ΑΠΑΛΛΑΓΑΙ ΚΑΙ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ
Απαλλαγαί από του φόρου κληρονομίας εις ωρισμένας περιπτώσεις

13.-(1) Δεν θα επιβάλληται φόρος κληρονομίας αναφορικώς προς οιανδήποτε περιουσίαν της κατηγορίας βακουφίων ήτις αφιερώθη ως βακούφιον ή αναφορικώς προς οιονδήποτε συμφέρον εν τοιαύτη περιουσία, όπερ εδημιουργήθη προ της ημερομηνίας της εκδόσεως του παρόντος Νόμου.

(2) Δεν θα επιβάλληται φόρος κληρονομίας αναφορικώς προς ετησίαν τινά παροχήν μη υπερβαίνουσαν τας είκοσι λίρας αγορασθείσαν ή συσταθείσαν υπό του αποθανόντος, είτε μονομερώς είτε τη συμφωνία μεθ’ ετέρου προσώπου, εφ’ όρου ζωής του ιδίου και ετέρου τινός προσώπου και του επιζώντος εξ αυτών, ή αναφορικώς προς τοιαύτην παροχήν αρχομένην κατά τον θάνατον αυτού προς όφελος ετέρου τινός προσώπου. και εις περίπτωσιν καθ’ ήν υπάρχουσι πλείονες της μιας ετησίας παροχής, μόνον ή πρώτον συσταθείσα ετησία παροχή θα δικαιούται εις την δυνάμει του παρόντος άρθρου χορηγουμένην απαλλαγήν.

(3) Δεν θα επιβάλληται φόρος κληρονομίας αναφορικώς προς τα είδη ιματισμού και υποδήσεως του αποθανόντος.

Απαλλαγή αντικειμένων εθνικού κλπ. ενδιαφέροντος, οσθέντων κλπ. διά δημοσίους σκοπούς

14. Θα αποτελή πράξιν νόμιμον ή εκ μέρους του Εφόρου άφεσις του φόρου κληρονομίας αναφορικώς προς πίνακας, έντυπα, βιβλία, χειρόγραφα, έργα τέχνης ή επιστομονικάς συλλογάς, τινά κατά την γνώμην του Εφόρου είναι εθνικού, επιστημονικού, καλλιτεχνικού ή ιστορικού ενδιαφέροντος και άτινα εδόθησαν ή εκληροδοτήθησαν εις την Δημοκρατίαν ή εις οιονδήποτε θρησκευτικόν οργανισμόν, σχολείον, πανεπιστήμιον ή δημοσίαν βιβλιοθήκην εν τη Δημοκρατία, ή εις οιονδήποτε Δημοτικόν Συμβούλιον, Χωριτικήν Επιτροπήν ή Συμβούλιον Βελτιώσως. Τα δε περιουσιακά στοιχεία αναφορικώς προς τα οποία ο φόρος αφίεται δεν θα συνυπολογίζωνται μετά της λοιπής περιουσίας προς τον σκοπόν καθορισμού του συντελεστού του φόρου κληρονομίας.

Συντάξεις Χηρών και Ορφανών

15. Δεν θα επιβάλληται φόρος κληρονομίας αναφορικώς προς οιονδήποτε φιλοδώρημα πληρωτέον επί τω θανάτω εις τον νόμιμον προσωπικόν αντιπρόσωπον υπαλλήλου ή προς οιανδήποτε σύνταξιν ή ετησίαν παροχήν πληρωτέαν υπό της Δημοκρατίας εις την χήραν ή το τέκνον αποθανόντος υπαλλήλου της Δημοκρατίας ανεξαρτήτως του ότι ο αποθανών εν όσω έζη προέβαινεν εις συνεισφοράς εις οιονδήποτε Ταμείον εξ ου καταβάλλεται η τοιαύτη σύνταξις ή ετησία παροχή και ο όρος "Δημοκρατία" ερμηνεύεται αναλόγως.

Διά τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ο όρος "υπάλληλος της Δημοκρατίας" περιλαμβάνει τον κατέχοντα μονίμως ή προσωρινώς δημοσίαν θέσιν ή αξίωμα ή τον αναπληρούντα τον μόνιμον κάτοχον εις υπηρεσίαν υπαγόμενην εις την Δημοκρατίαν περιλαμβανομένης υπηρεσίας παρά ταις Αρχαίς Ηλεκτρισμού και Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, τω Ραδιοφωνικώ Ιδρύματι Κύπρου, παρ' οιωδήποτε ετέρω νομικώ προσώπω δημοσίου δικαίου, παρ' οιαδήποτε αρχή τοπικής διοικήσεως ή παρ' οιωδήποτε ετέρω οργανισμώ δημοσίου δικαίου άνευ νομικής προσωπικότητος, ιδρυομένοις προς το δημόσιον συμφέρον υπό νόμου.

