Ο περί της Κατοχύρωσης και της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών Νόμος του 2004 (1(I)/2005)

4.-(1)(α) Κάθε ασθενής έχει δικαίωμα σε φροντίδα υγείας, προσαρμοσμένη όσο το δυνατόν περισσότερο στις προσωπικές του ανάγκες.

(β) Η φροντίδα υγείας παρέχεται εντός εύλογου χρόνου ανάλογα με τις προσωπικές ανάγκες του ασθενή:

Νοείται ότι, σε περίπτωση επείγοντος ιατρικού περιστατικού, ο ασθενής έχει δικαίωμα να τύχει, χωρίς οποιουσδήποτε περιορισμούς, επείγουσας φροντίδας υγείας.

(2) Ο ασθενής έχει δικαίωμα υψηλής ποιότητας φροντίδας υγείας, που τη χαρακτηρίζουν τόσο τα υψηλά τεχνικά επίπεδα όσο και η ανθρώπινη σχέση μεταξύ του ασθενούς και του παρέχοντος την φροντίδα υγείας.

(3) Η απόφαση για επιλογή ανάμεσα σε διάφορες θεραπείες και φροντίδα λαμβάνεται από τον παροχέα υπηρεσιών υγείας σε συνεργασία με τον ασθενή, μετά από ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη πληροφόρηση που του παρέχει ο θεράποντας ιατρός του και επικεντρώνεται πρώτιστα στο συμφέρον του ασθενούς, ως προς την υγεία και την ποιότητα της ζωής του:

Νοείται ότι, σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ του ασθενούς και του θεράποντος ιατρού του, υπερισχύει η άποψη του ασθενούς.

(4) Ο ασθενής έχει δικαίωμα αδιάκοπης συνέχισης της φροντίδας υγείας και να αναμένει συνεργασία μεταξύ όλων των παροχέων υπηρεσιών υγείας και ιατρικών ιδρυμάτων και δομών, που εμπλέκονται στη διάγνωση, θεραπεία και φροντίδα που τον αφορά.

(5) (α) Τηρουμένων των διατάξεων του περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου, ο ασθενής έχει αναφαίρετο δικαίωμα να επιλέγει και να αλλάζει, χωρίς ταλαιπωρία και γραφειοκρατικές διαδικασίες, το ιατρικό ίδρυμα ή τον παροχέα υπηρεσιών υγείας που του παρέχει φροντίδα υγείας,

(β) Το ιατρικό ίδρυμα ή ο παροχέας υπηρεσιών υγείας παρέχουν στον ασθενή κάθε εύλογη διευκόλυνση για την άσκηση του δικαιώματος που αναφέρεται στην παράγραφο (α).

(6) (α) Όταν δεν υπάρχει πλέον ιατρικός λόγος για τη συνέχιση της παραμονής ασθενούς σε ιατρικό ίδρυμα, αυτός δικαιούται πλήρους και εύληπτης ενημέρωσης για τη διάγνωση, τη θεραπευτική αγωγή που του χορηγήθηκε και την κατάσταση της υγείας του από τον θεράποντα ιατρό, γραπτώς και χωρίς οικονομική επιβάρυνση, πριν απολυθεί ή μεταφερθεί σε άλλο ίδρυμα, εάν τούτο κριθεί σκόπιμο, ανάλογα με την περίπτωση:

Νοείται ότι, η μεταφορά σε άλλο ιατρικό ίδρυμα μπορεί να γίνει  μόνο εάν η διεύθυνση του άλλου ιδρύματος έχει συμφωνήσει να αποδεχθεί τον εν λόγω ασθενή.

(β) Όταν ο ασθενής απολύεται και, σε περίπτωση που η κατάστασή του το απαιτεί, του προσφέρονται κοινοτικές και κατ’ οίκον υπηρεσίες, νοουμένου ότι αυτό είναι συμβατό με τη λειτουργία του συστήματος υγείας.

(6Α) Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να λαμβάνει κατάλληλες κατά την κρίση του ιατρού υπηρεσίες για την πρόληψη ασθένειας σε μορφή πληροφόρησης ή γενετικής συμβουλής ή ιατρικής παρέμβασης ή εμβολίων, καθώς και για τη μείωση των παραγόντων κινδύνου.

(7) Κάθε επαγγελματίας υγείας παρέχει υπηρεσίες υγείας σύμφωνα με τους αντίστοιχους κανονισμούς επαγγελματικής δεοντολογίας και με βάση τις σχετικές επαγγελματικές υποχρεώσεις, ιατρικά ή άλλα πρωτόκολλα, κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες και πρότυπα.

