1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί του Ελάχιστου Υποχρεωτικού Ποσοστού Εμπλουτισμού των Δημόσιων Κτιρίων με ΄Εργα Τέχνης (Διαδικασίες και Υποχρεώσεις) Νόμος του 2009.
2. Στον παρόντα Νόμο, εκτός εάν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια -
«Δημοκρατία» σημαίνει την Κυπριακή Δημοκρατία·
«δημόσιο κτίριο» σημαίνει κτίριο που αξιοποιείται από τη Δημοκρατία ή από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και το οποίο χρησιμοποιείται για σκοπούς στέγασης ή προσφοράς υπηρεσιών·
«δημόσιος διαγωνισμός» σημαίνει τον ανοικτό διαγωνισμό με επώνυμες συμμετοχές που προκηρύσσεται από τον ενδιαφερόμενο φορέα, με σκοπό την επιλογή του έργου τέχνης με το οποίο θα εμπλουτίζεται το δημόσιο κτίριο που χρησιμοποιείται από τον ίδιο για τη στέγαση ή προσφορά υπηρεσιών∙
«εμπλουτισμός δημόσιου κτιρίου με έργο τέχνης» σημαίνει την τοποθέτηση ή/και τη δημιουργία έργου τέχνης σε δημόσιο κτίριο, κατόπιν διεξαγωγής δημόσιου διαγωνισμού∙
«Επιτροπή» σημαίνει την Ειδική Επιτροπή που καθιδρύεται δυνάμει του άρθρου 7·
«έργο τέχνης» σημαίνει έργο ή έργα τέχνης οποιασδήποτε από τις εικαστικές τέχνες, που δημιουργείται από πολίτες της Δημοκρατίας ή από πολίτες άλλου κράτους μέλους·
«Κατάλογος Ανεξάρτητων Προσώπων» σημαίνει τον ειδικό κατάλογο που καταρτίζεται και τηρείται με ευθύνη του Υφυπουργείου Πολιτισμού, στον οποίο περιλαμβάνονται ονόματα προσώπων που είναι κατάλληλα να στελεχώνουν την Επιτροπή·
«κράτος μέλος» σημαίνει κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή/και συμβαλλόμενο μέρος στη Συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, η οποία υπογράφτηκε στο Οπόρτο την 2α Μαΐου 1992 και προσαρμόστηκε από το Πρωτόκολλο, που υπογράφτηκε στις Βρυξέλλες την 17η Μαΐου 1993, όπως η Συμφωνία αυτή εκάστοτε τροποποιείται·
«Μητρώο Δημόσιων Κτιρίων» σημαίνει το ειδικό μητρώο που τηρείται στο Υφυπουργείο Πολιτισμού, στο οποίο καταχωρίζονται τα κατά την έννοια του παρόντος Νόμου δημόσια κτίρια, κατόπιν γραπτής ενημέρωσης που υποβάλλεται στο Υφυπουργείο Πολιτισμού από τους φορείς που είναι υπεύθυνοι για την ανέγερση και χρήση των εν λόγω κτιρίων·
«Μητρώο Έργων Τέχνης» σημαίνει το ειδικό μητρώο που τηρείται στο Υφυπουργείο Πολιτισμού, στο οποίο καταχωρίζονται, κατόπιν γραπτής ενημέρωσης που υποβάλλουν στο Υφυπουργείο Πολιτισμού οι φορείς που εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, τα έργα τέχνης με τα οποία εμπλουτίζονται τα δημόσια κτίρια∙
«νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου» σημαίνει κάθε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που ιδρύεται με νόμο της Δημοκρατίας, για σκοπούς δημόσιου συμφέροντος και περιλαμβάνει και οποιοδήποτε Δήμο ή Αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης·
«προτεινόμενη θέση τοποθέτησης έργου» σημαίνει την οποιαδήποτε θέση ή θέσεις εντός ή εκτός του δημόσιου κτιρίου, περιλαμβανομένου του περιβάλλοντος χώρου αυτού, που προτείνεται από την Επιτροπή για την τοποθέτηση έργου τέχνης σε αυτό, με σκοπό τον εμπλουτισμό του∙
«συνολικό κόστος ανέγερσης» σημαίνει το προϋπολογιζόμενο κόστος κατασκευής του δημόσιου κτιρίου, το οποίο περιλαμβάνει τις οικοδομικές εργασίες, τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και τις εγκαταστάσεις ανελκυστήρα·
«Υφυπουργός» σημαίνει τον Υφυπουργό Πολιτισμού δυνάμει των διατάξεων του περί της Ίδρυσης Υφυπουργείου Πολιτισ΅ού και ∆ιορισ΅ού Υφυπουργού Πολιτισ΅ού παρά τω Προέδρω και Συναφών Θε΅άτων Νό΅ου∙
«φορέας» σημαίνει τον ενδιαφερόμενο κρατικό φορέα ή το ενδιαφερόμενο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που χρησιμοποιεί δημόσιο κτίριο για τη στέγαση ή προσφορά υπηρεσιών, για το οποίο προκηρύσσεται δημόσιος διαγωνισμός.
