ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ
Άσκηση των δυνάμει του παρόντος Νόμου δικαιωμάτων.

21.-(1) Για σκοπούς άσκησης των δυνάμει του παρόντος Νόμου δικαιωμάτων των ασθενών εφαρμόζεται το παρόν Μέρος:

Νοείται ότι, στις περιπτώσεις άσκησης των δικαιωμάτων του άρθρου 18 εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων Αυτών Νόμου.

(2) Η απόλαυση και άσκηση των δικαιωμάτων που προβλέπονται από τον παρόντα Νόμο πρέπει να διασφαλίζεται χωρίς οποιαδήποτε δυσμενή διάκριση, περιλαμβανομένης διάκρισης λόγω αναπηρίας.

(3) Η απόλαυση και άσκηση των δικαιωμάτων που προβλέπονται από τον παρόντα Νόμο υπόκειται μόνο σε ρυθμίσεις που συνάδουν με τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

(4) Εάν ο ασθενής δεν μπορεί ο ίδιος να ασκήσει τα δικαιώματα που αναφέρονται στον παρόντα Νόμο, τα δικαιώματα αυτά ασκούνται από τον κατά νόμο αντιπρόσωπό του ή από πρόσωπο το οποίο ο ίδιος ορίζει για το σκοπό αυτό.  Στην απουσία τέτοιου αντιπροσώπου, λαμβάνονται άλλα εύλογα μέτρα για την αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων του ασθενούς.

(5) Τηρουμένων των διατάξεων της επιφύλαξης του εδαφίου (1), ο ασθενής δικαιούται να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες και συμβουλές που να τον καθιστούν ικανό να ασκεί τα δικαιώματα που καθορίζονται στο παρόν Μέρος. Παρέχεται στον ασθενή κάθε πληροφορία ή και βοήθεια για τη διαδικασία υποβολής των παραπόνων του.

(6) Τα παράπονα των ασθενών εξετάζονται πλήρως χωρίς καθυστέρηση, σύμφωνα με τις διατάξεις των ακόλουθων άρθρων, και ο ασθενής πληροφορείται το αιτιολογημένο αποτέλεσμα της εξέτασης αμέσως μετά την έκδοσή του.

Διορισμός, καθήκοντα και αμοιβή Συνηγόρου του Ασθενή

21Α.-(1)(α) Το Υπουργικό Συμβούλιο διορίζει Συνήγορο του Ασθενή, με απόφασή του και κατόπιν πρότασης του Υπουργού η οποία υποβάλλεται κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (β).

(β) Ο Υπουργός υποβάλλει στο Υπουργικό Συμβούλιο πρόταση για διορισμό προσώπου ως Συνηγόρου του Ασθενή το οποίο επιλέγει από κατάλογο μέχρι πέντε (5) ατόμων που καταρτίζει έπειτα από διαβούλευση με την Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου.

(2)  Ο Συνήγορος του Ασθενή διορίζεται για να εκτελεί τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα που καθορίζονται στον παρόντα Νόμο και υπηρετεί σύμφωνα με τους όρους εντολής που καθορίζονται στην πράξη διορισμού του.

(3) Πρόσωπο το οποίο διορίζεται ως Συνήγορος του Ασθενή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εδάφιο (1) κατέχει τα ακόλουθα προσόντα:

(α) Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή ισότιμο προσόν.

(β) πείρα σχετική με τα θέματα που απασχολούν τους ασθενείς και τα δικαιώματά τους. και

(γ) δεν έχει καταδικαστεί για αδίκημα το οποίο ενέχει έλλειψη τιμιότητας ή ηθική αισχρότητα ή για αδίκημα για το οποίο του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης.

(4)(α) Η θητεία του Συνηγόρου του Ασθενή είναι πενταετής και δεν ανανεώνεται:

Νοείται ότι, η θητεία του Συνηγόρου του Ασθενή λήγει στο τέλος του μήνα εντός του οποίου συμπληρώνει το εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτος της ηλικίας του.