5.-(1)(α) Ο ασθενής έχει δικαίωμα σε αξιοπρεπή μεταχείριση κατά την παροχή φροντίδας υγείας, η οποία του προσφέρεται με ανάλογο σεβασμό προς τις πολιτισμικές του αξίες, τη γλωσσική του ταυτότητα, περιλαμβανομένης της νοηματικής γλώσσας, την ταυτότητα φύλου και τον σεξουαλικό του προσανατολισμό.

(β) Τα παιδιά και ειδικότερα τα παιδιά με αναπηρία έχουν δικαίωμα σε παιδοκεντρική και φιλική προς αυτά παροχή φροντίδας υγείας.

(2) Ο ασθενής έχει δικαίωμα, κατά τη διάρκεια της φροντίδας υγείας που του παρέχεται, να απολαμβάνει υποστήριξη από την οικογένεια, συγγενείς και φίλους του και συνεχή πνευματική στήριξη, περιλαμβανομένης και της θρησκευτικής, καθώς και ψυχολογική στήριξη και καθοδήγηση, εφόσον χρειάζεται:

Νοείται ότι, ασθενής που εισάγεται σε ιατρικό ίδρυμα έχει δικαίωμα να δέχεται επισκέπτες κατά το χρόνο και σύμφωνα με διευθετήσεις, όπως καθορίζεται από τη διεύθυνση του εν λόγω ιδρύματος με βάση τις απαιτήσεις της φροντίδας υγείας του ασθενούς και την εύρυθμη λειτουργία του ιατρικού ιδρύματος.

(3) Ο ασθενής έχει δικαίωμα πρόσβασης σε κατάλληλη ανακου-φιστική φροντίδα ή φροντίδα αποκατάστασης, στηριζόμενη σε σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους, σύμφωνα με τη διαθέσιμη επιστημονική γνώση και τους περί Ιατρικής Επαγγελματικής Δεοντολογίας Κανονισμούς.

(4) Ο ασθενής έχει δικαίωμα φροντίδας υγείας και σεβασμού της αξιοπρέπειάς του μέχρι και το τελικό στάδιο της ζωής του.

6. Οι υπηρεσίες υγείας πρέπει να είναι συνεχώς διαθέσιμες και προσβάσιμες, σύμφωνα με τις δυνατότητες του ισχύοντος Συστήματος Υγείας και τους διαθέσιμους οικονομικούς, ανθρώπινους και υλικούς πόρους του κράτους.

7.-(1) Η φροντίδα υγείας προσφέρεται σε όλους ισότιμα χωρίς δυσμενή διάκριση.

(2) Όποτε επιβάλλεται εκ των πραγμάτων επιλογή μεταξύ ασθενών για την παροχή συγκεκριμένης υπηρεσίας υγείας, αυτή πρέπει να γίνεται χωρίς διάκριση, κατά τρόπο δίκαιο και να βασίζεται σε αντικειμενικά επιστημονικά/επαγγελματικά κριτήρια.

8.-(1) Όταν ιατρικό ίδρυμα ή ιατρός ή άλλος αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας κληθεί να παράσχει φροντίδα υγείας σε ασθενή κατά προτεραιότητα και κάτω από περιστάσεις που, εκ πρώτης όψεως, συνιστούν επείγον ιατρικό περιστατικό ή κατάσταση σοβαρού κινδύνου, εξετάζει και περιθάλπει τον ασθενή, το συντομότερο δυνατό και, κατά το μέγιστο βαθμό των ικανοτήτων του και των δυνατοτήτων του ιατρικού ιδρύματος.

(2) Όταν στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο εδάφιο (1), ιατρικό ίδρυμα ή ιατρός ή άλλος αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας εντός ή εκτός της Δημοκρατίας με βάση την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας», ή/και τον περί Εφαρμογής των Δικαιωμάτων των Ασθενών στο πλαίσιο της Διασυνοριακής Υγειονομικής Περίθαλψης Νόμο, αδυνατεί να παρέχει φροντίδα υγείας σε ασθενή παραπέμπει αυτόν σε άλλο ιατρικό ίδρυμα ή παροχέα υπηρεσιών υγείας όπου εύλογα αναμένεται ότι θα λάβει πλέον κατάλληλη φροντίδα υγείας και διασφαλίζει κατά το μέγιστο δυνατό ότι ο ασθενής μεταφέρεται σε τέτοιο ίδρυμα.  Σε τέτοια περίπτωση λαμβάνεται υπόψη και η επιθυμία του ασθενούς, όπου υπάρχει επιλογή μεταξύ εξίσου κατάλληλων ιδρυμάτων:

Νοείται ότι, ο θεράπων ιατρός ενημερώνει τον ασθενή ή τον νόμιμο εκπρόσωπό του, αναλόγως με την περίπτωση, πλήρως και σε κάθε περίπτωση γραπτώς για τυχόν οικονομικές επιβαρύνσεις.