3.-(1) Κατά το στάδιο της ετοιμασίας προϋπολογισμού για την αγορά, την ανέγερση, τη μετατροπή, την ανακαίνιση ή τη μίσθωση οποιουδήποτε δημόσιου κτιρίου λαμβάνεται από τον φορέα πρόνοια, ώστε ποσοστό τουλάχιστον ίσο προς το ένα τοις εκατό (1%) του συνολικού κόστους να διατίθεται για τον εμπλουτισμό του κτιρίου με έργο τέχνης:
(2) Για σκοπούς παρακολούθησης της εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Νόμου και κατάλληλης ενημέρωσης του Μητρώου Δημόσιων Κτιρίων, ο φορέας κατά το στάδιο ετοιμασίας του προϋπολογισμού του έργου πληροφορεί γραπτώς το Υφυπουργείο για την αγορά, την ανέγερση, τη μετατροπή, την ανακαίνιση ή τη μίσθωση του δημόσιου κτιρίου, καθώς επίσης και για το ποσό που θα διατεθεί για τον εμπλουτισμό του με έργο τέχνης.
4.- (1) Κάθε φορέας έχει την ευθύνη προκήρυξης δημόσιου διαγωνισμού για τον εμπλουτισμό δημόσιου κτιρίου, που χρησιμοποιείται από τον ίδιο για τη στέγαση ή προσφορά υπηρεσιών με έργο τέχνης:
(2) Ο φορέας μεριμνά ώστε η διαδικασία προκήρυξης του διαγωνισμού να αρχίζει σε χρονικό στάδιο κατά το οποίο, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα παράδοσης του κτιρίου, η ελάχιστη υπολειπόμενη περίοδος ολοκλήρωσης των εργασιών ανέγερσής του ανέρχεται στο ένα τουλάχιστον έτος.
(3) Προς το σκοπό της εφαρμογής των διατάξεων των εδαφίων (1) και (2), ο φορέας συστήνει Επιτροπή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7, ώστε αυτή να επιλαμβάνεται των θεμάτων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 8.
(4) Η παραλαβή των προτάσεων των συμμετεχόντων στο δημόσιο διαγωνισμό αποτελεί ευθύνη του φορέα.
(5) Μετά την επιλογή από την Επιτροπή της πρότασης για το έργο τέχνης με το οποίο θα εμπλουτίζεται το κτίριο, ο φορέας είναι υπεύθυνος:
(α) Για τη γνωστοποίηση των αποφάσεων της Επιτροπής στον επιτυχόντα ή τους επιτυχόντες διαγωνιζόμενους και στον τύπο.
(β) Για τη διοργάνωση, σε κατάλληλο χώρο, έκθεσης συνολικής διάρκειας επτά (7) ημερών για σκοπούς παρουσίασης στο κοινό όλων των προτάσεων που υποβάλλονται στο πλαίσιο του δημόσιου διαγωνισμού.
(γ) Για την υπογραφή, σύμφωνα με την περίπτωση και ανάλογα με τον εκάστοτε προκηρυσσόμενο δημόσιο διαγωνισμό, σύμβασης με τον επιτυχόντα διαγωνιζόμενο, η οποία να προνοεί είτε για την ανάθεση σε αυτόν της δημιουργίας του έργου τέχνης είτε για την αγορά του.
(δ) Για την καταβολή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10, της εφάπαξ οικονομικής αποζημίωσης που θα παραχωρείται στα μέλη της Επιτροπής.
(ε) Για τη γνωστοποίηση στον Υφυπουργό της εκπλήρωσης της υποχρέωσής του για τον εμπλουτισμό του δημόσιου κτιρίου με έργο τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, προς το σκοπό της κατάλληλης ενημέρωσης του Μητρώου Έργων Τέχνης.
5.- (1) Μετά την τοποθέτησή του σε δημόσιο κτίριο, το έργο τέχνης περιέρχεται αυτοδικαίως στην ιδιοκτησία του φορέα που προκήρυξε το δημόσιο διαγωνισμό, ο οποίος στη συνέχεια καθίσταται υπεύθυνος για την προστασία και συντήρησή του.
