID-19», ως αυτή εκάστοτε τροποποιείται και/ή αντικαθίσταται∙
«αυτοτελώς εργαζόμενος» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στο άρθρο 2 του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου.
«Γενικό Λογιστήριο» σημαίνει το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας∙
«Διάταγμα» σημαίνει διάταγμα εκδιδόμενο από τον Υπουργό, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 13, το οποίο δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας·
«επιχείρηση» σημαίνει επιχείρηση, κατά την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στο άρθρο 2 του περί Ελέγχου των Δημόσιων Ενισχύσεων Νόμου·
«Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 651/2014» σημαίνει την πράξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ' εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης», ως αυτός εκάστοτε τροποποιείται και/ή αντικαθίσταται˙
«Κεντρική Τράπεζα» σημαίνει την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου˙
«Μεγάλη Επιχείρηση» σημαίνει επιχείρηση, η οποία δεν εμπίπτει στον ορισμό της «Πολύ Μικρής Επιχείρησης» ή της «Μικρής Επιχείρησης» ή της «Μεσαίας Επιχείρησης»˙
«Μεσαία Επιχείρηση» σημαίνει την επιχείρηση με λιγότερα από διακόσια πενήντα (250) άτομα προσωπικό και με κύκλο εργασιών μικρότερο των πενήντα εκατομμυρίων ευρώ (€50.000.000) όπως αυτή ορίζεται στη Σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων˙
«Μικρή Επιχείρηση» σημαίνει την επιχείρηση με λιγότερα από πενήντα (50) άτομα προσωπικό και με κύκλο εργασιών μικρότερο των δέκα εκατομμυρίων ευρώ (€10.000.000) όπως αυτή ορίζεται στη Σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων˙
«Μη εξασφαλισμένο δάνειο» σημαίνει δάνειο που δεν έχει καμία εμπράγματη εξασφάλιση˙
«πιστωτικό ίδρυμα» σημαίνει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα, νοουμένου ότι κατείχαν κατά την 31η Δεκεμβρίου 2020, εγχώριες καταθέσεις, εξαιρουμένου του ποσού που σχετίζεται με εταιρείες εγγεγραμμένες/εγκαθιδρυμένες στην Κύπρο χωρίς φυσική παρουσία και των διατραπεζικών καταθέσεων και εγχώρια εξυπηρετούμενα δάνεια, εξαιρουμένου του ποσού που σχετίζεται με εταιρείες εγγεγραμμένες/εγκαθιδρυμένες στην Κύπρο χωρίς φυσική παρουσία και εξαιρουμένων των διατραπεζικών δανείων:
(α) Πιστωτικό ίδρυμα, που συστάθηκε στη Δημοκρατία και στο οποίο χορηγήθηκε άδεια λειτουργίας δυνάμει των διατάξεων του περί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμου,
(β) τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης, ο οποίος συστάθηκε με βάση τον περί Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης Νόμο. και
(γ) υποκατάστημα πιστωτικού ιδρύματος που κατέχει άδεια λειτουργίας από εποπτικές αρχές άλλων κρατών μελών για το οποίο η Κεντρική Τράπεζα ενεργεί ως αρμόδια αρχή κράτους μέλους υποδοχής˙
«Πολύ Μικρή Επιχείρηση» σημαίνει την επιχείρηση με λιγότερα από δέκα (10) άτομα προσωπικό και με κύκλο εργασιών μικρότερο των δύο εκατομμυρίων ευρώ (€2.000.000), όπως αυτή ορίζεται στη Σύσταση της Επιτροπής, της 6ης Μαΐου 2003, σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων∙
«Προβληματική Επιχείρηση» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014˙
«Υπουργείο» σημαίνει το Υπουργείο Οικονομικών·
«Υπουργός» σημαίνει τον Υπουργό Οικονομικών.