(3) Η διεύθυνση του ιατρικού ιδρύματος προβαίνει στις κατάλληλες διευθετήσεις για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

9.-(1) Κάθε ασθενής που απευθύνεται ή μεταφέρεται σε Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών έχει δικαίωμα να τύχει ιατρικής εξέτασης  από αρμόδιο παροχέα υπηρεσιών υγείας, μέσα σε εύλογο χρόνο.

(2) Σε περίπτωση που ο αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας διαγνώσει ότι ο ασθενής χρειάζεται επείγουσα φροντίδα παρέχει στον ασθενή τη φροντίδα αυτή:

Νοείται ότι, εάν ο ασθενής χρειάζεται περαιτέρω φροντίδα που δεν μπορεί να του παρασχεθεί στο εν λόγω Τμήμα, ο αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας παραπέμπει τον ασθενή σε κατάλληλο τμήμα του ιδίου ιατρικού ιδρύματος ή άλλου ιδρύματος εντός της Δημοκρατίας ή συνιστά στους αρμόδιους παραπομπή του ασθενούς στο εξωτερικό και διασφαλίζει, κατά το μέγιστο δυνατό, ότι ο ασθενής μεταφέρεται ή παραπέμπεται με κατάλληλο τρόπο και εντός ευλόγου, για την κατάστασή του, χρόνου σε τέτοιο τμήμα ή ιατρικό ίδρυμα. Σε περίπτωση παραπομπής σε άλλο ιατρικό ίδρυμα, λαμβάνεται υπόψη και η επιθυμία του ασθενούς, όπου υπάρχει επιλογή μεταξύ εξίσου κατάλληλων ιδρυμάτων:

Νοείται περαιτέρω ότι, ο θεράπων ιατρός ενημερώνει τον ασθενή ή τον εκπρόσωπό του, ανάλογα με την περίπτωση, πλήρως, προφορικά ή/και γραπτώς, για τυχόν οικονομικές επιβαρύνσεις.

(3) Η διεύθυνση του ιατρικού ιδρύματος που διαθέτει Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών προβαίνει στις κατάλληλες διευθετήσεις για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

10.-(1) Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα σε πληροφόρηση για τα δικαιώματα του ασθενούς. Επαρκείς πληροφορίες για υπηρεσίες υγείας, καθώς και για τους τρόπους καλύτερης αξιοποίησής τους πρέπει να είναι διαθέσιμες στο κοινό, σύμφωνα με τις διατάξεις των επόμενων εδαφίων.

(2) Ο ασθενής έχει δικαίωμα ολοκληρωμένης ιατρικής πληροφόρησης.

(3) Πληροφορίες μπορεί να μην αποκαλύπτονται στον ίδιο τον ασθενή μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν υπάρχει βάσιμος λόγος να πιστεύεται ότι αυτές οι πληροφορίες δυνατόν να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στην πνευματική ή σωματική υγεία του ασθενούς.

(4) Ο ασθενής δεν θεωρείται ότι έχει παραιτηθεί του δικαιώματος σε πληροφόρηση, εκτός εάν το ζητήσει γραπτώς.

(5) Ο ασθενής έχει δικαίωμα να επιλέγει, εάν το επιτρέπει η κατάσταση της υγείας του κατά την κρίση του θεράποντος ιατρού, κατά πόσο κάποιο άλλο πρόσωπο και ποιο συγκεκριμένα πρόσωπο θα ενημερώνεται εκ μέρους του.

(6) Οι πληροφορίες δίνονται στον ασθενή ή στο άτομο που ο ίδιος επιλέγει να ενημερώνεται εκ μέρους του με τρόπο καταληπτό, περιορίζοντας όσο είναι δυνατό την τεχνική ορολογία.

(7) Ο ασθενής έχει δικαίωμα, εάν το επιθυμεί, να λαμβάνει και δεύτερη ιατρική γνώμη, οπότε δικαιούται, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 18, να εφοδιάζεται με αντίγραφο του ιατρικού αρχείου του, περιλαμβανομένης και ιατρικής έκθεσης και βιολογικές ουσίες και να του παρέχεται κάθε άλλη βοήθεια που χρειάζεται για το σκοπό αυτό.

(8) (α) Όταν ο ασθενής εισάγεται σε ιατρικό ίδρυμα, ενημερώνεται για την επαγγελματική θέση όλων όσων του παρέχουν φροντίδα υγείας, καθώς και για τους κανονισμούς που αφορούν τους όρους και τις διαδικασίες παραμονής και της παροχής φροντίδας υγείας στο εν λόγω ίδρυμα.