(β) Ο Συνήγορος του Ασθενή είναι ανεξάρτητος αξιωματούχος, υπόλογος στο Υπουργικό Συμβούλιο.

(5)(α) Δεν διορίζεται ούτε διατηρεί τη θέση του ως Συνηγόρου του Ασθενή, πρόσωπο που-

(i) είτε το ίδιο είτε ο σύζυγός του ή πρώτου βαθμού συγγενής του ασχολείται επαγγελματικά ή κατέχει μετοχές, σε ποσοστό πέραν του ένα τοις εκατό (1%) του μετοχικού κεφαλαίου, ή έχει οποιοδήποτε άλλο άμεσο, έμμεσο ή συγκρουόμενο συμφέρον σε επιχειρήσεις παροχής  φροντίδας υγείας ή οποιαδήποτε άλλη σχέση με την παροχή φροντίδας υγείας που συνιστά σύγκρουση συμφέροντος.ή

(ii) κατέχει οποιαδήποτε άλλη θέση ή αξίωμα στη Δημοκρατία ή απασχολείται σε οποιαδήποτε άλλη εργασία με αμοιβή.

(β) Το Υπουργικό Συμβούλιο παύει τον  Συνήγορο του Ασθενή, εάν μετά το διορισμό του-

(i) αποκτά μία από τις ιδιότητες που συνιστούν κώλυμα διορισμού κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (α)·

(ii) προβαίνει σε πράξεις ή αναλαμβάνει οποιαδήποτε εργασία ή έργο ή αποκτά άλλη ιδιότητα που δεν συμβιβάζεται με τα καθήκοντά του ως Συνηγόρου του Ασθενή·

(iii) καταδικάζεται για ποινικό αδίκημα το οποίο ενέχει έλλειψη τιμιότητας ή ηθική αισχρότητα·

(iv) καταδικάζεται για ποινικό αδίκημα για το οποίο του επιβάλλεται ποινή φυλάκισης·

(v) απολλύει την ικανότητα να εκπληρώνει επαρκώς τις αρμοδιότητες, εξουσίες ή καθήκοντα της θέσης του.ή

(vi) κρίθηκε από Δικαστήριο ότι υπέπεσε στο αδίκημα της δυσφήμισης ή σε σοβαρής μορφής αμέλεια εις βάρος παροχέα υπηρεσιών υγείας.

(γ) Το Υπουργικό Συμβούλιο, προτού αποφασίσει την παύση του Συνηγόρου του Ασθενή, τον ενημερώνει για την πρόθεσή του και τον καλεί να υποβάλει γραπτώς τις απόψεις του, εκτός εάν η πρόθεση παύσης ερίδεται στα προβλεπόμενα στις υποπαραγράφους (iii), (iv) ή (vi) της παραγράφου (β).

(δ) Το Υπουργικό Συμβούλιο ενημερώνει γραπτώς τον Συνήγορο του Ασθενή για τη ληφθείσα δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (β) απόφασή του και δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας γνωστοποίηση στην οποία αναφέρεται ότι το εν λόγω πρόσωπο, από συγκεκριμένη ημερομηνία που καθορίζεται σε αυτήν, δεν κατέχει πλέον το αξίωμα του Συνηγόρου του Ασθενή.

(6) Στον Συνήγορο του Ασθενή καταβάλλεται αποζημίωση το ύψος της οποίας καθορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο.

(7)(α) Ο Συνήγορος του Ασθενή κατά την ενάσκηση του έργου του έχει Γραφείο.

(β) Για σκοπούς αποτελεσματικής λειτουργίας του Γραφείου του Συνηγόρου του Ασθενή είναι δυνατή η στελέχωση αυτού με δημόσιους υπαλλήλους ή με υπαλλήλους αορίστου χρόνου ή με ωρομίσθιο προσωπικό της δημόσιας υπηρεσίας, ανάλογα με την περίπτωση, το οποίο υπηρετεί ή μετακινείται ή αποσπάται στο Υπουργείο Υγείας και παραχωρείται για απασχόληση στο Γραφείο του Συνηγόρου του Ασθενή.

