2. Στον παρόντα Νόμο εκτός αν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια-
«Ανεπίσημη Προειδοποίηση» σημαίνει την προειδοποίηση που επιβάλλεται σε παιδί δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (5) του άρθρου 40·
«Ανώτατο Δικαστήριο» σημαίνει το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο εγκαθιδρύθηκε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 3 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου∙
«Αρχηγός Αστυνομίας» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στον περί Αστυνομίας Νόμο·
«ασκών τη γονική μέριμνα» σημαίνει πρόσωπο που ασκεί τη γονική μέριμνα παιδιού σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου∙
«Αστυνομία» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στον περί Αστυνομίας Νόμο·
«γονική μέριμνα» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στο άρθρο 5 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου∙
«δημόσια αρχή» σημαίνει το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, την Αστυνομία, τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης του Υπουργείου Εσωτερικών, τις Υπηρεσίες Υγείας του Υπουργείου Υγείας, τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, την Εκπαιδευτική Υπηρεσία, το Δικαστήριο Παιδιών και οποιεσδήποτε υπηρεσίες αυτού, καθώς και οποιαδήποτε άλλη αρχή του δημοσίου τομέα, η οποία εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο σε υπόθεση παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο·
«διάταγμα επιτροπείας» σημαίνει διάταγμα Οικογενειακού Δικαστηρίου που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 18 ή 21 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, με το οποίο ανατίθεται, εν όλω ή εν μέρει, η επιμέλεια παιδιού σε επίτροπο κατά την έννοια του εν λόγω Νόμου·
«Διευθυντής» σημαίνει τον Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή εκπρόσωπό του·
«Δικαστήριο» σημαίνει το Δικαστήριο Παιδιών που συγκροτείται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 64∙
«Δικαστής Παιδιών» σημαίνει πρόσωπο, το οποίο ορίζεται ως Πρόεδρος του Δικαστηρίου Παιδιών, Ανώτερος Δικαστής Παιδιών ή Δικαστής Παιδιών από το Ανώτατο Δικαστήριο δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (2) του άρθρου 64·
«Εκπαιδευτική Υπηρεσία» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου·
«εκπρόσωπος» σημαίνει τον Επίτροπο Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού, ο οποίος δύναται να διορίζεται για να εκπροσωπεί παιδί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και του περί Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού Νόμου·
«επιμελητής» σημαίνει πρόσωπο που υπάγεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, εκπαιδευμένο σε θέματα δικαιωμάτων του παιδιού, το οποίο ενεργεί ως σύνδεσμος της Αστυνομίας με δημόσιες αρχές που είναι επιφορτισμένες με αρμοδιότητες ή υποχρεώσεις δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου ή/και με τους ασκούντες τη γονική μέριμνα του παιδιού·
«Επίσημη Προειδοποίηση» σημαίνει την προειδοποίηση που επιβάλλεται σε παιδί δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (3) του άρθρου 40·
«Επιτροπή Παρακολούθησης Προγραμμάτων Αποδικαστικοποίησης» σημαίνει την επιτροπή που διορίζεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 58·
«Επίτροπος» σημαίνει τον Επίτροπο Προστασίας Δικαωμάτων του Παιδιού ο οποίος διορίζεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 10 του περί Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού Νόμου·
«θύμα» σημαίνει-
(α) φυσικό πρόσωπο το οποίο υπέστη ζημία, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής, της ψυχικής ή της συναισθηματικής βλάβης ή της οικονομικής ζημίας που προκλήθηκε απευθείας από αξιόποινη πράξη,
(β) τα μέλη της οικογένειας προσώπου ο θάνατος του οποίου προκλήθηκε απευθείας από αξιόποινη πράξη, τα οποία έχουν υποστεί ζημία εξαιτίας του θανάτου του εν λόγω προσώπου:
«κέντρο θεραπείας ουσιοεξάρτησης» σημαίνει κέντρο θεραπείας αδειοδοτημένο από την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου δυνάμει των διατάξεων του περί Πρόληψης της Χρήσης και Διάδοσης Ναρκωτικών και Άλλων Εξαρτησιογόνων Ουσιών (Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου) Νόμου·
«κηδεμονευτικός λειτουργός» σημαίνει πρόσωπο ειδικά εκπαιδευμένο σε θέματα παιδικής παραβατικότητας και δικαιωμάτων του παιδιού, το οποίο διορίζεται από τον Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για την άσκηση των αρμοδιοτήτων και την εκτέλεση των καθηκόντων που καθορίζονται στον παρόντα Νόμο ή σε διάταγμα που εκδίδει ο Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και δυνατό να περιλαμβάνει Λειτουργούς Κοινωνικών Υπηρεσιών ειδικά εξουσιοδοτημένους ως κηδεμονευτικούς λειτουργούς·
«Λειτουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών» σημαίνει λειτουργό των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων∙
«Οικογενειακό Συμβούλιο Ευημερίας Παιδιού» σημαίνει το προβλεπόμενο στις διατάξεις του άρθρου 17 συμβούλιο·
«παιδί» σημαίνει πρόσωπο, το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του και περιλαμβάνει πρόσωπο, το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας του, όταν πρόκειται να εφαρμοστούν τα προβλεπόμενα στον παρόντα Νόμο μέτρα αναφορικά με αδίκημα που διαπράχθηκε από το εν λόγω πρόσωπο πριν από τη συμπλήρωση του δέκατου όγδοου (18ου) έτους της ηλικίας του∙
«παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο» σημαίνει πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του, το οποίο έχει διαπράξει ποινικό αδίκημα ή θεωρείται ύποπτο διάπραξης ποινικού αδικήματος και κατ’ εξαίρεση πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας του για αξιόποινες πράξεις τις οποίες τέλεσε πριν από τη συμπλήρωση του δέκατου όγδου (18ου) έτους της ηλικίας του:
«Πρόγραμμα Αποδικαστικοποίησης» ή «Πρόγραμμα» σημαίνει πρόγραμμα στο οποίο δύναται να ενταχθεί παιδί ως εναλλακτικό της ποινικής δίωξης μέτρο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32·
«πρόσωπο» σημαίνει φυσικό πρόσωπο·
«Σύμβαση» σημαίνει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η οποία κυρώθηκε στη Δημοκρατία με τον περί της Συμβάσεως περί των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Κυρωτικό) Νόμο·
«Συμβούλιο Παιδιού» ή «Συμβούλιο» σημαίνει το συμβούλιο που συγκαλείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 46 ήτου άρθρου 74∙
«Σύμβουλος Παιδιού» σημαίνει Λειτουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών ή ιδιώτη επαγγελματία ειδικά εκπαιδευμένο και εξουσιοδοτημένο από το Διευθυντή για να ασκεί τις αρμοδιότητες που του ανατίθενται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου·
«Υπουργός» σημαίνει τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως·
«χώρος κράτησης παιδιών» σημαίνει ειδικό χώρο κράτησης εκτός φυλακών, ο οποίος ορίζεται από τον Υπουργο, είναι ειδικά προσαρμοσμένος για την κράτηση παιδιών, διασφαλίζει την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών, ανεξάρτητα από τον περιορισμό της προσωπικής τους ελευθερίας και πληροί τις προδιαγραφές και προϋποθέσεις που καθορίζονται σε διάταγμα που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 127.
3. Σκοπός του παρόντος Νόμου είναι η εγκαθίδρυση συστήματος δικαιοσύνης φιλικού προς τα παιδιά σε σύγκρουση με τον νόμο, η ρύθμιση των θεμάτων που αφορούν στην σύγκρουση παιδιών με τον νόμο, και ειδικότερα στην πρόληψη, αντιμετώπιση και καταστολή της, στην εγκαθίδρυση των απαραίτητων δομών και μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης της σύγκρουσης παιδιών με τον νόμο, καθώς και η ρύθμιση της μεταχείρισης παιδιών στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης σύμφωνα με τις αρχές και διατάξεις της Σύμβασης και άλλων διεθνών προτύπων κανόνων αναφορικά με τη μεταχείριση παιδιών στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης.
4. Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου εφαρμόζονται αναφορικά με τα δικαιώματα παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο, το οποίο-
(α) είναι ύποπτο ή κατηγορούμενο σε ποινική διαδικασία ή καταδικασθέν για διάπραξη αδικήματος επί του οποίου έχουν δικαιοδοσία τα δικαστήρια της Δημοκρατίας, ή υπόκειται σε διαδικασία έκδοσης, δυνάμει των διατάξεων του περί Ευρωπαικού Εντάλματος Σύλληψης και των Διαδικασιών Παράδοσης Εκζητουμένων μεταξύ των Κρατών Μελών της Ευρωπαικής Ένωσης Νόμου,
(β) δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας του, για πράξεις που τέλεσε πριν συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του και εφόσον βρίσκεται υπό κράτηση ή έχει ενταχθεί σε ειδικό πρόγραμμα αποδικαστικοποίησης ή στήριξης και κοινωνικής αποκατάστασης ή/και επανένταξης.
5.-(1) Πρόσωπο ή/και δημόσια αρχή που εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο στην ερμηνεία και στην εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου ερμηνεύει και εφαρμόζει τις διατάξεις αυτές σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση και ειδικότερα-
(α) με σεβασμό στο τεκμήριο της αθωότητας του παιδιού,
(β) χωρίς διάκριση βάσει της φυλής, του χρώματος, του φύλου, της γλώσσας, της θρησκείας, των πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, της υπηκοότητας, της εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, της περιουσιακής κατάστασης, της ανικανότητας, της γέννησης ή του σεξουαλικού προσανατολισμού του παιδιού ή των γονέων ή των ασκούντων τη γονική μέριμνα αυτού ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης αφορά το παιδί,
(γ) με σεβασμό στο εγγενές δικαίωμα του παιδιού στη ζωή, στην επιβίωση και στην ανάπτυξη,
(δ) με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και στην προσωπική αξία του παιδιού και με αμεροληψία, με ιδιαίτερη προσοχή στην ηλικία, στην ωριμότητα και στο επίπεδο κατανόησης του παιδιού, στην προσωπική του κατάσταση, στην ευημερία και στις ιδιαίτερες ανάγκες του, και με πλήρη σεβασμό στη σωματική και ψυχολογική ακεραιότητά του,
(ε) λαμβάνοντας υπόψη πρώτιστα το συμφέρον του παιδιού κατά τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης η οποία το επηρεάζει,
(στ) με σεβασμό στο δικαίωμα του παιδιού να εκφράζει τις απόψεις του και να συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων που το αφορούν, ανάλογα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητάς του,
(ζ) με σεβασμό στην απαγόρευση των βασανιστηρίων και στην αρχή ότι κανένα παιδί δεν υποβάλλεται σε ποινές ή μεταχείριση που είναι απάνθρωπες ή εξευτελιστικές ή δυσανάλογες του αδικήματος,
(η) με σεβασμό στην αρχή ότι η ποινική δίωξη και η στέρηση ελευθερίας παιδιού συνιστούν έσχατο μέτρο,
(θ) με σεβασμό στην αρχή ότι η στέρηση της ελευθερίας παιδιού που έχει διωχθεί ποινικά και έχει καταδικαστεί για τη διάπραξη οποιουδήποτε αδικήματος περιορίζεται στον ελάχιστο κατάλληλο χρόνο και, όπου είναι δυνατόν, επιλέγονται μέτρα εναλλακτικά της κράτησης.
(2) Κατά την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου πρόσωπο, δημόσια αρχή ή όργανο ασκεί τις αρμοδιότητές του στη βάση ατομικής αξιολόγησης του παιδιού και ειδικότερα λαμβάνει υπόψη την ηλικία, τον βαθμό ωριμότητας, την υγεία, τη διανοητική και φυσική ανάπτυξη του παιδιού, καθώς και κατά πόσο το παιδί βρίσκεται σε ευάλωτη κατάσταση λαμβάνοντας υπόψη το περιβάλλον και τις συνθήκες διαβίωσης και ανατροφής του.
(3) Κατά την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου, κάθε πρόσωπο, δημόσια αρχή ή όργανο διασφαλίζει ότι οι προβλεπόμενες στον παρόντα Νόμο διαδικασίες που αφορούν παιδιά χαρακτηρίζονται ως επείγουσες και εξετάζονται με τη δέουσα επιμέλεια.