(β) Ο Συνήγορος του Ασθενή, κατόπιν διαβούλευσης με το Συμβούλιο του Ιατρικού Σώματος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, εκδίδει οδηγίες για τον τρόπο παροχής των πληροφοριών που αναφέρονται στην παράγραφο (α).

(9) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 18, ο ασθενής ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του, όταν λαμβάνει εξιτήριο από ιατρικό ίδρυμα, έχει το δικαίωμα να λαμβάνει προφορική ενημέρωση και γραπτή έκθεση για τη διάγνωση, τη θεραπευτική αγωγή και την κατάσταση της υγείας του, χωρίς οικονομική επιβάρυνση.

(10) Ο ασθενής έχει δικαίωμα να ζητά και να λαμβάνει εύλογο υπολογισμό της αναλυτικής κατάστασης των οικονομικών επιβαρύνσεων, όπου υπάρχουν, σε οποιοδήποτε στάδιο της φροντίδας υγείας:

Νοείται ότι, η παροχή τέτοιου εύλογου υπολογισμού δεν εμποδίζει τον παροχέα υπηρεσιών υγείας από του να υπερβεί τον υπολογισμό ή να προβεί σε επιπρόσθετες χρεώσεις οι οποίες αφορούν αλλαγές στην κατάσταση του ασθενούς ή τις ανάγκες θεραπείας του, αφού ενημερώσει προηγουμένως τον ασθενή όπου αυτό είναι εύλογα δυνατό.

(11) Παιδί το οποίο πάσχει από ασθένεια ή/και παιδί με αναπηρία ή/και γονέας ή κηδεμόνας παιδιού με αναπηρία έχει δικαίωμα σε ειδική και προσβάσιμη πληροφόρηση, με πιο απλουστευμένο τρόπο, προσαρμοσμένο στην ηλικία, ωριμότητα και βαθμό ανάπτυξης του παιδιού, η οποία παρέχεται με τρόπο φιλικό προς το παιδί και με τρόπο που υποβοηθά στο να ακουστεί και να συμμετέχει στη λήψη απόφασης.

(12) Σε περίπτωση κατά την οποία πρόσωπο αδυνατεί να ορίσει εκπρόσωπο κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του εδαφίου (5), η Δημοκρατία ορίζει αρμόδιο λειτουργό.

11.-(1) Προϋπόθεση για την παροχή φροντίδας υγείας είναι η ενημερωμένη συγκατάθεση του ασθενούς που δίδεται ύστερα από ολοκληρωμένη ιατρική πληροφόρηση, που παρέχεται από τον παροχέα υπηρεσιών υγείας στον ασθενή, σε κατάλληλο χρόνο και τόπο και κατά τρόπο καταληπτό από τον ασθενή, ούτως ώστε ο τελευταίος να μπορεί να αντιλαμβάνεται τις πληροφορίες που του παρέχονται και να αποφασίζει ελεύθερα και ανεπηρέαστα:

Νοείται ότι, εάν ο ασθενής έχει ασκήσει το δικαίωμα δυνάμει του εδαφίου (5) του άρθρου 10, οι διατάξεις του παρόντος εδαφίου εφαρμόζονται τηρουμένων των αναλογιών, σε σχέση με το πρόσωπο το οποίο ο ασθενής επέλεξε για να ενημερώνεται εκ μέρους του, το οποίο και αποφασίζει εκ μέρους του ασθενούς:

Νοείται περαιτέρω ότι, ο παροχέας υπηρεσιών υγείας δύναται, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να μην παρέχει ορισμένες πληροφορίες στον ασθενή που αφορούν την ιατρική κατάστασή του, εάν κρίνει ότι, η παροχή των πληροφοριών αυτών δυνατόν να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην πνευματική ή φυσική υγεία του ασθενούς.  Σε τέτοια περίπτωση οι πληροφορίες που δεν παρέχονται στον ασθενή παρέχονται στο/στη σύζυγο, τον πατέρα, τη μητέρα και τους κατιόντες αυτού ή σε οποιοδήποτε εξ αυτών είναι εύλογο υπό τις περιστάσεις, οι οποίοι ενεργούν συναφώς κατά την κρίση τους:

Νοείται έτι περαιτέρω ότι, σε περίπτωση παιδιού ή/και παιδιού με αναπηρία εφαρμόζονται οι διατάξεις του εδαφίου (11) του άρθρου 10 και οι ενέργειες των παρόχων υπηρεσιών φροντίδας υγείας σε παιδί καθοδηγούνται πρωταρχικά από το συμφέρον του παιδιού.

(2)(α) Η συγκατάθεση του ασθενούς ή του προσώπου που ενεργεί εκ μέρους του δυνάμει του εδαφίου (5) του άρθρου 10, μπορεί να δοθεί γραπτώς ή προφορικώς, νοουμένου ότι διατυπώνεται το συντομότερο δυνατό και γραπτώς, εάν τούτο είναι εφικτό.