(8) Τηρουμένων των διατάξεων του περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου, ο Συνήγορος του Ασθενή δύναται να συνάπτει συμβάσεις με άλλες αρχές, οργανισμούς, φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα εντός και εκτός της Δημοκρατίας, για την αγορά υπηρεσιών για κάλυψη των αναγκών του γραφείου του και για την εξυπηρέτηση των σκοπών του.

Αρμοδιότητες Συνηγόρου του Ασθενή

21Β. Ο Συνήγορος του Ασθενή έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:

(α) Παρακολουθεί τις εργασίες και ενέργειες των παροχέων υπηρεσιών υγείας που αφορούν ή επηρεάζουν τα δικαιώματα των ασθενών·

(β) παρακολουθεί την εφαρμογή πολιτικών και μέτρων που προωθούν οι παροχείς υπηρεσιών υγείας αναφορικά με τα δικαιώματα των ασθενών·

(γ) υποβάλλει προτάσεις και εισηγήσεις προς οποιονδήποτε αρμόδιο φορέα για την προώθηση και εφαρμογή μέτρων πολιτικής στον τομέα των δικαιωμάτων των ασθενών:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που οι προτάσεις και εισηγήσεις αυτές εμπίπτουν στην ή επηρεάζουν την λειτουργία άλλης αρχής, ο Συνήγορος του Ασθενή διαβουλεύεται με αυτήν και λαμβάνει υπόψη τις απόψεις της, προτού προωθήσει τις προτάσεις και εισηγήσεις του·

(δ) διοργανώνει σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα για θέματα δικαιωμάτων των ασθενών·

(ε) διοργανώνει διαφωτιστικές εκστρατείες για ενημέρωση του κοινού και ειδικότερα των ασθενών για τα δικαιώματά τους, σε συνεργασία με το Υπουργείο·

(στ) λαμβάνει, εξετάζει και διαχειρίζεται οποιαδήποτε επείγουσας φύσης παράπονα και καταγγελίες αφορούν στα δικαιώματα ασθενών και αποστέλλονται σε αυτόν:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που κρίνει ότι τέτοια παράπονα ή καταγγελίες δεν είναι επείγουσας φύσης, τα διαβιβάζει στην Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων·

(ζ) παρέχει την τεχνική και γραμματειακή υποστήριξη στις Επιτροπές Εξέτασης Παραπόνων·

(η) διενεργεί ο ίδιος ή εξουσιοδοτημένος από αυτόν λειτουργός επιτόπιες επισκέψεις στους παροχείς υπηρεσιών υγείας και ετοιμάζει εκθέσεις με απόψεις, εισηγήσεις και προτάσεις για την κατάσταση των δικαιωμάτων των ασθενών στη Δημοκρατία γενικά, ή σε κάποιον παροχέα υπηρεσιών υγείας ειδικά, ή για ειδικά θέματα δικαιωμάτων των ασθενών ή οποιαδήποτε κατάσταση παραβίασης των δικαιωμάτων των ασθενών που καθορίζονται στον παρόντα Νόμο:

Νοείται ότι, οι εκθέσεις δύναται να δημοσιεύονται από τον Συνήγορο του Ασθενή·

(θ) ελέγχει τη συμμόρφωση όλων των παροχέων υπηρεσιών υγείας με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και υποβάλλει στον Υπουργό εκθέσεις ανά διετία, με διαπιστώσεις, εισηγήσεις και συστάσεις:

Νοείται ότι, οι εκθέσεις δύναται να δημοσιεύονται από τον Συνήγορο του Ασθενή·

(ι) εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για τον σεβασμό, την προστασία και διαφύλαξη των δικαιωμάτων των ασθενών στους χώρους ευθύνης του παροχέα υπηρεσιών υγείας, εντός δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του περί της Κατοχύρωσης και της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών (Τροποποιητικού) Νόμου του 2025 και τις κοινοποιεί στους παροχείς υπηρεσιών υγείας.

