Ο περί του Εθνικού Συντονιστικού Φορέα για την Καταπολέμηση της Απάτης κατά των Οικονομικών Συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νόμος του 2024 (62(I)/2024)

1. O παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί του Εθνικού Συντονιστικού Φορέα για την Καταπολέμηση της Απάτης κατά των Οικονομικών Συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νόμος του 2024.

2.-(1) Στον παρόντα Νόμο, εκτός εάν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια-

«Δημοκρατία» σημαίνει την Κυπριακή Δημοκρατία∙

«Εθνικός Συντονιστικός Φορέας για την Καταπολέμηση της Απάτης κατά των Συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ή «Φορέας» σημαίνει τον Φορέα που λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3·

«Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)» ή «Υπηρεσία» σημαίνει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης, που ιδρύθηκε με βάση την Απόφαση 1999/352/ΕΚ, ΕΚΑΧ, Ευρατόμ, της 28ης Απριλίου 1999, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης·

«Κανονισμός (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96» σημαίνει τον Κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 1996 σχετικά με τους ελέγχους και εξακριβώσεις που διεξάγει επιτοπίως η Επιτροπή με σκοπό την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται·

«Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013» σημαίνει τον Κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται·

«Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1060» σημαίνει τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται.

3.-(1) Ο Φορέας, ο οποίος συστάθηκε βάσει Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 56.370 και ημερομηνία 12 Σεπτεμβρίου 2002, η οποία Απόφαση τροποποιήθηκε με την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 61.895 και ημερομηνία 21 Απριλίου 2005, λειτουργεί σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο.

(2) Ο Φορέας αποτελείται από τα ακόλουθα μέλη:

(α) Τον Γενικό Λογιστή ή εκπρόσωπό του, ως Πρόεδρο του Φορέα·

(β) τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ή εκπρόσωπό του·

(γ) τον Γενικό Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, Υπουργείο Οικονομικών ή εκπρόσωπό του·

(δ) τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών ή εκπρόσωπό του·

(ε) τον Αρχηγό Αστυνομίας ή εκπρόσωπό του·

(στ) τον Επίτροπο Αγροτικών Πληρωμών ή εκπρόσωπό του·

(ζ) τον Έφορο Φορολογίας ή εκπρόσωπό του·

(η) τον Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων ή εκπρόσωπό του.

4. Ο Γενικός Ελεγκτής και ο Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου ή εκπρόσωπος εκάστου εξ αυτών έχουν δικαίωμα να παρακάθονται στις συνεδρίες του Φορέα ως ανεξάρτητοι παρατηρητές, να εκφράζουν τις απόψεις τους και να ζητούν όπως αυτές καταγράφονται στα τηρούμενα πρακτικά.

5.-(1) Εξαιρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ο Φορέας-

(α) ορίζεται ως η αρμόδια αρχή στη Δημοκρατία, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 12α του Κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 και για τον σκοπό αυτό συνεργάζεται με την Υπηρεσία σύμφωνα με την παράγραφο (4) του άρθρου 3 του εν λόγω Κανονισμού·

(β) κατόπιν σχετικής αίτησης της Υπηρεσίας, παρέχει στους υπαλλήλους αυτής, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και της κείμενης νομοθεσίας, την αναγκαία υποστήριξη για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων τους·

(γ) λαμβάνει τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα ή άλλα αναγκαία μέτρα, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, σε συνεργασία με τις άλλες αρμόδιες αρχές, κυρίως για τη διαφύλαξη αποδεικτικών στοιχείων, σύμφωνα με την παράγραφο (7) του άρθρου 7 του Κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013·

(δ) μέσω της Αστυνομίας, του Τμήματος Φορολογίας και του Τμήματος Τελωνείων, ως μελών αυτού σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3, τα οποία έχουν πρόσβαση και πραγματοποιούν αναζήτηση σε πληροφορίες οι οποίες τηρούνται από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 61Δ του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου, παρέχει τις εν λόγω πληροφορίες στην Υπηρεσία κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 3α, στοιχείο α) του άρθρου 7 του Κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, κατόπιν αιτήματός της, το οποίο υποβάλλεται στον Φορέα με γραπτή αιτιολογημένη επεξήγηση, σχετική με τα υπό έρευνα θέματα, υπό τους ίδιους όρους με τους ισχύοντες όρους για τις εθνικές αρμόδιες αρχές·

(ε) λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για την αναφορά των παρατυπιών, περιλαμβανομένων των περιπτώσεων απάτης κατά των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν τη συλλογή πληροφοριών για τους πραγματικούς δικαιούχους, μεταξύ των αποδεκτών ενωσιακής χρηματοδότησης κατ’ εφαρμογή των παραγράφων (2) και (12) του άρθρου 69 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 και σύμφωνα με την περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες (Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων Εταιρειών και Άλλων Νομικών Οντοτήτων) Οδηγία και την Οδηγία αναφορικά με το μητρώο πραγματικών δικαιούχων, Σωματείων, Ιδρυμάτων, Ομοσπονδιών ή Ενώσεων, Αγαθοεργών Ιδρυμάτων και Μη Κυβερνητικών Οργανισμών με νομική προσωπικότητα σε άλλο κράτος, οι οποίες εκδόθηκαν δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (γ) του εδαφίου (4) του άρθρου 61Α του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου·