(β) Ο ασθενής έχει δικαίωμα ενημερωμένης επιλογής ανάμεσα σε διαθέσιμες θεραπείες.

(3) Σε περίπτωση καινοτόμου θεραπείας, τηρουμένου του εδαφίου (5) του άρθρου 10 και του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου, ο ασθενής ενημερώνεται κατάλληλα και διασφαλίζεται η γραπτή συγκατάθεσή του:

Νοείται ότι, στην περίπτωση του εδαφίου (5) του άρθρου 10 και του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου, ο εκπρόσωπος ενημερώνεται κατάλληλα και διασφαλίζεται η γραπτή συγκατάθεσή του.

(4) Η συγκατάθεση του ασθενούς απαιτείται για τη χρήση όλων των ουσιών του ανθρώπινου σώματος.  Η συγκατάθεση θεωρείται δεδομένη, όταν οι ουσίες θα χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια τρέχουσας διαδικασίας για τη διάγνωση, θεραπεία ή φροντίδα του ασθενούς, για την οποία έχει ήδη δοθεί συγκατάθεση.

(5) Η ενημερωμένη συγκατάθεση του ασθενούς είναι αναγκαία για συμμετοχή του σε οποιαδήποτε κλινική μελέτη σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 536/2014.

12. Για τους σκοπούς των άρθρων 10 και 11, «ιατρική πληροφόρηση» περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

(α) διάγνωση της ιατρικής κατάστασης του ασθενούς και πρόγνωση αυτής, εάν τούτο είναι εφικτό·

(β) περιγραφή του θεραπευτικού σκοπού, του επιδιωκόμενου οφέλους και της πιθανότητας επιτυχίας της προτεινόμενης θεραπείας ή κλινικής μελέτης·

(γ) τους κινδύνους που εμπεριέχονται στην προτεινόμενη θεραπεία ή κλινική μελέτη, συμπεριλαμβανομένων των παρενεργειών, του πόνου και της δυσφορίας·

(δ) την πιθανότητα επιτυχίας και τους κινδύνους των διαφόρων μορφών θεραπείας ή μη θεραπείας ή κλινικής μελέτης.

13.-(1) Σε περίπτωση κατά την οποία ο ασθενής δεν είναι σε θέση, λόγω της πνευματικής ή της σωματικής του κατάστασης, να εκφράσει τη βούλησή του και είναι απαραίτητη η άμεση παροχή φροντίδας υγείας και νοουμένου ότι δεν μπορεί να δοθεί έγκαιρα η ενημερωμένη συγκατάθεση από συγγενή πρώτου ή, εάν δεν υπάρχει τέτοιος συγγενής εν ζωή, από συγγενή δεύτερου βαθμού, ή από τον νόμιμο αντιπρόσωπο του ασθενή, η συγκατάθεσή του θεωρείται δεδομένη, εκτός εάν οι επιθυμίες του ασθενή έχουν εκφρασθεί σαφώς και εγγράφως ή είναι πρόδηλο ότι θα αρνείτο τη συγκεκριμένη παροχή φροντίδας υγείας.

(2) Σε περίπτωση κατά την οποία, λόγω της κατάστασης του ασθενούς, διοριστεί κατά νόμο ή θα έπρεπε να διοριστεί πρόσωπο του οποίου η ενημερωμένη συγκατάθεση είναι αναγκαία και η παροχή φροντίδας υγείας επείγει, η φροντίδα υγείας μπορεί να παρασχεθεί, εάν η συγκατάθεση δεν μπορεί να εξασφαλιστεί έγκαιρα, εκτός εάν είναι πρόδηλο από προηγουμένως και από σαφώς και εγγράφως εκφρασθείσες επιθυμίες ότι ο ασθενής θα αρνείτο τη συγκεκριμένη παροχή φροντίδας υγείας:

Νοείται ότι, όταν η ενημερωμένη συγκατάθεση του προσώπου που διορίστηκε κατά νόμο είναι αναγκαία, ο ασθενής εμπλέκεται στη διαδικασία στο βαθμό που η ικανότητά του και οι συνθήκες το επιτρέπουν.

(3) Όπου, σύμφωνα με το νόμο, ανήλικος δεν έχει την ικανότητα να συγκατατεθεί σε λήψη φροντίδας υγείας, η φροντίδα υγείας παρέχεται μόνο με την εξουσιοδότηση του γονέα ή άλλου προσώπου, το οποίο δυνάμει του νόμου δύναται να παράσχει τέτοια εξουσιοδότηση και εφαρμόζονται κατ΄αναλογία οι διατάξεις του εδαφίου (2):

Νοείται ότι, η γνώμη του ανήλικου λαμβάνεται υπόψη ως αποφασιστικός παράγοντας του οποίου η σημασία αυξάνεται ανάλογα με την ηλικία και το βαθμό ωριμότητας.