(ια) συνεργάζεται με τα αρμόδια υπουργεία και όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, φορείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις για την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών·

(ιβ) ετοιμάζει και υποβάλλει Ετήσια Έκθεση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τις διαπιστώσεις, παρατηρήσεις και εισηγήσεις του·

(ιγ) παρακολουθεί τις πολιτικές που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί και υποβάλλει εισηγήσεις για την εφαρμογή τους και για την υιοθέτηση, σε εθνικό επίπεδο, καλών πρακτικών που αφορούν στην κατοχύρωση και προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών· και

(ιδ) εκδίδει οδηγίες και συστάσεις προς την Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων και τους Λειτουργούς Δικαιωμάτων των Ασθενών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου.

Προστασία του Συνηγόρου του Ασθενή

21Γ. Ο Συνήγορος του Ασθενή δεν υπέχει αστική ευθύνη για πράξη του ή γνώμη που εξέφρασε ή έκθεση που υπέβαλε κατά την καλόπιστη ενάσκηση των αρμοδιοτήτων και εξουσιών του δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου και μέσα στα όρια αυτών.

Υποχρέωση για εχεμύθεια

21Δ. Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Νόμου, ο Συνήγορος του Ασθενή και κάθε μέλος του προσωπικού του Γραφείου του τηρεί την αρχή της εμπιστευτικότητας σε σχέση με κάθε ζήτημα, έγγραφο ή πληροφορία που περιέρχεται σε γνώση του κατά την ενάσκηση των καθηκόντων του και δεν αποκαλύπτει ή μεταδίδει οποιοδήποτε τέτοιο ζήτημα, έγγραφο ή πληροφορία, εκτός μόνο για τους σκοπούς έρευνας ή έκθεσης σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο.

Ίδρυση και σκοποί Συμβουλευτικής Επιτροπής

21Ε.-(1) Ιδρύεται Συμβουλευτική Επιτροπή αποστολή της οποίας είναι η στήριξη του έργου και των δράσεων του Συνηγόρου του Ασθενή, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 21Β.

(2) Ο Συνήγορος του Ασθενή συγκαλεί σύσκεψη με τη Συμβουλευτική Επιτροπή δύο (2) φορές το χρόνο ή όποτε κρίνει απαραίτητο για ενημέρωση και διαβούλευση μαζί της.

(3) Η Συμβουλευτική Επιτροπή εκδίδει εσωτερικούς κανονισμούς για τη ρύθμιση του τρόπου λειτουργίας της.

Σύνθεση Συμβουλευτικής Επιτροπής

21ΣΤ.-(1) Η Συμβουλευτική Επιτροπή απαρτίζεται από οκτώ (8) μέλη περιλαμβανομένου του Προέδρου και Αντιπροέδρου.

(2) Η Συμβουλευτική Επιτροπή αποτελείται από-

(α) ένα (1) μέλος προερχόμενο και υποδεικνυόμενο από την Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου·

(β) ένα (1) μέλος προερχόμενο και υποδεικνυόμενο από τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο·

(γ) ένα (1) μέλος προερχόμενο και υποδεικνυόμενο από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο·

(δ) ένα (1) μέλος προερχόμενο και υποδεικνυόμενο από τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Νοσηλευτών και Μαιών·

(ε) τον Επίτροπο Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή εξουσιοδοτημένο λειτουργό του Γραφείου του·

(στ) τον πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής ή μέλος της που υποδεικνύεται από τον πρόεδρό της·

(ζ) έναν (1) εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του Υπουργού· και

(η) τον Γενικό Διευθυντή του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας ή εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του.