3.-(1) Τηρουμένων των προνοιών της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του εδαφίου (2) του παρόντος άρθρου, ο Υπουργός δύναται, υπό την αίρεση της λήψης της έγκρισης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τηρουμένων τυχόν απαιτήσεων που ήθελε θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να προβαίνει στην έκδοση κυβερνητικών εγγυήσεων συνολικού ποσού μέχρι ενός δισεκατομμυρίου ευρώ (€1.000.000.000) σε πιστωτικά ιδρύματα, με σκοπό την εκ μέρους τους παραχώρηση νέων δανείων με χαμηλό κόστος σε επιχειρήσεις και/ή αυτοτελώς εργαζομένους, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και των δυνάμει αυτού εκδιδομένων Διαταγμάτων.
(2) Ποσό μέχρι ενός δισεκατομμυρίου ευρώ (€1.000.000.000) διατίθεται αποκλειστικά για την έκδοση νέων δανείων προς επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζομένους ως ακολούθως:
(α) Τριακόσια εκατομμύρια ευρώ (€300.000.000) για την έκδοση δανείων προς αυτοτελώς εργαζομένους και Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις,
(β) πεντακόσια πενήντα εκατομμύρια ευρώ (€550.000.000) για την έκδοση δανείων προς Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις, και
(γ) εκατόν πενήντα εκατομμύρια ευρώ (€150.000.000) για την έκδοση δανείων προς Μεγάλες Επιχειρήσεις:
4. Οι κυβερνητικές εγγυήσεις παραχωρούνται μέχρι την παύση της εφαρμογής της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο “Προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου COVID-19”, ως αυτή τροποποιήθηκε και όχι μεταγενέστερα της 31ης Μαρτίου 2022 και η διάρκεια της εγγύησης καθορίζεται σε περίοδο όχι μικρότερη των τριών (3) μηνών και όχι μεγαλύτερη των έξι (6) ετών.
5.-(1) Η κυβερνητική εγγύηση για την έκδοση δανείων καλύπτει ζημιές που ενδεχομένως προκύπτουν από δάνεια που θα παραχωρηθούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, με καθορισμένο ανώτατο όριο κάλυψης ζημιών σε ποσοστό ύψους εβδομήντα τοις εκατόν (70%) για τη Δημοκρατία και τριάντα τοις εκατόν (30%) για τα πιστωτικά ιδρύματα για νέα δάνεια.
(2) Οι επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι έχουν υποχρέωση όπως υποθηκεύουν ως εξασφάλιση του δανείου οποιαδήποτε άλλη μη υποθηκευμένη ακίνητη ιδιοκτησία ή άλλα περιουσιακά στοιχεία διαθέτουν:
(3) Για σκοπούς του παρόντος Νόμου, ως εξασφάλιση του δανείου που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, θεωρείται η υποθήκευση ακίνητης ιδιοκτησίας ή άλλων αποδεκτών περιουσιακών στοιχείων και είναι δυνατόν να γίνεται επίσης αποδεκτή και η εγγραφή δεύτερης υποθήκης, ώστε η εξασφαλιστική αξία των εμπράγματων εξασφαλίσεων να ανέρχεται σε εκατόν δέκα τοις εκατόν (110%) του ποσού του δανείου που θα εγκριθεί, και νοουμένου ότι η πρώτη υποθήκη είναι εγγεγραμμένη προς όφελος του ίδιου πιστωτικού ιδρύματος:
(4) Τηρουμένων των διατάξεων του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου, το Γενικό Λογιστήριο είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της ορθής εφαρμογής του Νόμου και των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Διαταγμάτων.
6.-(1) Δικαιούχοι νέων δανείων που παραχωρούνται από πιστωτικά ιδρύματα που λαμβάνουν κυβερνητικές εγγυήσεις, δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, δύναται να είναι αυτοτελώς εργαζόμενοι και/ή επιχειρήσεις, οι οποίες δεν ήταν προβληματικές επιχειρήσεις κατά την 31η Δεκεμβρίου 2019, και αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της πανδημίας του ιού COVID-19.