(4) Εάν το πρόσωπο που κατά νόμο διορίστηκε ή, σε περίπτωση ανηλίκου, ο γονέας, ή άλλο πρόσωπο σύμφωνα με το εδάφιο (3), αρνείται να δώσει τη συγκατάθεσή του και ο παροχέας υπηρεσιών υγείας ο οποίος θα προσφέρει φροντίδα υγείας είναι της άποψης ότι η φροντίδα είναι προς το συμφέρον του ασθενούς, εάν παρέχεται χρόνος, το ζήτημα, παραπέμπεται για απόφαση σε δικαστήριο ή σε άλλο όργανο, όπως νόμος εκάστοτε ορίζει:

Νοείται ότι, σε περίπτωση επείγοντος ιατρικού περιστατικού, ο παροχέας υπηρεσιών υγείας ενεργεί κατά την κρίση του, σύμφωνα με το καλώς νοούμενο συμφέρον του ασθενούς.

(5) Σε οποιαδήποτε περίπτωση όπου η πρέπουσα συγκατάθεση είναι αδύνατο να ληφθεί-

(α) οποιαδήποτε φροντίδα υγείας που επιβάλλεται ως επείγουσα μπορεί να παρασχεθεί μόνο αν ο παροχέας υπηρεσιών υγείας κρίνει ότι είναι προς όφελος της υγείας του ασθενούς ή συνάδει προς το καλώς νοούμενο συμφέρον του ασθενούς.

(β) οι προηγουμένως, τυχόν, εκφρασθείσες επιθυμίες από ασθενή σε σχέση με φροντίδα υγείας λαμβάνονται υπόψη.

14.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων οποιουδήποτε εκάστοτε σε ισχύ νόμου, συμμετοχή ασθενούς σε κλινική μελέτη, επιστημονική έρευνα ή πειραματική θεραπεία επιτρέπεται μόνο υπό τις εξής προϋποθέσεις:

(α) δεν υπάρχει εναλλακτική λύση συγκρίσιμης αποτελεσματικότητας·

(β) οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται ο ασθενής δεν είναι δυσανάλογοι με τα πιθανά οφέλη της έρευνας·

(γ) η ερευνητική μελέτη έχει εγκριθεί από το αρμόδιο σώμα μετά από ανεξάρτητη εξέταση της επιστημονικής της αξίας, συμπεριλαμβανομένης αξιολόγησης της σημασίας του στόχου της έρευνας και πολυθεματικής αναθεώρησης της ηθικής αποδοχής της,

(δ) ο ασθενής έχει πληροφορηθεί πλήρως για τα δικαιώματά του όπως απορρέουν από τον παρόντα Νόμο και τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 536/2014·

(ε) ο ασθενής δίνει γραπτή συγκεκριμένη συγκατάθεση κατόπιν ολοκληρωμένης πληροφόρησης, όπως προνοείται από το άρθρο 13:

Νοείται ότι, η πληροφόρηση του ασθενούς είναι συνεχής και διάφανη κατά τη διάρκεια ολόκληρης της κλινικής μελέτης·

(στ) ασθενής ο οποίος συμμετέχει σε κλινική μελέτη έχει δικαίωμα να γνωρίζει τα αποτελέσματά της.

(2) Όταν ο ασθενής δεν είναι σε θέση να δώσει συγκατάθεση, έρευνα μπορεί να αναληφθεί μόνο αν πληρούνται οι πιο κάτω προϋποθέσεις:

(α) οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στις παραγράφους (α) έως (δ) του εδαφίου (1).

(β) τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν τη δυνατότητα να παράξουν πραγματικό και άμεσο όφελος στην υγεία.

(γ) έρευνα συγκρίσιμης αποτελεσματικότητας δεν δύναται να διεξαχθεί πάνω σε άτομα ικανά να συγκατατεθούν.

(δ) η αναγκαία εξουσιοδότηση που προνοείται σύμφωνα με το άρθρο 13 έχει δοθεί συγκεκριμένα και γραπτώς. και

(ε) ο ενδιαφερόμενος δεν ενίσταται.

15.-(1) (α) Με την επιφύλαξη των διατάξεων του εδαφίου (2), όλες οι πληροφορίες για την ιατρική κατάσταση του ασθενούς, τη διάγνωση, την πρόγνωση και τη θεραπεία, καθώς και κάθε άλλη πληροφορία προσωπικού χαρακτήρα τηρούνται εμπιστευτικές με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 και τον περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμο, ακόμα και μετά το θάνατό του και δεν αποκαλύπτονται σε οποιοδήποτε πρόσωπο ή αρχή.