Έκδοση εσωτερικών κανονισμών

21Ζ. Ο Συνήγορος του Ασθενή εκδίδει εσωτερικούς κανονισμούς για τον καθορισμό της ενώπιόν του διαδικασίας και για την αποτελεσματική άσκηση των εξουσιών του σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο, οι οποίοι εγκρίνονται από τον Υπουργό και δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.

Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων των ασθενών

22.-(1) Κάθε παροχέας υπηρεσιών υγείας ορίζει Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών και, όπου είναι εφικτό, Αναπληρωτή Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών, αρμοδιότητα του οποίου είναι η διαφύλαξη των δικαιωμάτων των ασθενών στο πλαίσιο του ωραρίου λειτουργίας του παροχέα υπηρεσιών υγείας:

Νοείται ότι, παροχέας υπηρεσιών υγείας ο οποίος εργοδοτεί τρία (3) ή λιγότερα πρόσωπα, δύναται να μην ορίζει Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών.

(2) Ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας ορίζει Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών σε κάθε νοσηλευτήριο που διατηρεί και, κατά την κρίση του, τουλάχιστον σε ένα (1) Κέντρο Υγείας ανά επαρχία:

Νοείται ότι, σε περίπτωση που δεν ορίζεται Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών σε όλα τα Κέντρα Υγείας μιας επαρχίας, ένας (1) εκ των Λειτουργών Δικαιωμάτων των Ασθενών που ορίζεται σε Κέντρο Υγείας ορίζεται ως υπεύθυνος να λαμβάνει και να χειρίζεται παράπονα που υποβάλλονται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου και αφορούν τα Κέντρα Υγείας της εν λόγω Επαρχίας στα οποία δεν έχει οριστεί τέτοιος λειτουργός.

(3) Σε περίπτωση κατά την οποία ο παροχέας υπηρεσιών υγείας είναι αδειούχο νοσηλευτήριο με βάση τις διατάξεις του περί Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων Νόμου ή δημόσιο νοσηλευτήριο και εργοδοτεί πέραν των πενήντα (50) προσώπων, ο Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών ασχολείται κατά κύριο λόγο με τα καθήκοντα που του ανατίθενται από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών και εσωτερικών κανονισμών.

(4) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου κάθε Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών εφαρμόζει τις οδηγίες και/ή συστάσεις του Συνηγόρου του Ασθενή.

(5) Κάθε Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών έχει τα ακόλουθα καθήκοντα:

(α) Παρέχει συμβουλές και βοήθεια σε ασθενείς για σκοπούς διαφύλαξης των δικαιωμάτων που τους παρέχονται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου·

(β) λαμβάνει και χειρίζεται παράπονα και καταγγελίες ασθενών που μπορούν να τύχουν χειρισμού από τον ίδιο χωρίς την παραπομπή τους στην Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων:

Νοείται ότι, η περίοδος χειρισμού παραπόνου ή/και καταγγελίας δεν υπερβαίνει τις δυο (2) εργάσιμες ημέρες·

(γ) σε περίπτωση που η φύση παραπόνου ή καταγγελίας είναι τέτοια που χρήζει άμεσου χειρισμού και δεν μπορούν να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις της επιφύλαξης της παραγράφου (β), παραπέμπει άμεσα το παράπονο και/ή την καταγγελία στην Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων·

(δ) κατά την παραλαβή παραπόνου ή καταγγελίας, παρέχει απόδειξη  στον ασθενή ή τον εκπρόσωπό του ότι έχει παραλάβει το παράπονο ή την καταγγελία·

(ε) διατηρεί αρχείο με τα υποβληθέντα παράπονα και καταγγελίες και τις ενέργειες για την επίλυσή τους·

(στ) καθοδηγεί και ενημερώνει το ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό του παροχέα υπηρεσιών υγείας για τα θέματα που αφορούν οι διατάξεις του παρόντος Νόμου·

(ζ) ενημερώνει τον Συνήγορο του Ασθενή για τα προβλήματα που παρουσιάζονται και παραβιάζουν ή ενδέχεται να παραβιάσουν τα δικαιώματα των ασθενών, όπως αυτά καθορίζονται στον παρόντα Νόμο.