(2) Οι επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι έχουν υποχρέωση να προσκομίζουν βεβαίωση για διευθετημένες ή σε ρύθμιση φορολογικές οφειλές και υποχρεώσεις τους προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
(3) Οι επιλέξιμες επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι δεν προχωρούν σε οποιεσδήποτε απολύσεις προσωπικού, εκτός για λόγους που αιτιολογείται απόλυση άνευ προειδοποιήσεως, για την περίοδο που αρχίζει από την ημερομηνία έκδοσης του Διατάγματος και λήγει έξι (6) μήνες μετά την ημερομηνία χορήγησης του δανείου:
(4) Σε περίπτωση που το αίτημα για παραχώρηση δανείου απορριφθεί από πιστωτικό ίδρυμα, ο εν δυνάμει δανειολήπτης δύναται να ενημερώσει την Επιτροπή Ενημέρωσης, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 12, υποβάλλοντας σχετικό παράπονο.
7. Τα πιστωτικά ιδρύματα δύναται να παρέχουν δάνεια στους δικαιούχους δανείων, ως καθορίζονται στο άρθρο 6, προς κάλυψη αναγκών ρευστότητας, κεφαλαίου κίνησης και επενδύσεων, εντός της Δημοκρατίας:
8.-(1) Η πρόσκληση προς τα πιστωτικά ιδρύματα προς παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων έχει διάρκεια τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του Διατάγματος του Υπουργού, το οποίο εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 13 και δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.
(2) Οι κυβερνητικές εγγυήσεις παραχωρούνται στα πιστωτικά ιδρύματα, μέχρι την εξάντληση του συνολικού ποσού που αναφέρεται στο άρθρο 3.
(3) Σε περίπτωση που, κατόπιν της πρόσκλησης που αναφέρεται στο εδάφιο (1), υπάρξει ενδιαφέρον από πιστωτικά ιδρύματα για παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων πέραν του συνολικού ποσού που αναφέρεται στο εδάφιο (1) του άρθρου 3, εφαρμόζονται κριτήρια κατανομής των κυβερνητικών εγγυήσεων, ως αυτά καθορίζονται σε Διάταγμα.
9.-(1) Οι προβλεπόμενες από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου κυβερνητικές εγγυήσεις παραχωρούνται προς όφελος των πιστωτικών ιδρυμάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 και προς το σκοπό αυτό συνάπτεται σύμβαση μεταξύ της Δημοκρατίας και του οικείου πιστωτικού ιδρύματος, στη λήξη της οποίας η αντίστοιχη κυβερνητική εγγύηση παύει να ισχύει.
(2) Η παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων γίνεται έναντι καταβολής ανάλογου τέλους εγγυήσεως εκ μέρους του οικείου πιστωτικού ιδρύματος για λογαριασμό του οποίου παρέχεται η συγκεκριμένη κυβερνητική εγγύηση.
(3) Πέραν του καταβλητέου τέλους εγγυήσεως, κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (2), ουδεμία άλλη χρηματική ή άλλη συναλλαγή καθίσταται επιτρεπτή επί των κυβερνητικών εγγυήσεων.
- Ιστορικό Τροποποιήσεων
- 110(I)/2021
- 160(I)/2021
11. Το ανώτατο ύψος κυβερνητικής εγγύησης που δύναται να παραχωρηθεί σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα για δάνεια σε επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζομένους δεν υπερβαίνει το είκοσι πέντε τοις εκατόν (25%) των συνολικών πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων κεφαλαίων, κατά την 31η Δεκεμβρίου 2020.
12.-(1) Συστήνεται Επιτροπή Ενημέρωσης με αποκλειστικό σκοπό την εκ των υστέρων παρακολούθηση και ενημέρωση του Υπουργού και της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου και των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Διαταγμάτων:
(2) Η Επιτροπή συγκροτείται από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών ή εκπρόσωπό του και το Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας ή εκπρόσωπό του, καθώς και από το Γενικό Ελεγκτή ή εκπρόσωπό του, ο οποίος συμμετέχει ως παρατηρητής.