6.-(1) Πρόσωπο ή/και δημόσια αρχή που εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο στην ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου προστατεύει την οικογενειακή και ιδιωτική ζωή του παιδιού, καθώς και τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα αυτού, σύμφωνα με τις διατάξεις της πράξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και για την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων)», του περί Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα από Αρμόδιες Αρχές για τους Σκοπούς της Πρόληψης, Διερεύνησης, Ανίχνευσης ή Δίωξης Ποινικών Αδικημάτων ή της Εκτέλεσης Ποινικών Κυρώσεων και για την Ελεύθερη Κυκλοφορία των Δεδομένων αυτών Νόμου.
(2) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας των διατάξεων του εδαφίου (1), απαγορεύεται η δημοσίευση, η μετάδοση, η αναμετάδοση ή η διαρροή με οποιοδήποτε μέσο-
(α) πληροφοριών αναφορικά με την αποδοχή οποιουδήποτε παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο σε Πρόγραμμα Αποδικαστικοποίησης ή αναφορικά με το περιεχόμενο τέτοιου προγράμματος,
(β) του ονόματος, της διεύθυνσης ή του σχολείου του παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο ή οποιαδήποτε άλλη πληροφορία, περιλαμβανομένων φωτογραφιών, που δυνατό να οδηγήσει στην αποκάλυψη της ταυτότητας του παιδιού,
(γ) πληροφοριών αναφορικά με δικαστικές ή εξωδικαστικές διαδικασίες ή προγράμματα παρέμβασης σε σχέση με παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο, με τρόπο που να αποκαλύπτεται, άμεσα ή έμμεσα, η ταυτότητα του παιδιού.
(3) Οι διατάξεις των εδαφίων (1) και (2) δεν εφαρμόζονται σε σχέση με δημοσιεύματα, μεταδόσεις ή αναμεταδόσεις-
(α) στατιστικών στοιχείων που αφορούν σε Προγράμματα Αποδικαστικοποίησης,
(β) στατιστικών στοιχείων που αφορούν γενικά θέματα παιδικής παραβατικότητας,
(γ) των αποτελεσμάτων έρευνας αναφορικά με την εφαρμογή Προγραμμάτων Αποδικαστικοποίησης ή οποιουδήποτε άλλου μέτρου εναλλακτικής παρέμβασης προβλέπεται στον παρόντα Νόμο,
(δ) φωτογραφιών παιδιών ή πληροφοριών για παιδιά, τα οποία καταζητούνται στο πλαίσιο διερεύνησης κακουργήματος, η οποία πραγματοποιείται με την έγκριση του Αρχηγού Αστυνομίας.
(4) Πρόσωπο το οποίο παραβαίνει τις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2) είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα τρία (3) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (€10.000) ή και στις δύο αυτές ποινές.
7.-(1) Παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο έχει δικαίωμα εκπροσώπησης από δικηγόρο σε κάθε διαδικασία που προβλέπεται στον παρόντα Νόμο, είτε ενώπιον Δικαστηρίου είτε εξωδικαστικώς.
(2) Παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο έχει δικαίωμα δωρεάν νομικής αρωγής ενώπιον Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, εφόσον οι ασκούντες τη γονική μέριμνα αυτού δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους ή σε περίπτωση που το εν λόγω παιδί έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του, το ίδιο δεν διαθέτει επαρκείς πόρους, και σε τέτοια περίπτωση το Δικαστήριο καλεί το παιδί, τους ασκούντες τη γονική μέριμνα ή τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, ανάλογα με την περίπτωση, να υποβάλουν αίτηση για νομική αρωγή.
(3) Παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο έχει δικαίωμα δωρεάν νομικής αρωγής κατά το ανακριτικό στάδιο, δυνάμει των διατάξεων του περί των Δικαιωμάτων Ύποπτων Προσώπων, Προσώπων που Συλλαμβάνονται και Προσώπων που τελούν υπό Κράτηση Νόμου και το παιδί, οι ασκούντες τη γονική μέριμνα ή οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, ανάλογα με την περίπτωση, ζητούν από το μέλος της αστυνομίας που έχει την ευθύνη των ανακρίσεων την παραχώρηση νομικής αρωγής κατά το ανακριτικό στάδιο.
(4) Παιδί, το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του δεν επιτρέπεται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να παραιτηθεί από το δικαίωμα εκπροσώπησης από δικηγόρο.