(6) Ο Συνήγορος του Ασθενή εκπαιδεύει τους Λειτουργούς Δικαιωμάτων των Ασθενών για θέματα που αφορούν στην εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου.

(7) Σε περίπτωση κατά την οποία Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών αδυνατεί να ασκήσει τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του εδαφίου (2) καθήκοντά του, αυτά δύναται να ασκούνται από τον Αναπληρωτή Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών, τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (1).

(8) Κάθε Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών και Αναπληρωτής Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών ασκεί τα καθήκοντά του με αμεροληψία και προσπαθεί να επιφέρει την καλύτερη δυνατή λύση με γνώμονα πάντοτε την καλύτερη, υπό τις συνθήκες, διαφύλαξη των δικαιωμάτων του ασθενή.

(9) Σε περίπτωση επανειλημμένης ή/και αδικαιολόγητης αποτυχίας Λειτουργού Δικαιωμάτων των Ασθενών να ασκήσει τα προβλεπόμενα στο παρόν άρθρο καθήκοντά του, και ιδιαίτερα σε περίπτωση που δεν ανταποκρίνεται σε παράπονα ή καταγγελίες ασθενών και δεν τα παραπέμπει στην Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων ή παραλείπει συστηματικά να ενημερώσει τον Συνήγορο του Ασθενή για προβλήματα τα οποία σχετίζονται με την προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών, ο Συνήγορος του Ασθενή  ενημερώνει τον αρμόδιο παροχέα υπηρεσιών υγείας ή/και το νομοθετικά κατοχυρωμένο επαγγελματικό σώμα που είναι αρμόδιο για τον συγκεκριμένο παροχέα υπηρεσιών υγείας για να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες.

(10)  Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών δεν έχει αρμοδιότητα για-

(α) εξέταση θεμάτων που αφορούν στην ιατρική πραγματογνωμοσύνη ή ιατρική αμέλεια ή εξέταση αιτημάτων για καταβολή αποζημιώσεων.και

(β) λήψη πειθαρχικών μέτρων για οποιοδήποτε θέμα για το οποίο αρμοδιότητα έχει το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου ή άλλη αρμόδια αρχή.

(11)(α) Πρόσωπο το οποίο απευθύνθηκε στον Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών και δεν ικανοποιήθηκε από την απόφασή του δύναται να αποταθεί δευτεροβάθμια στην οικεία Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων.

(β) Σε περίπτωση κατά την οποία ο παροχέας υπηρεσιών υγείας εργοδοτεί τρία (3) ή λιγότερα πρόσωπα και, δυνάμει των διατάξεων της επιφύλαξης του εδαφίου (1), δεν έχει ορίσει Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών ή έχει ορίσει τέτοιο λειτουργό αλλά ο ασθενής δεν επιθυμεί να υποβάλει σε αυτόν το παράπονό του, ο τελευταίος δύναται να αποταθεί σε πρώτο βαθμό στην οικεία Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων.

Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων

23.-(1)(α) Καθιδρύεται μία (1) Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων ανά επαρχία, η οποία εφαρμόζει τις οδηγίες ή/και συστάσεις του Συνηγόρου του Ασθενή, με αρμοδιότητα να εξετάζει-

(i) σε πρώτο βαθμό παράπονα και καταγγελίες ασθενών που παραπέμπονται κατ’ ευθείαν από τον Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών, χωρίς αυτός να τα έχει εξετάσει·

(ii) σε δεύτερο βαθμό παράπονα ασθενών, οι οποίοι δεν έχουν ικανοποιηθεί από την απόφαση του Λειτουργού Δικαιωμάτων των Ασθενών και αποτείνονται σε αυτή δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 22.