(στ) συνεργάζεται στενά με τους υπάλληλους της Υπηρεσίας για τη διεξαγωγή επιτόπιων ελέγχων και εξακριβώσεων στη Δημοκρατία και συμμετέχει, εάν το επιθυμεί, στους επιτόπιους αυτούς ελέγχους και εξακριβώσεις ή/και οι επιτόπιοι έλεγχοι και εξακριβώσεις, διενεργούνται από κοινού από τους υπαλλήλους της Υπηρεσίας και του Φορέα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4 του Κανονισμού (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96·

(ζ) συντονίζει, τις άλλες αρμόδιες αρχές στη Δημοκρατία, για σκοπούς εφαρμογής των διατάξεων του Κανονισμού (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ.2185/96 και του Κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013.

(2)(α) Τηρουμένων των διατάξεων της παραγράφου (δ) του εδαφίου (1), ο Πρόεδρος του Φορέα εξουσιοδοτεί, σε μόνιμη ή προσωρινή βάση ή για συγκεκριμένη περίπτωση και/ή υπόθεση, οποιονδήποτε λειτουργό, για την άσκηση οποιωνδήποτε αρμοδιοτήτων προβλέπονται στο εδάφιο (1), ο οποίος επιλέγεται από κατάλογο που εγκρίνει ο Φορέας.

(β) Ο προβλεπόμενος, στην παράγραφο (α), κατάλογος αναθεωρείται ετησίως ή σε περίπτωση κατά την οποία παρίσταται ανάγκη.

(γ) Πρόσωπα, που περιλαμβάνονται στον προβλεπόμενο στην παράγραφο (α) κατάλογο, υπογράφουν κατά περίπτωση δήλωση αμεροληψίας, η οποία εγκρίνεται εκ των προτέρων από τον Φορέα.

(3) Ο Φορέας εγκρίνει οποιεσδήποτε ενέργειες μέλους του, οι οποίες άπτονται των αρμοδιοτήτων που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο:

Νοείται ότι οι διατάξεις του παρόντος άρθρου, δεν επηρεάζουν το κύρος οποιωνδήποτε ενεργειών ή αποφάσεων λήφθηκαν από υπηρεσίες από τις οποίες προέρχονται τα μέλη του Φορέα, βάσει της οικείας αυτών νομοθεσίας, οι οποίες άπτονται ή δυνατόν να σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με την εφαρμογή των σχετικών ενωσιακών Κανονισμών:

Νοείται περαιτέρω ότι, οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν επηρεάζουν τις εξουσίες ή αρμοδιότητες της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, όπως αυτές προβλέπονται στον περί της Σύστασης και Λειτουργίας της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς Νόμο.

6.-(1) Για σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 5 του Κανονισμού (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96, λειτουργός ο οποίος εξουσιοδοτείται από τον Πρόεδρο του Φορέα ανάλογα με το ζήτημα το οποίο διερευνά η Υπηρεσία, μαζί με τους εξουσιοδοτημένους υπάλληλους αυτής, δύνανται, σε οποιονδήποτε εύλογο χρόνο, να εισέρχονται σε υποστατικό, εξαιρουμένης κατοικίας, και να επιθεωρούν και ερευνούν το εν λόγω υποστατικό, καθώς και οποιαδήποτε εμπορεύματα, αρχεία, βιβλία, έγγραφα ή στοιχεία βρίσκονται σε αυτό, έστω και εάν αυτά τηρούνται σε μηχανογραφημένη μορφή.

(2) Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε άλλη εξουσία που παρέχεται από άλλη κείμενη νομοθεσία, σε περίπτωση που υπάρχει εύλογη υποψία ότι σε οποιοδήποτε υποστατικό, εξαιρουμένης κατοικίας, διαπράττεται ή έχει διαπραχθεί ή πρόκειται να διαπραχθεί αδίκημα που προβλέπεται σε οποιαδήποτε οικεία νομοθεσία που αφορά στην καταπολέμηση της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ότι θα ανευρεθούν στοιχεία απόδειξης διάπραξης ή πιθανής διάπραξης τέτοιου αδικήματος, εξουσιοδοτημένος από τον Φορέα λειτουργός, μαζί με εξουσιοδοτημένους υπάλληλους της Υπηρεσίας, δύνανται να εισέλθουν στο εν λόγω υποστατικό και να το ερευνήσουν.