(3) Η Επιτροπή, ανά τριμηνία, με έκθεσή της ενημερώνει τον Υπουργό για όλα τα θέματα αρμοδιότητάς της:
Νοείται ότι, η έκθεση κατατίθεται, ανά τριμηνία, στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού.
(4) Ο Υπουργός ενημερώνει, ανά τετραμηνία, την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού σε σχέση με την έκθεση που αναφέρεται στο εδάφιο (3).
13.-(1) Ο Υπουργός δύναται να εκδίδει Διατάγματα, τα οποία δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, για την καλύτερη εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου.
(2) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας του εδαφίου (1), Διάταγμα που εκδίδεται δυνάμει του παρόντος άρθρου, δύναται να προβλέπει για ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα θέματα:
(α) Τη διαδικασία και τους όρους παραχώρησης των κυβερνητικών εγγυήσεων,
(β) το ύψος του καταβλητέου τέλους εγγυήσεως,
(γ) τα κριτήρια επιλογής των δικαιούχων δανείων και τα κριτήρια για τον τρόπο κατανομής των δανείων,
(δ) τους περιορισμούς σε σχέση με νέα δάνεια σε τρεχούμενους λογαριασμούς και/ή δάνεια χωρίς εξασφάλιση,
(ε) το ύψος του επιβαλλόμενου επιτοκίου,
(στ) τους μηχανισμούς ελέγχου, και
(ζ) σύσταση προς τα πιστωτικά ιδρύματα για αναστολή των δόσεων, εξαιρουμένου του ποσού που αφορά τόκους, για διάρκεια δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία έναρξης της δανειακής σύμβασης.
(3) Της έκδοσης των ως άνω προβλεπόμενων Διαταγμάτων, προηγείται σε κάθε περίπτωση ενημέρωση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού από τον Υπουργό Οικονομικών με την υποβολή γραπτού μνημονίου.
14.-(1) Σε περίπτωση παράβασης από οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα, αυτοτελώς εργαζόμενο ή επιχείρηση, οποιωνδήποτε διατάξεων του παρόντος Νόμου ή/και των όρων και/ή προϋποθέσεων που διέπουν την, βάσει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων και των εκάστοτε εκδιδόμενων δυνάμει των διατάξεων αυτού Διαταγμάτων, ο Υπουργός δύναται να επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο ανερχόμενο, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης, σε ποσό ύψους χιλίων ευρώ (€1.000) μέχρι πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (€500.000) και σε περίπτωση συνέχισης της παράβασης δύναται, λαμβανομένης υπόψη της σοβαρότητας της παράβασης, να επιβάλλει πρόσθετη επιβάρυνση ανερχόμενη σε ποσό ύψους εκατόν ευρώ (€100) μέχρι πενήντα χιλιάδων ευρώ (€50.000) για κάθε ημέρα συνέχισης της παράβασης.
(2) Ο Υπουργός, προτού προχωρήσει στην επιβολή διοικητικού προστίμου προς οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα, σύμφωνα με το εδάφιο (1), διαβουλεύεται με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, ώστε να διασφαλιστεί πως το ύψος του προστίμου δεν δημιουργεί κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
(3) Ο Υπουργός, προτού προχωρήσει στην επιβολή διοικητικού προστίμου, σύμφωνα με το εδάφιο (1), αποστέλλει στο οικείο πιστωτικό ίδρυμα, αυτοτελώς εργαζόμενο ή επιχείρηση, γραπτή ειδοποίηση με ταυτόχρονη ενημέρωση περί των λόγων για τους οποίους προτίθεται να ενεργήσει τοιουτοτρόπως, παρέχοντας τους δικαίωμα υποβολής παραστάσεων εντός τασσομένης προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, αρχομένης από την ημερομηνία της εν λόγω ειδοποίησης.