(iii) σε πρώτο βαθμό παράπονα ασθενών σε περίπτωση κατά την οποία ο παροχέας υπηρεσιών υγείας εργοδοτεί τρία (3) ή λιγότερα πρόσωπα και, δυνάμει των διατάξεων της επιφύλαξης του εδαφίου (1) του άρθρου 22, δεν έχει ορίσει Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών ή έχει ορίσει τέτοιο λειτουργό αλλά ο ασθενής επέλεξε να μην υποβάλει σε αυτόν το παράπονό του·

(iv) παράπονα και καταγγελίες που διαβιβάζονται σε αυτήν από τον Συνήγορο του Ασθενή δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (στ) του άρθρου 21Β. και

(v) αυτεπαγγέλτως οποιοδήποτε θέμα αφορά τα δικαιώματα των ασθενών.

(β) Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων δεν έχει αρμοδιότητα να-

(i) εξετάζει θέματα που αφορούν στην ιατρική πραγματογνωμοσύνη ή ιατρική αμέλεια ή αίτημα για καταβολή αποζημιώσεων. και

(ii) λαμβάνει πειθαρχικά μέτρα για οποιοδήποτε θέμα για το οποίο αρμοδιότητα έχει το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου και/ή η άλλη αρμόδια αρχή:

Νοείται ότι, σε τέτοια περίπτωση εφαρμόζονται οι διατάξεις του εδαφίου (9).

(2)(α)  Η Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων κάθε επαρχίας απαρτίζεται από τον πρόεδρο και πέντε (5) μέλη, με πενταετή θητεία:

Νοείται ότι, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος του προέδρου, της Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων προεδρεύει το μέλος της που εκπροσωπεί το Υπουργείο Υγείας σύμφωνα με τις διατάξεις της υποπαραγράφου (v) της παραγράφου (δ):

Νοείται περαιτέρω ότι, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος του προέδρου και του προβλεπόμενου στην πρώτη επιφύλαξη προεδρεύοντος αυτής, της Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων προεδρεύει ένα (1) εκ των εναπομεινάντων μελών της το οποίο επιλέγεται από αυτά.

(β) Ο πρόεδρος και δύο (2) μέλη Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων αποτελούν απαρτία.

(γ) Ο πρόεδρος Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων διορίζεται από τον Υπουργό και είναι ανεξάρτητος από τους παροχείς υπηρεσιών υγείας και τα ιατρικά ιδρύματα που εδρεύουν στη συγκεκριμένη επαρχία.

(δ) Τα μέλη Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων είναι πρόσωπα εγνωσμένου ήθους και κύρους τα οποία επιλέγονται από τον Συνήγορο του Ασθενή και διορίζονται από τον Υπουργό ως ακολούθως:

(i) Ένα (1) μέλος επιλέγεται από τρία (3) πρόσωπα που διαθέτουν γνώση και πείρα σε θέματα που αφορούν στους ασθενείς και στα δικαιώματα τους, τα οποία προτείνονται από την Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου·

(ii) ένα (1) μέλος επιλέγεται από τρία (3) μέλη του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, που προτείνονται από τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο·

(iii) ένα (1) μέλος επιλέγεται από τρία (3) πρόσωπα με νομική κατάρτιση, που προτείνονται από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο·

(iv) ένα (1) μέλος επιλέγεται από τρία (3) μέλη του Παγκύπριου Συνδέσμου Νοσηλευτών και Μαιών, που προτείνονται από τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Νοσηλευτών και Μαιών· και

(v) ένα (1) μέλος είναι εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας που προτείνεται από τον Υπουργό.

(ε) Κάθε μέλος Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων, περιλαμβανομένου του προέδρου αυτής, που εξετάζει συγκεκριμένο παράπονο είναι ανεξάρτητο από τον παροχέα υπηρεσιών υγείας και/ή το ιατρικό ίδρυμα που αφορά το παράπονο και, σε περίπτωση κατά την οποία ενδέχεται να υπάρξει κώλυμα ή σύγκρουση συμφέροντος, το μέλος το δηλώνει και δεν συμμετέχει στην εξέταση του παραπόνου.