(β) Ο αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας ή οποιοσδήποτε εργαζόμενος σε ιατρικό ίδρυμα, σεβόμενος και τηρώντας τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου, δεν αποκαλύπτει οποιαδήποτε πληροφορία που αφορά σε ασθενή η οποία περιέρχεται σε γνώση του, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ή της εργασίας του.

(γ) Η διεύθυνση του ιατρικού ιδρύματος ή ο αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας προβαίνει στις κατάλληλες διευθετήσεις για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι κάτω από τη διεύθυνσή του δεν αποκαλύπτουν τέτοιες πληροφορίες.

(2) Το ιατρικό ίδρυμα ή ο αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας μπορούν να αποκαλύπτουν σε τρίτο πρόσωπο ιατρικές πληροφορίες εάν -

(α) ο ασθενής δώσει τη γραπτή συγκατάθεσή του^.

(β) η πληροφορία δίδεται σε πρόσωπο το οποίο συμμετέχει στη θεραπεία του ασθενούς και η αποκάλυψη γίνεται για σκοπούς θεραπείας του ασθενούς από άλλο αρμόδιο παροχέα υπηρεσιών υγείας·

(γ) οι πληροφορίες αποκαλύπτονται στο ιατρικό ίδρυμα που παρέχει φροντίδα υγείας στον ασθενή ή σε μέλος του προσωπικού του για το σκοπό επεξεργασίας, ή αρχειοθέτησής τους, ή για σκοπούς γνωστοποίησής τους, η οποία απαιτείται δια νόμου·

(δ) η αποκάλυψη των πληροφοριών γίνεται για σκοπούς δημοσίευσής τους σε ιατρικά περιοδικά ή για σκοπούς έρευνας ή διδασκαλίας, νοουμένου ότι πληροφορία από την οποία δυνατό να προσδιοριστεί η ταυτότητα του ασθενούς δεν αποκαλύπτεται·

(ε) υπάρχει νομική υποχρέωση προς τούτο.

(στ) το Συμβούλιο του Ιατρικού Σώματος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου έχει αποφασίσει, αφού δόθηκε ευκαιρία στον ιατρό και τον ασθενή να εκφράσουν την άποψή τους, ότι η απόκρυψη των πληροφοριών αυτών δυνατό να συνεπάγεται σοβαρό κίνδυνο για την υγεία ή τη σωματική ακεραιότητα άλλων ατόμων ή να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην κοινωνία σαν σύνολο:

Νοείται ότι, κάθε πληροφορία αποκαλύπτεται στο βαθμό που απαιτείται για κάθε περίπτωση και λαμβάνεται κάθε μέτρο για σκοπούς διαφύλαξης της ταυτότητας του ασθενούς:

Νοείται περαιτέρω ότι, κάθε πρόσωπο που λαμβάνει οποιαδήποτε πληροφορία δυνάμει του παρόντος εδαφίου οφείλει να τηρεί τις διατάξεις του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου.

(3) Όλες οι πληροφορίες και στοιχεία που είναι δυνατό να αποκαλύψουν την ταυτότητα του ασθενούς πρέπει να προστατεύονται.

16.-(1) Δεν επιτρέπεται παρείσδυση στην προσωπική και οικογενειακή ζωή του ασθενούς, εκτός με τη συγκατάθεση του ιδίου και εάν αυτό κρίνεται αναγκαίο για τη διάγνωση, θεραπεία ή φροντίδα του.

(2) Φροντίδα υγείας παρέχεται μόνο με την επίδειξη ανάλογου σεβασμού προς την προσωπική ζωή του ασθενούς και γίνεται κατά κανόνα στην παρουσία μόνο εκείνων των προσώπων που είναι απαραίτητα για την παροχή της φροντίδας υγείας.

(3) Ασθενής που εισάγεται σε ιατρικό ίδρυμα δικαιούται διευκολύνσεων ή διευθετήσεων που διασφαλίζουν την προστασία της ιδιωτικής του ζωής, ιδιαίτερα όταν το ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό παρέχει σ’ αυτόν προσωπική φροντίδα ή εκτελεί ιατρικές εξετάσεις ή άλλη θεραπεία.

17.-(1)(α) Ο αρμόδιος παροχέας υπηρεσιών υγείας τηρεί ιατρικά αρχεία ή/και φακέλους σε ηλεκτρονική μορφή, στα οποία εμφαίνεται εμπεριστατωμένη η πορεία της θεραπείας του ασθενούς.