(5) Τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 24, 26 και 27, παιδί λαμβάνει τη συνδρομή δικηγόρου χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση μόλις αυτό ενημερωθεί ότι είναι ύποπτο ή κατηγορούμενο και, σε κάθε περίπτωση, λαμβάνει τη συνδρομή δικηγόρου χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση σε όποιο από τα ακόλουθα γεγονότα επισυμβεί νωρίτερα:
(α) Πριν ή κατά τη διεξαγωγή ανάκρισης ή λήψης κατάθεσης∙
(β) όταν έχει κλητευθεί δεόντως ενώπιον Δικαστηρίου, πριν παραστεί ενώπιον του Δικαστηρίου·
(γ) μετά τη στέρηση της ελευθερίας του.
(6) Η συνδρομή και εκπροσώπηση από δικηγόρο περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:
(α) Δικαίωμα κατ’ ιδίαν συνάντησης και επικοινωνίας του παιδιού με το δικηγόρο, μεταξύ άλλων, πριν από τη διεξαγωγή ανάκρισης ή λήψης κατάθεσης από την Αστυνομία ή οποιοδήποτε πρόσωπο διορίζεται ως ανακριτής δυνάμει Νόμου∙
(β) παροχή διευκρινίσεων και συμβουλών κατά την ανάκριση ή κατάθεση παιδιού σχετικά με την ακολουθητέα διαδικασία και τα δικονομικά δικαιώματά του που σχετιζονται με την ανάκριση:
Νοείται ότι, το γεγονός της συμμετοχής του δικηγόρου καταγράφεται από τις ανακριτικές αρχές βάσει διαδικασίας που καθορίζεται με αστυνομική διαταγή που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων του περί Αστυνομίας Νόμου.
(7) Η επικοινωνία μεταξύ δικηγόρου και παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο είναι σε κάθε περίπτωση εμπιστευτική και γίνεται χωρίς την παρουσία άλλου προσώπου:
(8)(α) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (9), επιτρέπεται παρέκκλιση από τις διατάξεις του εδαφίου (5) σε περίπτωση που-
(i) είναι αδύνατη η συνδρομή δικηγόρου για λόγους γεωγραφικής απομόνωσης, ή
(ii) υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αποτραπούν σοβαρές συνέπειες για τη ζωή, την ελευθερία ή τη σωματική ακεραιότητα του παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο, ή
(iii) υπάρχει επιτακτική ανάγκη ανάληψης άμεσης δράσης από την Αστυνομία προς αποτροπή σοβαρού κινδύνου για την ποινική διαδικασία.
(β) Η δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (α) παρέκκλιση επιτρέπεται εφόσον είναι αναλογική και δεν υπερβαίνει τα όρια του αναγκαίου υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης, λαμβάνοντας υπόψη τη βαρύτητα του εικαζόμενου ποινικού αδικήματος, την περιπλοκότητα της υπόθεσης και τα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν όσον αφορά το εν λόγω αδίκημα, με πρωταρχική πάντοτε σημασία στο συμφέρον του παιδιού.
(9) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (8), παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο δικαιούται σε κάθε περίπτωση συνδρομή και εκπροσώπηση από δικηγόρο-
(α) όταν καλείται να παραστεί σε διέλευση προσώπων για αναγνώριση,
(β) όταν καλείται να παραστεί σε αναπαράσταση εγκλήματος,
(γ) όταν προσάγεται ενώπιον Δικαστηρίου, προκειμένου να ληφθεί απόφαση σχετικά με τον περιορισμό του σε χώρο περιορισμού παιδιών, ή κατά τη διάρκεια του περιορισμού του σε χώρο περιορισμού παιδιών.