Περιουσιακά στοιχεία εν καταπιστεύματι προς όφελος του ετέρου των συζύγων

16. Οσάκις κατεβλήθη φόρος κληρονομίας δυνάμει του παρόντος νόμου επί τω θανάτω του ενός των συζύγων αναφορικώς προς περιουσιακά στοιχεία υποκείμενα εις καταπίστευμα συσταθέν διά της διαθήκης του συζύγου τούτου ή άτινα, υπαχθέντα εις καταπίστευμα δυνάμει ετέρας τινός διαθέσεως, περιήλθον εις άλλους επί τω θανάτω του συζύγου τούτου, δεν θα επιβάλληται φόρος κληρονομίας αναφορικώς προς το εν λόγω καταπίστευμα επί τω θανάτω του επιζώντος συζύγου εκτός εάν κατά τον χρόνο του θανάτου αυτού ή αυτής, ούτος ή αύτη εκέκτητο ικανότητα διαθέσεως των τοιούτων στοιχείων.

Έκπτωσις αναφορικώς προς τέλη χαρτοσήμου

17. Εις περιπτώσεις καθ’ άς κατεβλήθη τέλος χαρτοσήμου ή οιονδήποτε έτερον τέλος ή κατεβλήθησαν οιαδήποτε δικαιώματα αναφορικώς προς οιονδήποτε έγγραφον δι’ ού εγένετο η δωρεά ή η μεταβίβασις οιωνδήποτε περιουσιακών στοιχείων υπό αποθανόντος προσώπου και επί τω θανάτω του προσώπου τούτου φόρος κληρονομίας καθίσταται πληρωτέος αναφορικώς προς ταύτα ως εκ του γεγονότος ότι τα περιουσιακά ταύτα στοιχεία εμπίπτουν εις την κατηγορίαν των περιουσιακών στοιχείων των διαλαμβανομένων εν τω άρθρω 7(δ), το ποσόν του τοιούτου τέλους θα εκπίπτηται εκ του ποσού του φόρου κληρονομίας του επιβλητέου αναφορικώς προς τα περιουσιακά ταύτα στοιχεία:

Νοείται ότι το δυνάμει του παρόντος άρθρου εκπεστέον ποσόν εν ουδεμιά περιπτώσει θα δύναται να υπερβή το ποσόν του φόρου κληρονομίας του επιβλητέου αναφορικώς προς τα περιουσιακά ταύτα στοιχεία.

Έκπτωσις εις περίπτωσιν συντόμου κληρονομικής διαδοχής εις περιπτώσεις καθ’ άς τα περιουσιακά στοιχεία σύγκεινται εξ ακινήτου περιουσίας ή εξ επιχειρήσεω

18. Εις περιπτώσεις καθ’ άς ο Έφορος ικανοποιείται ότι ο φόρος κληρονομίας κατέστη επιβλητέος επί περιουσιακών στοιχείων συγκειμένων εξ ακινήτου περιουσίας ή εξ επιχειρήσεως (άλλης ή επιχειρήσεως ασκουμένης υπό ανωνύμου εταιρείας) ή επί συμφέροντος τινος επί ακινήτου περιουσίας ή τοιαύτης επιχειρήσεως, επί τω θανάτω προσώπου τινός, και ότι, μεταγενεστέρως, εντός πέντε ετών, φόρος κληρονομίας κατέστη και πάλιν επιβλητέος επί των ιδίων περιουσιακών στοιχείων ή μέρους τούτων επί τω θανάτω του προσώπου εις ο τα περιουσιακά ταύτα στοιχεία περιήλθον επί τω πρώτω θανάτω, το ποσόν του φόρου κληρονομίας του επιβλητέου επί τω δευτέρω θανάτω αναφορικώς προς τα ούτως περιερχόμενα περιουσιακά στοιχεία, θα μειούται ως ακολούθως-

(α) οσάκις ο δεύτερος θάνατος επισυμβαίνη εντός ενός έτους από του πρώτου θανάτου, κατά πεντήκοντα τοις εκατόν.

(β) οσάκις ο δεύτερος θάνατος επισυμβαίνη εντός δύο ετών από του πρώτου θανάτου, κατά τεσσαράκοντα τοις εκατόν.

(γ) οσάκις ο δεύτερος θάνατος επισυμβαίνη εντός τριών ετών από του πρώτου θανάτου, κατά τριάκοντα τοις εκατόν.

(δ) οσάκις ο δεύτερος θάνατος επισυμβαίνη εντός τεσσάρων ετών από του πρώτου θανάτου, κατά είκοσι τοις εκατόν.

