Ο περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Πλοίαρχοι και Ναυτικοί) Νόμος του 1963 (46/1963)

3.-(1) Το προσωπικόν των κυπριακών πλοίων αποτελείται εκ πλοιάρχου και ναυτικών κεκτημένων το κατά τον παρόντα Νόμον αναγκαίον πιστοποιητικόν ναυτικής ικανότητος και πιστοποιητικό εξειδικευμένης εκπαίδευσης ή και εξ ετέρων επαγγελματιών μη ναυτικών, εφωδιασμένων όμως δι’ ειδικής αδείας ασκήσεως του επαγγέλματος αυτών, και ναυτολογουμένων κατόπιν εγκρίσεως της αρμοδίας αρχής.

(2) Η οργανική σύνθεσις του προσωπικού των Κυπριακών πλοίων, η εξασφαλίζουσα τα κατώτατα όρια ασφαλείας πλου θέλει καθορισθή διά Κανονισμών εκδοθησομένων κατά τας προνοίας του παρόντος Νόμου.

(3) Ο πλοίαρχος ασκεί την διακυβέρνησιν του πλοίου και παν ό,τι είναι αναγκαίον διά τον ασφαλή πλουν αυτού. Ο πλοίαρχος οφείλει να διακυβερνά το πλοίον αυτοπροσώπως κατά τον εις λιμένας, όρμους, διώρυγας ή ποταμούς είσπλουν, δίοδον ή έκπλουν.

(4) Το πλήρωμα ασκεί τα κατά τον παρόντα Νόμον ή διά Κανονισμών εκδοθησομένων δυνάμει του παρόντος Νόμου, ανατιθέμενα εις εν έκαστον μέλος αυτού καθήκοντα.

(5) Όστις ναυτολογεί πλοίαρχον ή μέλος του πληρώματος κατά παράβασιν των διατάξεων του παρόντος Νόμου, ή των επί τούτω εκδοθησομένων Κανονισμών, καθ’ όσον αφορά εις την οργανικήν σύνθεσιν του προσωπικού ή τα αναγκαία προς ναυτολόγησιν προσόντα, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον το εν έτος ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας 1000 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

4.-(1) Ουδείς πλοίαρχος ή ναυτικός θεωρείται ότι κέκτηται τα αναγκαία κατά τον παρόντα Νόμον προσόντα, εκτός εάν κατέχη το αναλογούν εις την θέσιν του πιστοποιητικόν ναυτικής ικανότητος.

(2) Διά τους σκοπούς του παρόντος άρθρου πιστοποιητικόν ναυτικής ικανότητος σημαίνει πιστοποιητικόν ναυτικής ικανότητος διά βαθμόν ανάλογον προς την επί του πλοίου θέσιν του κατόχου αυτού, ή δι’ ανώτερον τοιούτον, αρμοδίως παρασχεθέν εις την Δημοκρατίαν, την Ελλάδα, την Τουρκίαν, το Ηνωμένον Βασίλειον, ή εις οιανδήποτε άλλην χώραν, το πιστοποιητικόν της οποίας ήθελε κηρυχθή διά Διατάγματος του Υπουργικού Συμβουλίου ανεγνωρισμένον πιστοποιητικόν διά τους σκοπούς του παρόντος Νόμου.

(3) Οι βαθμοί αναφορικά με τους οποίους παρέχονται πιστοποιητικά ναυτικής ικανότητας κατατάσσονται ως ακολούθως:

(α) Προσωπικό Καταστρώματος

(i) Αξιωματικοί:

Δίπλωμα Πλοιάρχου

Δίπλωμα Υποπλοιάρχου

Δίπλωμα Αξιωματικού Καταστρώματος

Δίπλωμα Πρακτικού Πλοιάρχου

Πιστοποιητικό Κυβερνήτη (Μικρών Σκαφών)

Δίπλωμα Κυβερνήτη Αλιευτικού (Ανοικτής Θάλασσας)

Δίπλωμα Κυβερνήτη Αλιευτικού (Περιορισμένης Έκτασης)

Δίπλωμα Αξιωματικού Φυλακής Γέφυρας Αλιευτικού (Ανοικτής Θάλασσας)

Δίπλωμα Αξιωματικού Φυλακής Αλιευτικού (Περιορισμένης Έκτασης).