8.-(1) Παιδί σε σύγκρουση με τον νόμο, οι ασκούντες τη γονική μέριμνα αυτού, ο εκπρόσωπος του παιδιού, εάν έχει διοριστεί και άλλος κατάλληλος ενήλικας που ορίζεται από το παιδί όπως προβλέπεται στην παράγραφο (γ) του εδαφίου (2), εάν έχει οριστεί ενημερώνεται αμέσως από την Αστυνομία ή τον ανακριτή, ανάλογα με την περίπτωση, αναφορικά με τα ακόλουθα δικαιώματα του παιδιού δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου και τις ακόλουθες διαδικασίες που προβλέπονται σε αυτόν:
(α) Το αδίκημα για το οποίο θεωρείται ύποπτο το παιδί και, σε περίπτωση σύλληψής του, τους λόγους σύλληψης·
(β) το δικαίωμα να ενημερωθούν οι ασκούντες τη γονική μέριμνα ή ο εκπρόσωπος του παιδιού ή άλλος κατάλληλος ενήλικας∙
(γ) το δικαίωμα εκπροσώπησης από δικηγόρο, όπως προβλέπεται στο άρθρο 7·
(δ) το δικαίωμα της σιωπής·
(ε) το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησης∙
(στ) το δικαίωμα σε διερμηνεία και μετάφραση·
(ζ) το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής ζωής, όπως προβλέπεται στο άρθρο 6∙
(η) το δικαίωμα σε νομική αρωγή, όπως προβλέπεται στο άρθρο 7∙
(θ) το δικαίωμα συνοδείας από τους ασκούντες τη γονική μέριμνα ή τον εκπρόσωπό του, ανάλογα με την περίπτωση, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου∙
(ι) σε όσο το δυνατόν πιο πρώιμο και κατάλληλο στάδιο της διαδικασίας ενημερώνεται αναφορικά με-
(i) το δικαίωμα σε ατομική αξιολόγηση, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10,
(ii) το δικαίωμα ιατρικής εξέτασης, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε ιατρική περίθαλψη και σε ψυχολογική αξιολόγηση,
(iii) το δικαίωμα περιορισμού της στέρησης της ελευθερίας του και της χρήσης εναλλακτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε περιοδική επανεξέταση της κράτησης,
(iν) το δικαίωμα συνοδείας από τους ασκούντες τη γονική μέριμνα αυτού ή τον εκπρόσωπό του, ανάλογα με την περίπτωση, κατά την ακροαματική διαδικασία,
(ν) το δικαίωμα αυτοπρόσωπης παράστασης στη δίκη όπως προβλέπεται στο άρθρο 86,
(vi) την ύπαρξη μέτρων προστασίας του παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο στο πλαίσιο των διαδικασιών, και το δικαίωμά του σε εξατομικευμένη εξέταση της υπόθεσής του,
(vii) τους μηχανισμούς στήριξης του παιδιού κατά τη συμμετοχή του σε δικαστική ή εξωδικαστική διαδικασία ή σε Πρόγραμμα Αποδικαστικοποίησης,
(νiii) τις πιθανές δικαστικές ή εξωδικαστικές διαδικασίες και τις πιθανές συνέπειές τους ή τα Προγράμματα Αποδικαστικοποίησης, περιλαμβανομένου του δικαιώματός να μη στερείται της ελευθερίας του παρά μόνο ως έσχατου μέτρου,
(ix) σε περίπτωση που είναι γνωστή, την ημερομηνία και τον τόπο διεξαγωγής εξωδικαστικής ή δικαστικής διαδικασίας ή Προγράμματος Αποδικαστικοποίησης και οποιασδήποτε άλλης συναφούς διαδικασίας,
(x) τη γενικότερη πορεία και την έκβαση της διαδικασίας ή οποιασδήποτε παρεμβατικής δράσης,
(xi) τη δυνατότητα επανεξέτασης των αποφάσεων που το αφορούν, περιλαμβανομένου του δικαιώματος περιοδικής επανεξέτασης αποφάσεων στέρησης της ελευθερίας του, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου,
(xii) την ύπαρξη υπηρεσιών ή οργανισμών που δυνατό να παράσχουν υποστήριξη, καθώς και για τα μέσα πρόσβασης στις εν λόγω υπηρεσίες και τη δυνατότητα χορήγησης οικονομικής βοήθειας ή/και νομικής αρωγής, εκεί και όπου εφαρμόζεται,
(xiii) το σύστημα και τις συναφείς διαδικασίες που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, λαμβανομένων υπόψη της ιδιαίτερης θέσης του παιδιού σε αυτά και του ρόλου που ενδέχεται να διαδραματίσει στο πλαίσιο αυτών, καθώς και για τα διάφορα στάδια των διαδικασιών,
(xiv) τα μέσα που έχει στη διάθεσή του, προκειμένου να αντιμετωπίσει πιθανές παραβιάσεις των δικαιωμάτων του, όπως η δυνατότητα κίνησης δικαστικής ή εξωδικαστικής διαδικασίας ή ανάληψης άλλης δράσης, περιλαμβανομένων πληροφοριών για την προβλεπόμενη διάρκεια των διαδικασιών και για τη δυνατότητα πρόσβασης σε ανεξάρτητους μηχανισμούς υποβολής καταγγελιών, σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων του που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο.