(στ) Ο πρόεδρος ή ο προεδρεύων Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων έχει δεύτερη ή νικώσα ψήφο.

(3) Κάθε Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων εδρεύει στο μεγαλύτερο δημόσιο νοσηλευτήριο της επαρχίας στην οποία διορίζεται.

(4) Ο Συνήγορος του Ασθενή παρέχει υπηρεσίες γραμματείας και όλες τις διευκολύνσεις για εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία κάθε Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων.

(5) Κάθε Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων εξετάζει το ενώπιόν της παραπεμφθέν παράπονο ή καταγγελία χωρίς καθυστέρηση και αποφασίζει επί αυτού εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και όχι αργότερα από ένα (1) μήνα από την παραπομπή του παραπόνου για εξέταση.

(6)(α) Η απόφαση Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων κοινοποιείται αμέσως στον ασθενή και στον επηρεαζόμενο παροχέα υπηρεσιών υγείας, ο οποίος την λαμβάνει σοβαρά υπόψη και καταβάλλει κάθε προσπάθεια να την εφαρμόσει με καλή πίστη.

(β) Σε περίπτωση κατά την οποία ο παροχέας υπηρεσιών υγείας ή/και ο ασθενής διαφωνεί με την απόφαση Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων, αποστέλλει γραπτώς την αιτιολογημένη διαφωνία του σε αυτήν, με κοινοποίηση στον Συνήγορο του Ασθενή, και η Επιτροπή τη λαμβάνει υπόψη.

(7) Τα μέλη Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων λαμβάνουν αποζημίωση όπως ορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, η οποία καταβάλλεται από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας.

(8) Κάθε  Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων τηρεί την αρχή της εμπιστευτικότητας σε σχέση με τα πρακτικά των συνεδριών της, το προπαρασκευαστικό υλικό για τις συνεδρίες της που υποβάλλεται ενώπιόν της και τα πορίσματα των συνεδριών της.

(9) Σε περίπτωση κατά την οποία Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων κρίνει ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση για λήψη πειθαρχικών μέτρων ενημερώνει σχετικά τον παροχέα υπηρεσιών υγείας στον οποίο αφορά το παράπονο και το αρμόδιο επαγγελματικό σώμα και/ή η αρχή, ανάλογα με την περίπτωση.

(10) Μέλος Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων απέχει από τη διαδικασία λήψης απόφασης όταν ο παροχέας υπηρεσιών υγείας κατά του οποίου υποβλήθηκε το υπό εξέταση από την επιτροπή παράπονο ανήκει στην ίδια επαγγελματική ομάδα.

Υποχρέωση ενημέρωσης του ασθενούς για την άσκηση παραπόνου

24.-(1) Κάθε παροχέας υπηρεσιών υγείας αναρτά σε περίοπτο μέρος και/ή ενημερώνει τους ασθενείς για τη διαδικασία άσκησης παραπόνου προς τον Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών και προς την Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων.

(2) Κάθε παροχέας υπηρεσιών υγείας, επιπρόσθετα από τις διατάξεις του εδαφίου (1), αναρτά σε περίοπτο μέρος και/ή ενημερώνει τον ασθενή για το όνομα του Λειτουργού Δικαιωμάτων των Ασθενών και του αναπληρωτή του, που διορίζονται δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) του άρθρου 22.

Υποχρέωση συμμόρφωσης παροχέα υπηρεσιών υγείας

24Α. Ο παροχέας υπηρεσιών υγείας λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να συμμορφωθεί προς τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο και καταβάλλει κάθε προσπάθεια για συμμόρφωση με τις εισηγήσεις και συστάσεις του Συνηγόρου του Ασθενή:

Νοείται ότι, σε περίπτωση διαφωνίας ή μη συμμόρφωσης με τις εισηγήσεις και συστάσεις του Συνηγόρου του Ασθενή, ο παροχέας συντάσσει εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση για τη μη συμμόρφωση και την υποβάλλει στον Συνήγορο του Ασθενή.