(3) Φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο υπόκειται σε έλεγχο δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου και φυσικό πρόσωπο στο οποίο υποβάλλονται ερωτήσεις ή από το οποίο ζητούνται επεξηγήσεις δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1), παρέχει στους εξουσιοδοτημένους υπάλληλους της Υπηρεσίας οποιαδήποτε διευκόλυνση και πληροφορία:

Nοείται ότι, κατ’εφαρμογή της παραγράφου (8) του άρθρου 3 του Κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, πρόσωπο το οποίο υπόκειται σε έλεγχο, δύναται να μην απαντήσει σε οποιαδήποτε ερώτηση η απάντηση της οποίας τείνει να το ενοχοποιήσει, ούτε επιβάλλεται σε αυτό οποιαδήποτε ποινή, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (7) για την άρνησή του να απαντήσει.

(4) Χωρίς επηρεασμό των διατάξεων του εδαφίου (2) ή οποιασδήποτε άλλης εξουσίας που παρέχεται από άλλη κείμενη νομοθεσία, σε περίπτωση κατά την οποία δικαστής Επαρχιακού Δικαστηρίου ικανοποιείται με γραπτή ένορκη δήλωση, οποιουδήποτε εξουσιοδοτημένου λειτουργού, ότι υπάρχει εύλογη υποψία να πιστεύεται ότι σε υποστατικό, περιλαμβανομένης κατοικίας σε περίπτωση κατά την οποία αυτή χρησιμοποιείται για επαγγελματικούς σκοπούς, διαπράττεται ή έχει διαπραχθεί ή πρόκειται να διαπραχθεί αδίκημα που προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία, η οποία αφορά στην καταπολέμηση της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ότι θα ανευρεθούν στοιχεία απόδειξης διάπραξης ή πιθανής διάπραξης τέτοιου αδικήματος ή ότι, χωρίς νόμιμη δικαιολογία, ο εξουσιοδοτημένος από τον Φορέα λειτουργός και οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι της Υπηρεσίας παρακωλύονται από του να εισέλθουν στο υποστατικό, εξαιρουμένης κατοικίας δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (2), δύναται να εκδώσει ένταλμα έρευνας, σύμφωνα με το οποίο εξουσιοδοτείται ο λειτουργός αυτός ή κάθε άλλος κατονομαζόμενος στο ένταλμα, να εισέλθει και να ερευνήσει το, κατονομαζόμενο στο ένταλμα, υποστατικό.

(5) Ένταλμα έρευνας φέρει την υπογραφή του δικαστή που το εκδίδει, την ημερομηνία και ώρα έκδοσης, καθώς και βεβαίωση του δικαστή ότι έχει εύλογα ικανοποιηθεί για την ύπαρξη ανάγκης έκδοσης αυτού.

(6) Λειτουργός, ο οποίος εξουσιοδοτείται για τη διενέργεια έρευνας όπως προβλέπεται στα εδάφια (1) και (2) ή εξουσιοδοτείται, κατόπιν εντάλματος, όπως προβλέπεται στο εδάφιο (4) για τη διενέργεια της έρευνας, δύναται να κατακρατήσει, κατάσχει ως υποκείμενα σε δήμευση ή να μετακινήσει οποιαδήποτε εμπορεύματα ή και να κατακρατήσει ή κατάσχει οποιαδήποτε αρχεία, βιβλία, έγγραφα ή στοιχεία, έστω και εάν αυτά τηρούνται σε μηχανογραφημένη μορφή, τα οποία βρέθηκαν στο υποστατικό και για τα οποία έχει εύλογη υποψία ότι δυνατόν να χρησιμεύσουν ως αποδεικτικά στοιχεία για σκοπούς οποιασδήποτε δικαστικής διαδικασίας.

(7) Πρόσωπο το οποίο-

(α) αρνείται ή παραλείπει να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (3)· ή

(β) αποκρύπτει, καταστρέφει ή παραποιεί πληροφορία, αρχείο, βιβλίο, λογαριασμό ή άλλο έγγραφο επαγγελματικής δραστηριότητας που αποτελεί αντικείμενο έρευνας δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου ή παρέχει στους εξουσιοδοτημένους λειτουργούς της Υπηρεσίας ψευδή, ελλιπή, ανακριβή ή παραπλανητική πληροφορία, δήλωση, αρχείο, βιβλίο, λογαριασμό ή άλλο έγγραφο επαγγελματικής δραστηριότητας ή αρνείται ή παραλείπει να παράσχει στους εξουσιοδοτημένους λειτουργούς της Υπηρεσίας πληροφορία, δήλωση, αρχείο, βιβλίο, λογαριασμό ή άλλο έγγραφο επαγγελματικής δραστηριότητας που ζητείται κατά την άσκηση των εξουσιών της σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου,

είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει το ένα έτος ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις ογδόντα πέντε χιλιάδες ευρώ (€85.000) ή/και στις δύο αυτές ποινές.

7. Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εξουσία έκδοσης Κανονισμών, για τη ρύθμιση οποιουδήποτε θέματος, που κατά τις διατάξεις του παρόντος Νόμου χρήζει ή είναι δεκτικό καθορισμού.

8. Ο Φορέας συνάπτει Μνημόνια Συνεργασίας με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τρίτες χώρες και με φορείς του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.