(2) Μετά την τοιουτοτρόπως γενόμενη απόκτηση της ιδιοκτησίας του έργου τέχνης από το φορέα, ο δημιουργός του έργου εξακολουθεί να διατηρεί τα πνευματικά του δικαιώματα επί του έργου του, τα οποία τυγχάνουν προστασίας και εγγύησης σύμφωνα με τους νόμους της Δημοκρατίας.
6.- (1) Ο προκηρυσσόμενος από φορέα δημόσιος διαγωνισμός για εμπλουτισμό δημόσιου κτιρίου με έργο τέχνης δυνατό να προβλέπει είτε για τη δημιουργία έργου τέχνης είτε για την αγορά έργου τέχνης είτε και για τα δύο.
(2) Ο δημόσιος διαγωνισμός είναι ενιαίος, ανεξαρτήτως εάν σε αυτόν προβλέπεται ο εμπλουτισμός δημόσιου κτιρίου με περισσότερα του ενός έργα τέχνης.
(3) Σε δημόσιο διαγωνισμό που προβλέπεται ο εμπλουτισμός δημόσιου κτιρίου με έργο τέχνης που δημιουργείται θα απονέμονται επιπρόσθετα και σε δύο συμμετέχοντες, των οποίων οι προτάσεις θα κρίνονται από την Επιτροπή ως οι πλέον αξιόλογες επόμενες συμμετοχές στον προκηρυχθέντα διαγωνισμό, δύο ισότιμα χρηματικά βραβεία, το ύψος των οποίων θα ανέρχεται συνολικά στο έξι τοις εκατό (6%) του ποσού που θα διατίθεται για τη δημιουργία του έργου τέχνης.
(4) Την ευθύνη παρακολούθησης του δημόσιου διαγωνισμού για εμπλουτισμό δημόσιου κτιρίου με έργο τέχνης δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, φέρει το Υφυπουργείο Πολιτισμού.
7.- (1) Για τους σκοπούς εφαρμογής του παρόντος Νόμου, συστήνεται, με ευθύνη του φορέα, Ειδική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τα ακόλουθα μέλη:
(α) έναν εκπρόσωπο του φορέα, ως Πρόεδρό της∙
(β) έναν εκπρόσωπο του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών Κύπρου (Ε.ΚΑ.ΤΕ.)·
(γ) έναν εκπρόσωπο του Εικαστικού Συλλόγου Ελευθέρων Επαγγελματιών·
(δ) ένα ανεξάρτητο πρόσωπο με ειδικότητα ή επαγγελματική πείρα στις εικαστικές τέχνες, όπως ιστορικός τέχνης, τεχνοκρίτης ή άλλο πρόσωπο με ειδικές γνώσεις·
(ε) τον αρχιτέκτονα του δημόσιου κτιρίου, το οποίο πρόκειται να εμπλουτιστεί με έργο τέχνης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου:
(στ) έναν εκπρόσωπο του Υφυπουργείου Πολιτισμού, ως παρατηρητή χωρίς δικαίωμα ψήφου.
(1Α) Σε περίπτωση που το δημόσιο κτίριο αφορά σχολική μονάδα, στην Ειδική Επιτροπή συμμετέχουν, πέραν των μελών που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (1) και δύο (2) εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας από την οικεία βαθμίδα εκπαίδευσης στην οποία εντάσσεται η σχολική μονάδα.
(2) Προς εξυπηρέτηση της ανάγκης στελέχωσης της Επιτροπής με το ανεξάρτητο πρόσωπο που αναφέρεται στην παράγραφο (δ) του εδαφίου (1), το Υφυπουργείο Πολιτισμού καταρτίζει και τηρεί τον Κατάλογο Ανεξάρτητων Προσώπων:
(3) Ο φορέας λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για την αποτελεσματική πρόληψη, τον εντοπισμό και την επανόρθωση συγκρούσεων συμφερόντων των μελών της Ειδικής Επιτροπής κατ αναλογίαν των διατάξεων του περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου.