(2) Η προβλεπόμενη στο εδάφιο (1) πληροφόρηση παρέχεται-
(α) στο παιδί σε απλή και κατανοητή γλώσσα και, σε κάθε περίπτωση, οι παρεχόμενες πληροφορίες καταγράφονται σε έντυπο καταγραφής που καθορίζεται με αστυνομική διαταγή που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων του περί Αστυνομίας Νόμου,
(β) απευθείας στο παιδί και σε καμία περίπτωση η πληροφόρηση των ασκούντων γονική μέριμνα ή του εκπροσώπου του ή άλλου ενήλικα δεν υποκαθιστά την υποχρέωση για πληροφόρηση του ίδιου του παιδιού,
(γ) σε ενήλικα άλλον από τους ασκούντες τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο, ο οποίος ορίζεται από το παιδί και γίνεται αποδεκτός, υπό αυτή την ιδιότητα, από τον Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, σε περίπτωση που η παροχή της εν λόγω ενημέρωσης στους ασκούντες τη γονική μέριμνα-
(i) αντιβαίνει στο συμφέρον του παιδιού,
(ii) δεν είναι εφικτή επειδή, αν και καταβλήθηκαν εύλογες προσπάθειες, είναι αδύνατη η επικοινωνία με τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή είναι άγνωστη η ταυτότητά του,
(iii) δύναται, βάσει αντικειμενικών και πραγματικών περιστατικών, να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την ποινική διαδικασία.
(3) Σε περίπτωση που το παιδί δεν έχει ορίσει άλλο κατάλληλο ενήλικα ή ο ενήλικας που έχει οριστεί από το παιδί δεν γίνεται αποδεκτός από τον Διευθυντή, ο Διευθυντής, λαμβάνοντας υπόψη το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού, ορίζει και παρέχει την προβλεπόμενη στο εδάφιο (1) ενημέρωση σε άλλο πρόσωπο ή στον Επίτροπο.
(4) Σε περίπτωση που οι περιστάσεις που οδήγησαν στην εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου (γ) του εδαφίου (2) έχουν παύσει να υφίστανται, κάθε πληροφορία που λαμβάνει το παιδί, σύμφωνα με το εδάφιο (1), παρέχεται και στους ασκούντες τη γονική μέριμνα.
9.-(1) Λειτουργός δημόσιας αρχής που έρχεται σε επαφή με παιδιά, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Νόμου, τυγχάνει εκπαίδευσης σχετικά με τα δικαιώματα και τις ανάγκες παιδιών κάθε ηλικίας, καθώς και με τις διαδικασίες που είναι κατάλληλες για κάθε ηλικία, ώστε να μπορεί να επικοινωνεί με παιδιά κάθε ηλικίας και σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους, και ειδικότερα με παιδιά σε ιδιαίτερα ευάλωτη κατάσταση.
(2) Υπουργός ή αρμόδια αρχή που προΐσταται δημόσιας αρχής ή λειτουργού, περιλαμβα-νομένων των δικαστηρίων της Δημοκρατίας, που εμπλέκεται στην εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου, διασφαλίζει την εκπαίδευση των λειτουργών του όπως προβλέπεται στο παρόν άρθρο.
10.-(1) Οι δημόσιες αρχές που εμπλέκονται με οποιονδήποτε τρόπο στην εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου συνεργάζονται στενά μεταξύ τους με στόχο τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης και σφαιρικής αντίληψης όσον αφορά το παιδί και την αξιολόγηση της νομικής, ψυχολογικής, κοινωνικής, συναισθηματικής, σωματικής και γνωστικής κατάστασής του σε εξατομικευμένο επίπεδο, με την ενεργό συμμετοχή του παιδιού ανάλογα με την ηλικία, τον βαθμό ωριμότητας και ανάπτυξής του ή/και μέσω εκπροσώπου του, εάν έχει διοριστεί:
(2) Για τους σκοπούς του εδαφίου (1), οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας συντονίζουν τους επαγγελματίες που εργάζονται με το παιδί στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Νόμου και θεσπίζουν κοινό πλαίσιο αξιολόγησης του παιδιού από τους εν λόγω επαγγελματίες, έτσι ώστε να παρέχεται η αναγκαία στήριξη στις αρχές που λαμβάνουν αποφάσεις σε εξατομικευμένο επίπεδο σε σχέση με το παιδί.