(ii) Κατώτερο Πλήρωμα Καταστρώματος Α’ Τάξης:

Πιστοποιητικό Ναυκλήρου

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος Καταστρώματος Πρώτης Τάξης

Πιστοποιητικό Προσοντούχου Ναύτη (ΑΒ)

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος για Εκτέλεση Καθηκόντων Φυλακής Γέφυρας.

(iii) Κατώτερο Πλήρωμα Καταστρώματος Β’ Τάξης:

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος Καταστρώματος Δεύτερης Τάξης

Πιστοποιητικό Απλού Ναύτη (ΟS).

(β) Προσωπικό Μηχανής:

(i) Αξιωματικοί:

Δίπλωμα Πρώτου Μηχανικού

Δίπλωμα Δεύτερου Μηχανικού

Δίπλωμα Αξιωματικού Μηχανής

Δίπλωμα Ηλεκτρολόγου

Δίπλωμα Πρακτικού Μηχανικού

Δίπλωμα Πρώτου Μηχανικού Αλιευτικού

Δίπλωμα Δεύτερου Μηχανικού Αλιευτικού.

(ii) Κατώτερο Πλήρωμα Μηχανής Α’ Τάξης:

Πιστοποιητικό Μηχανοδηγού

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος Μηχανής Πρώτης Τάξης

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος για Εκτέλεση Καθηκόντων Φυλακής Μηχανής

Πιστοποιητικό Λιπαντή

Πιστοποιητικό Θερμαστή.

(iii) Κατώτερο Πλήρωμα Μηχανής Β’ Τάξης

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος Μηχανής Δεύτερης Τάξης.

(γ) Κατώτερο Προσωπικό Καταστρώματος/Μηχανής:

Πιστοποιητικό Κατώτερου Πληρώματος Πολλαπλών Καθηκόντων.

(δ) Προσωπικό Τηλεπικοινωνιών:

Δίπλωμα Ραδιοτηλεγραφητού

Δίπλωμα Ραδιοηλεκτρονικών Α

Δίπλωμα Ραδιοηλεκτρονικών Β

Πιστοποιητικό Χειριστού Γενικής Έκτασης

Πιστοποιητικό Χειριστού Περιορισμένης Έκτασης

Δίπλωμα Ραδιοηλεκτρονικών Α’ Αλιευτικού

Δίπλωμα Ραδιοηλεκτρονικών Β’ Αλιευτικού

Πιστοποιητικό Χειριστού Γενικής Έκτασης Αλιευτικού

Πιστοποιητικό Χειριστού Περιορισμένης Έκτασης Αλιευτικού.

(ε) Προσωπικό Γενικών Υπηρεσιών:

Πιστοποιητικό Αρχιλογιστή

Πιστοποιητικό Φροντιστή

Πιστοποιητικό Λογιστή

Πιστοποιητικό Αρχιθαλαμηπόλου

Πιστοποιητικό Θαλαμηπόλου

Πιστοποιητικό Αρχιμαγείρου

Πιστοποιητικό Μαγείρου.

(στ)Οι κάτοχοι πιστοποιητικών ναυτικής ικανότητας κατώτερου πληρώματος καταστρώματος Α’ Τάξης και κατώτερου πληρώματος μηχανής Α’ Τάξης πρέπει να είναι κάτοχοι και πιστοποιητικών κατώτερου πληρώματος για εκτέλεση καθηκόντων φυλακής γέφυρας ή μηχανής, αντίστοιχα. Οι δε κάτοχοι πιστοποιητικών ναυτικής ικανότητας κατώτερου πληρώματος πολλαπλών καθηκόντων πρέπει να είναι κάτοχοι και πιστοποιητικών κατώτερου πληρώματος για εκτέλεση καθηκόντων φυλακής γέφυρας και μηχανής.

(4) Η Αρμόδια Αρχή δύναται να θέτει περιορισμούς όσον αφορά την έκδοση πιστοποιητικών ναυτικής ικανότητας με βάση τον τύπο, τη χωρητικότητα και την ισχύ της μηχανής του πλοίου, την περιοχή που ταξιδεύει ή τη διάρκεια του ταξιδιού του.