8. (1) Η Επιτροπή είναι αρμόδια για τα ακόλουθα:
(α) Να προβαίνει στον καθορισμό του αριθμού των έργων τέχνης που θα τοποθετούνται στο δημόσιο κτίριο για τον εμπλουτισμό του∙
(β) να καθορίζει την προτεινόμενη θέση ή τις θέσεις τοποθέτησης του έργου ή των έργων τέχνης σε χώρους του δημόσιου κτιρίου:
(γ) να καθορίζει την αξία των έργων σε περίπτωση κατά την οποία το δημόσιο κτίριο θα εμπλουτίζεται με περισσότερα του ενός έργα∙
(δ) να εγκρίνει τους όρους προκήρυξης του δημόσιου διαγωνισμού∙
(ε) να προτείνει στο φορέα τη χρονική στιγμή, την οποία κρίνει κατάλληλη για την προκήρυξη του δημόσιου διαγωνισμού∙
(στ) να αξιολογεί τις υποβαλλόμενες προς το φορέα προτάσεις από τους συμμετέχοντες στο δημόσιο διαγωνισμό και να επιλέγει την πλέον κατάλληλη ή τις πλέον κατάλληλες εξ αυτών αναφορικά με το έργο ή τα έργα τέχνης που θα δημιουργηθούν ή θα αγοραστούν με σκοπό τον εμπλουτισμό του δημόσιου κτιρίου∙
(ζ) να επιλέγει, για τις περιπτώσεις όπου ο προκηρυσσόμενος από το φορέα διαγωνισμός προνοεί για τη δημιουργία έργου τέχνης, τις πλέον αξιόλογες επόμενες συμμετοχές στο διαγωνισμό.
(2) Για όλες τις κρίσεις, αξιολογήσεις και επιλογές της, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της τα ακόλουθα κριτήρια:
(α) την καλλιτεχνική αρτιότητα και αισθητική ποιότητα των προτάσεων∙
(β) την επιτυχή σύζευξη των καλλιτεχνικών και αισθητικών τους χαρακτηριστικών με το ύφος της αρχιτεκτονικής των δημόσιων κτιρίων και την αρμονία της κλίμακάς τους∙
(γ) την ποιότητα των υλικών κατασκευής και την αντοχή τους στο χρόνο:
(δ)κατά πόσο ο συμμετέχων στον διαγωνισμό δημιουργός του έργου τέχνης έχει επιλεγεί σε προηγούμενους διαγωνισμούς που προκηρύχθηκαν δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, προκειμένου, σε περίπτωση έργων τέχνης που αξιολογούνται ισόβαθμα, να δίνεται προτεραιότητα στον δημιουργό που δεν έχει επιλεγεί σε προηγούμενους διαγωνισμούς.
9.-(1) Την ευθύνη για τη σύγκληση των εργασιών της Επιτροπής έχει ο Πρόεδρός της.
(2) Απαρτία αποτελεί η παρουσία του Προέδρου και τριών (3) άλλων μελών με δικαίωμα ψήφου.
(3) Οι αποφάσεις της Επιτροπής λαμβάνονται κατά πλειοψηφία και, σε περίπτωση ισοψηφίας, επικρατεί η ψήφος του Προέδρου.
(4) Η Επιτροπή συνέρχεται σε δύο τουλάχιστον συνεδρίες της για να επιληφθεί των θεμάτων που εμπίπτουν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, ως ακολούθως:
(α) Η πρώτη συνεδρία συγκαλείται προς το σκοπό του καθορισμού του αριθμού των έργων τέχνης με τα οποία θα εμπλουτίζεται το δημόσιο κτίριο, του καθορισμού της προτεινόμενης θέσης ή των θέσεων τοποθέτησής τους, της αξίας τους, ως επίσης και της έγκρισης των όρων του διαγωνισμού:
Νοείται ότι, σε περίπτωση που κρίνεται σκόπιμο, ο αρχιτέκτονας του κτιρίου προσαρμόζει κατάλληλα, και στο βαθμό που αυτό επιτρέπεται και δεν επιφέρει αύξηση του προϋπολογισμού ανέγερσης του κτιρίου, τα αρχιτεκτονικά σχέδια, ώστε να εξυπηρετείται, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, η ανάγκη τοποθέτησης του έργου τέχνης.
(β) Η επόμενη συνεδρία συγκαλείται αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία της υποβολής προτάσεων από τους συμμετέχοντες στο δημόσιο διαγωνισμό που είχε προκηρυχθεί από το φορέα:
Νοείται ότι, κατά τη συνεδρία αυτή κρίνονται και αξιολογούνται οι προτάσεις που υποβάλλονται από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό και επιλέγεται η πλέον κατάλληλη εξ αυτών για τη δημιουργία ή την αγορά του έργου τέχνης το οποίο θα τοποθετείται στο δημόσιο κτίριο, με σκοπό τον εμπλουτισμό του:
Νοείται περαιτέρω ότι, για τις περιπτώσεις όπου ο προκηρυσσόμενος δημόσιος διαγωνισμός θα προνοεί ειδικά για τη δημιουργία έργου τέχνης, η Επιτροπή θα προβαίνει κατά τη συνεδρία αυτή και στην επιλογή των πλέον αξιόλογων επόμενων συμμετοχών στο διαγωνισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (3) του άρθρου 6.