11.-(1) Σε περίπτωση που το Δικαστήριο κρίνει ότι ασκούντες τη γονική μέριμνα του παιδιού δεν είναι σε θέση να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντα του παιδιού ή σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ του παιδιού και των ασκούντων τη γονική μέριμνα αυτού, το Δικαστήριο δύναται να διατάξει όπως το παιδί εκπροσωπηθεί στο πλαίσιο προβλεπόμενης στον παρόντα Νόμο διαδικασίας από τον Επίτροπο, σύμφωνα με τον περί Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού Διαδικαστικό Κανονισμό:
(2) Σε περίπτωση που ο Επίτροπος διορίζεται ως εκπρόσωπος παιδιού σε διαδικασία που προβλέπεται στον παρόντα Νόμο, έχει τα ίδια δικαιώματα για συμμετοχή στις διαδικασίες όπως και οι ασκούντες τη γονική μέριμνα του παιδιού.
12.-(1) Οι διατάξεις του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου εφαρμόζονται σε περίπτωση παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο που ενεργεί με ή χωρίς ποινική ευθύνη στον βαθμό και στην έκταση που δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, οι οποίες υπερισχύουν.
(2) Σε περίπτωση καταδίκης παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο για τη διάπραξη οποιουδήποτε ποινικού αδικήματος που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου, οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, καθώς και οποιουδήποτε άλλου Νόμου, ο οποίος προβλέπει ποινικά αδικήματα και ποινές, υπερισχύουν έναντι οποιασδήποτε αντίθετης διάταξης οποιουδήποτε άλλου Νόμου.
(3) Οι διατάξεις του περί των Δικαιωμάτων Προσώπων που Συλλαμβάνονται και Τελούν υπό Κράτηση Νόμου εφαρμόζονται σε περίπτωση παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο το οποίο ενεργεί με ή χωρίς ποινική ευθύνη, στον βαθμό και την έκταση που δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, οι οποίες υπερισχύουν, ή στον βαθμό που είναι ευνοϊκότερες από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.
(4) Οι διατάξεις του περί του Δικαιώματος σε Διερμηνεία και Μετάφραση κατά την Ποινική Διαδικασία Νόμου εφαρμόζονται σε περίπτωση παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο το οποίο ενεργεί με ή χωρίς ποινική ευθύνη, στον βαθμό και την έκταση που δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, οι οποίες υπερισχύουν, ή στον βαθμό που είναι ευνοϊκότερες από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.
(5) Οι διατάξεις του περί της Πρόληψης και της Καταστολής της Βίας στους Αθλητικούς Χώρους Νόμου εφαρμόζονται στην περίπτωση παιδιού σε σύγκρουση με τον νόμο το οποίο ενεργεί με ή χωρίς ποινική ευθύνη, στον βαθμό και την έκταση που δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, οι οποίες υπερισχύουν, ή στον βαθμό που είναι ευνοϊκότερες από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.
13. Παιδί ηλικίας κάτω των δεκατεσσάρων (14) ετών δεν υπέχει ποινική ευθύνη για τις πράξεις ή παραλείψεις του.
14. Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 13, πρόσωπο το οποίο προβαίνει σε πράξη ή παράλειψη με σκοπό να καταστήσει δυνατή τη διάπραξη ποινικού αδικήματος από παιδί ή να παράσχει βοήθεια για τη διάπραξη αδικήματος από παιδί, υποβοηθά, προάγει, παρακινεί, συμβουλεύει ή εξαναγκάζει παιδί κάτω των δεκατεσσάρων (14) ετών να διαπράξει ποινικό αδίκημα, θεωρείται ένοχο του εν λόγω αδικήματος ως αυτουργός και αντιμετωπίζεται σύμφωνα με τα άρθρα 20, 21 και 22 του Ποινικού Κώδικα.