(5) Όστις-

(α) εν γνώσει αυτού χρησιμοποιεί πιστοποιητικόν ή αντίγραφον πιστοποιητικού ναυτικής ικανότητος, το οποίον έχει πλαστογραφηθή, νοθευθή, ακυρωθή ή ανασταλή, ή εις το οποίον ούτος δεν δικαιούται~ ή

(β) δολίως δανείζει τούτο ή επιτρέπει την χρήσιν αυτού υφ’ ετέρου προσώπου, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον το εν έτος ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας 1000 ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

4Α.-(1) Ουδείς πλοίαρχος ή ναυτικός θεωρείται ότι κατέχει τα αναγκαία κατά τον παρόντα Νόμο προσόντα, εκτός εάν κατέχει το πιστοποιητικό εξειδικευμένης εκπαίδευσης που αναλογεί στη θέση του.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, “πιστοποιητικό εξειδικευμένης εκπαίδευσης” σημαίνει το πιστοποιητικό εξειδικευμένης εκπαίδευσης που απαιτείται από τις Διεθνείς Συμβάσεις, Κώδικες ή άλλη νομοθεσία που ισχύει στη Δημοκρατία και το οποίο παρασχέθηκε αρμοδίως σ’ αυτή ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, το πιστοποιητικό της οποίας θέλει κηρύσσεται, με διάταγμα του Υπουργικού Συμβουλίου, αναγνωρισμένο πιστοποιητικό για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου.

5.-(1) Τηρουμένων των εκάστοτε εν ισχύι συλλογικών συμβάσεων, ο πλοίαρχος παντός Κυπριακού πλοίου ή ο αντιπρόσωπος του πλοιοκτήτου, πριν ή προβή εις εργοδότησιν οιουδήποτε μέλους του πληρώματος, οφείλει όπως προσαγάγη εις την αρμοδίαν αρχήν ή εις προξενικόν υπάλληλον της Δημοκρατίας, το πιστοποιητικόν ναυτικής ικανότητος και πιστοποιητικό εξειδικευμένης εκπαίδευσης, το οποίον έκαστος ναυτικός υποχρεούται δυνάμει του παρόντος Νόμου να κατέχη.

(2) Απαγορεύεται ο απόπλους του πλοίου εάν ο πλοίαρχος ή ο αντιπρόσωπος του πλοιοκτήτου παραλείψη να συμμορφωθή προς τας διατάξεις του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου.

6.-(1) Επιτρέπεται, μετ’ έγκρισιν της αρμοδίας αρχής, εις όλας τας κατηγορίας και ειδικότητας του προσωπικού του πλοίου, η διά χρονικόν διάστημα μη υπερβαίνον τους εξ μήνας, ναυτολόγησις Κυπρίων ή και αλλοδαπών ναυτικών, μη κεκτημένων άπαντα τα υπό των διατάξεων του παρόντος Νόμου ή των δυνάμει τούτου εκδοθησομένων Κανονισμών προβλεπόμενα προσόντα, εις περιπτώσεις καθ’ ας, διαπιστώσει της αρμοδίας αρχής ή προξενικού υπαλλήλου της Δημοκρατίας, όπου υπάρχει τοιούτος, εις τον λιμένα κατάπλου είναι δυσχερής η ταχεία εξεύρεσις καταλλήλων και ικανών Κυπρίων ή και αλλοδαπών εισέτι ναυτικών κεκτημένων τα υπό των οικείων διατάξεων προβλεπόμενα προσόντα.

(2) Η κατά το εδάφιον (1) του παρόντος άρθρου έγκρισις ναυτολογήσεως παρέχεται αμελλητί, καταχωρίζεται δε εις το ναυτολόγιον και το ημερολόγιον του πλοίου~ αύτη παρέχεται μόνον αναφορικώς προς ναυτικόν κατέχοντα τυπικά προσόντα διά την αμέσως κατωτέραν της απαιτουμένης θέσιν. Εάν όμως δεν προσφέρεται ναυτικός προς ναυτολόγησιν κατέχων προσόντα της αμέσως κατωτέρας θέσεως, η αρμοδία αρχή δύναται να επιτρέψη την ναυτολόγησιν ναυτικού διά χρονικόν διάστημα ενός, κατ’ ανώτατον όριον, μηνός, εφ’ όσον πεισθή ότι τα προσόντα του ή η εμπειρία του είναι επαρκή διά την τοιαύτην ναυτολόγησιν.