(β) Τα ιατρικά αρχεία ή/και φάκελοι περιλαμβάνουν-

(i) λεπτομερή στοιχεία τα οποία προσδιορίζουν την ταυτότητα του ασθενούς και του αρμόδιου παροχέα υπηρεσιών υγείας· και

(ii) πληροφόρηση υγείας αναφορικά με τη θεραπεία που λαμβάνει ο ασθενής, το ιστορικό υγείας του, στον βαθμό που αυτό είναι γνωστό, τη διάγνωση της παρούσας ιατρικής κατάστασής του και της θεραπευτικής αγωγής που του παρέχεται.

(γ) Τα αναφερόμενα στο παρόν εδάφιο αρχεία ή/και φάκελοι τυγχάνουν ασφαλούς φύλαξης και απόλυτου σεβασμού της εμπιστευτικότητας και τυγχάνουν διαχείρισης σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου.

(2)(α) Ο παροχέας υπηρεσιών υγείας,  έχει την ευθύνη για την τήρηση και διαφύλαξη τακτικών και ενημερωμένων ιατρικών αρχείων ή/και φακέλων σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου.

(β) Παροχέας υπηρεσιών υγείας ο οποίος παραβιάζει τις διατάξεις του παρόντος άρθρου είναι ένοχος αδικήματος και ισχύουν τηρουμένων των αναλογιών οι διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου και για τη στοιχειοθέτηση του προβλεπόμενου στην παρούσα παράγραφο αδικήματος δεν απαιτείται η ύπαρξη πρόθεσης ή επαγγελματικής αμέλειας.

(3) Ο παροχέας υπηρεσιών υγείας, διατηρεί τα ιατρικά αρχεία ή/και φακέλους, για χρονικό διάστημα όπως αυτό καθορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία.

18.-(1) Ο ασθενής έχει δικαίωμα ενημέρωσης και πρόσβασης στο ιατρικό αρχείο ή/και φάκελο που τον αφορά και δικαίωμα αντίρρησης σε σχέση με πληροφορίες που αφορούν τον ίδιο ή με οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες μη ιατρικής φύσης, που περιλαμβάνονται στα ιατρικά αρχεία και κατά την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών εφαρμόζονται αντίστοιχα οι διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου.

(2) Χωρίς επηρεασμό των διατάξεων του εδαφίου (1), το δικαίωμα πρόσβασης του ασθενούς στα ιατρικά του αρχεία του παρέχει τη δυνατότητα να λαμβάνει, άμεσα ή έμμεσα δια του νομίμου αντιπροσώπου του, πληροφορίες που είναι καταχωρημένες στα αρχεία αυτά ή αντίγραφο ή απόσπασμα αυτών. Στο δικαίωμα αυτό περιλαμβάνεται η διόρθωση των πληροφοριών, η διαγραφή τους και το κλείδωμα των αρχείων λόγω ανακριβειών και ελλείψεων:

Νοείται ότι, ο αρμόδιος για την τήρηση των σχετικών ιατρικών αρχείων ιατρικός λειτουργός δύναται, σε ειδικές περιπτώσεις, να ικανοποιήσει εν μέρει ή να απορρίψει αίτημα πρόσβασης ή να αναστείλει πρόσβαση που δόθηκε αν-

(α) η πληροφόρηση δύναται να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην υγεία του ασθενούς οπότε και εφαρμόζονται τηρουμένων των αναλογιών, οι διατάξεις της δεύτερης επιφύλαξης του εδαφίου (1) του άρθρου 11^. ή

(β) είναι δυνατό να αποκαλύπτονται πληροφορίες για τρίτους και αδύνατο να αποκλειστεί η πρόσβαση σε τέτοιες πληροφορίες^. ή

(γ) προκειμένου περί γενετικών πληροφοριών, δύναται να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην υγεία συγγενών αυτού εξ’ αίματος ή ετεροθαλών αδελφών εκ μητρός ή σε πρόσωπο που συνδέεται άμεσα με αυτή τη γενετική γραμμή.

19. Ο ασθενής έχει δικαίωμα κατάλληλης εκπροσώπησης, μέσω των δεόντως εγγεγραμμένων οργανωμένων συνδέσμων ασθενών, σε θεσμικά όργανα, με σκοπό την έκφραση απόψεων και θέσεών του, την ενεργό εμπλοκή και συμμετοχή του σε δημόσιες διαβουλεύσεις που αφορούν τον προγραμματισμό, τη διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικών σε θέματα υγείας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί της Διαδικασίας Διαβούλευσης Κρατικών και Άλλων Υπηρεσιών σε Θέματα που Αφορούν Ασθενείς Νόμου.

20. Τίποτα στον παρόντα Νόμο δεν επηρεάζει το δικαίωμα του παροχέα υπηρεσιών υγείας ή ιατρικού ιδρύματος σε αμοιβή.