(5) Στις συνεδρίες της Επιτροπής, κατά τις οποίες συζητούνται θέματα που αφορούν αποκλειστικά τον καθορισμό του αριθμού των έργων τέχνης με τα οποία θα εμπλουτίζεται το δημόσιο κτίριο, την προτεινόμενη θέση ή τις θέσεις τοποθέτησής τους, την αξία τους, ως επίσης και την έγκριση των όρων του διαγωνισμού δικαιούται να παρακάθεται και να εκφράζει τις απόψεις του, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ένας εκπρόσωπος του Δήμου ή της Αρχής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εντός των διοικητικών ορίων του οποίου ή της οποίας εμπίπτει το δημόσιο κτίριο για το οποίο προκηρύσσεται δημόσιος διαγωνισμός:
Νοείται ότι, οι διατάξεις του παρόντος εδαφίου δεν εφαρμόζονται για τις περιπτώσεις όπου ο δημόσιος διαγωνισμός αφορά δημόσιο κτίριο το οποίο ανήκει στην κυριότητα φορέα ο οποίος είναι Δήμος ή Αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
10. Στα υπό τις παραγράφους (β), (γ) και (δ) του εδαφίου (1) του άρθρου 7, μέλη της Επιτροπής καταβάλλεται από το φορέα εφάπαξ οικονομική αποζημίωση, το ύψος της οποίας θα καθοριστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, κατόπιν εισήγησης του Υπουργού.
11.-(1) Ο Υφυπουργός δύναται, οποτεδήποτε κρίνει σκόπιμο και στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του για παρακολούθηση της εφαρμογής του Νόμου, να απευθύνεται σε φορείς και Πολεοδομικές Αρχές και να ζητά ενημέρωση για θέματα που αφορούν την πορεία εφαρμογής του Νόμου και τη συμμόρφωση προς τις διατάξεις του.
(2) Ο Υφυπουργός Πολιτισμού ετοιμάζει ετήσια έκθεση στην οποία περιλαμβάνονται τα έργα που έχουν προκηρυχθεί εντός του έτους και το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η διαδικασία εμπλουτισμού των δημόσιων κτιρίων με έργα τέχνης, την καταθέτει στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού μέχρι την 1η Δεκεμβρίου κάθε έτους και την αναρτά στην ιστοσελίδα του Υφυπουργείου.
12. Κανονισμοί εκδιδόμενοι με βάση τον παρόντα Νόμο ρυθμίζουν οποιοδήποτε άλλο θέμα χρήζει καθορισμού για τους σκοπούς της εφαρμογής του.
13. Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 14, οι περί του Ελάχιστου Ποσοστού Εμπλουτισμού με ΄Εργα Τέχνης των Δημόσιων Κτιρίων Νόμοι του 1992 μέχρι 1999 και οι περί του Ελάχιστου Ποσοστού Εμπλουτισμού με Έργα Τέχνης των Δημόσιων Κτιρίων Κανονισμοί του 1994 και 2003 καταργούνται με την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου.
14. Φορέας που χρησιμοποιεί δημόσιο κτίριο για το οποίο υπήρχε υποχρέωση εμπλουτισμού του με έργο τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί του Ελάχιστου Ποσοστού Εμπλουτισμού με ΄Εργα Τέχνης των Δημόσιων Κτιρίων Νόμου και των δυνάμει τούτων εκδοθέντων Κανονισμών, και το οποίο δεν εμπλουτίστηκε με τέτοιο έργο τέχνης μέχρι την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου, δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση αυτή, αλλά εφεξής υπέχει ευθύνη συμμόρφωσής του προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, εξαιρουμένης, όσον αφορά τις ακολουθούμενες διαδικασίες, της υποχρέωσης συμμόρφωσης με τις διατάξεις του εδαφίου (2) του άρθρου 4:
Νοείται ότι, στις περιπτώσεις όπου για δημόσια κτίρια για τα οποία κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου είχε ήδη ενεργοποιηθεί και εκκρεμεί η διαδικασία προκήρυξης δημόσιου διαγωνισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις των προαναφερθέντων Νόμων και Κανονισμών, αυτή θα συνεχίζεται και ολοκληρώνεται όπως προβλέπεται στους Νόμους και στους Κανονισμούς αυτούς.