(3) Εις τους κατά τα ανωτέρω ναυτολογουμένους ναυτικούς καταβάλλεται ο αναλογών εις την θέσιν, εις την οποίαν είναι ναυτολογημένοι, μισθός.

(4) Άμα τη εξευρέσει ναυτικών κεκτημένων το αναλογούν εις την θέσιν των πιστοποιητικόν ναυτικής ικανότητος, οι κατά το εδάφιον (1) του παρόντος άρθρου ναυτολογηθέντες αντικαθίστανται, δικαιούμενοι μόνον εξόδων παλινοστήσεως. Απόλυσις ναυτικού κατά τας διατάξεις του παρόντος εδαφίου δεν συνιστά άδικον απόλυσιν εν τη εννοία του άρθρου 42 του παρόντος Νόμου, παρέχουσαν δικαίωμα προς αποζημίωσιν.

(5) Ειδικώς προκειμένου περί των Πλοιάρχου, Μηχανικού, Προισταμένου Μηχανοστασίου και Ασυρματιστού, Κυπρίου ή αλλοδαπού, ούτοι δέον όπως κέκτηνται οπωσδήποτε το οικείον δίπλωμα, εκτός περιστάσεων ανωτέρας βίας αλλά και εις την περίπτωσιν ταύτην, μόνον διά την ελαχίστην δυνατήν χρονικήν περίοδον.

6Α.-(1) Εξαιρετικώς επιτρέπεται ελλειπής κατ’ αριθμόν σύνθεσις του πληρώματος μετ’ έγκρισιν της αρμοδίας αρχής, παρεχομένην αμελλητί, και καταχωριζομένην εις το ημερολόγιον και το ναυτολόγιον του πλοίου.

(2) Εφ’ όσον, ως εκ της ελλειπούς κατ’ αριθμόν συνθέσεως του πληρώματος, τα λοιπά μέλη του πληρώματος ειργάσθησαν προς αναπλήρωσιν των ελλειπόντων, ούτοι δικαιούνται κατ’ επιλογήν είτε εις υπερωριακήν αμοιβήν είτε εις τον μισθόν των ελλειπόντων κατά δικαίαν αναλογίαν κατανεμόμενον.

6Β. Επιτρέπεται εις εξαιρετικάς περιπτώσεις, μετ’ έγκρισιν της αρμοδίας αρχής, καθορισμός ειδικής συνθέσεως του πληρώματος προς εκτέλεσιν μεμονωμένου πλου ή πλόων, ως και ο καθορισμός ειδικής συνθέσεως του πληρώματος προκειμένου περί πλοίου διαθέτοντος αυτοματισμόν.

6Γ.-(1) Υπό την επιφύλαξιν των διατάξεων των άρθρων 6, 6Α και 6Β του παρόντος Νόμου, απαγορεύεται ο απόπλους πλοίου μη έχοντος την καθωρισμένην οργανικήν σύνθεσιν.

(2) Εάν πλοίον αποπλεύση ή αποπειραθή να αποπλεύση καίτοι απηγορεύθη ο απόπλους αυτού κατά τας διατάξεις του παρόντος Νόμου, ο πλοίαρχος, ο πλοιοκτήτης, ο αντιπρόσωπος αυτού, ή πας έτερος όστις συνέπραξε προς τούτο, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις φυλάκισιν διά διάστημα μη υπερβαίνον τα δύο έτη ή εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας πέντε χιλιάδας (.5,000) λίρας ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.

(3) Ο πλοίαρχος όστις συνεχίζει τους πλους καίτοι η οργανική σύνθεσις του πληρώματος είναι ελλειπής κατά προσόντα ή κατ’ αριθμόν άνευ της αδείας της αρμοδίας αρχής, είναι ένοχος αδικήματος και εν περιπτώσει καταδίκης υπόκειται εις χρηματικήν ποινήν μη υπερβαίνουσαν τας .1000.