(ε) οσάκις ο δεύτερος θάνατος επισυμβαίνη εντός πέντε ετών από του πρώτου θανάτου, κατά δέκα τοις εκατόν:

Νοείται ότι οσάκις η αξία των περιουσιακών στοιχείων κατά τον δεύτερον θάνατον, εφ’ ής θα καταβληθή φόρος, υπερβαίνη την αξίαν εφ’ ής επεβλήθη φόρος κατά τον πρώτον θάνατον, η τελευταία αξία θα υποκαταστήση την πρώτην προς τον σκοπόν προσδιορισμού το ποσού του φόρου εφ’ ου δέον να υπολογισθή η δυνάμει του παρόντος άρθρου έκπτωσις.

Μείωσις φόρου εις περιπτώσεις δωρεών πέραν των δύο ετών

18Α. Οσάκις περιουσιακόν στοιχείον υπό μορφήν δωρεάς γενομένης πέραν των δύο ετών προ του θανάτου του αποθανόντος προσώπου λογίζεται ως περιουσία περιερχόμενη εις άλλους επί τω θανάτω αυτού, το ποσοστόν του φόρου κληρονομίας το πληρωτέον επί του τοιούτου στοιχείου μειούται κατά το πεντήκοντα τοις εκατόν.

Άφεση φόρου σε περίπτωση κατά την οποία περιουσιακά στοιχεία κληρονομούνται από γονείς

18Β. Σε περίπτωση κατά την οποία ο Έφορος ικανοποιείται ότι ο φόρος κληρονομίας επιβλήθηκε σε περιουσιακά στοιχεία τα οποία αποτελούνται από δωρεές γονέων προς τέκνο, με το θάνατο του τέκνου αυτού το ποσό του φόρου κληρονομίας που αναλογεί στις δωρεές αυτές, αναφορικά με το κληρονομικό μερίδιο και των δύο γονέων, χαρίζεται.

Εξαίρεση κατοικίας αποθανόντος προσώπου

18Γ. Δε θα επιβάλλεται φόρος κληρονομίας αναφορικά με ακίνητη περιουσία αποθανόντος προσώπου που εχρησιμοποιείτο, αμέσως πριν από το θάνατό του, από τον ίδιο ή την οικογένειά του, αποκλειστικά για σκοπούς ιδιοκατοίκησης, και της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες λίρες:

Νοείται ότι σε περίπτωση που η συνολική αξία υπερβαίνει το ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων λιρών, καταβάλλεται φόρος κληρονομιάς πάνω στο ποσό που υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες λίρες.

Άφεσις του φόρου κληρονομίας εις την περίπτωσιν προσώπων φονευθέντων εν πολέμω ή λόγω πολεμικών επιχειρήσεων

19.-(1) Οσάκις-

(α) πρόσωπόν τι αποθάνη λόγω τραυμάτων ά υπέστη, τυχαίου συμβεβηκότος λαβόντος χώραν, ή ασθενείας εξ ής προσεβλήθη, εντός τριών ετών προ του θανάτου, καθ’ όν χρόνον τούτο διετέλει εν ενεργώ στρατιωτική υπηρεσία κατά ξηράν θάλασσαν ή αέρα, εναντίον του εχθρού, ή εν υπηρεσία ήτις κατά την γνώμην του Υπουργικού Συμβουλίου, είναι πολεμικής φύσεως ή επάγεται τους αυτούς κινδύνους ως η ενεργός στρατιωτική υπηρεσία, και το πρόσωπον τούτο κατά τον χρόνον καθ’ όν υπέστη τα τραύματα ή έλαβε χώραν το τυχαίον συμβεβηκός ή προσεβλήθη εκ της ασθενείας, υπόκειτο εις οιονδήποτε ναυτικόν, στρατιωτικό ή αεροπορικό νόμον. ή

(β) πρόσωπόν τι, πλην των εν εδαφίω (α) της παρούσης παραγράφου αναφερομένων τοιούτων, αποθάνη εκ τραυμάτων προξενηθέντων κατά το διάστημα των τριών ετών προ του θανάτου του, άτινα, κατά την γνώμην του Υπουργικού Συμβουλίου, ωφείλοντο εις πολεμικάς επιχειρήσεις.

το Υπουργικόν Συμβούλιον δύναται, εάν κρίνη τούτο σκόπιμον, να χαρίση, ή, εις την περίπτωσιν καταβληθέντος ήδη φόρου κληρονομίας, να επιστρέψη, εν εκάστη περιπτώσει, το όλον ή μέρος του φόρου κληρονομίας του εισπρακτέου δυνάμει του παρόντος νόμου αναφορικώς προς περιουσιακά στοιχεία περιερχόμενα επί τω θανάτω του αποθανόντος εις την χήραν αυτού ή τους κατ’ ευθείαν γραμμήν κατιόντας ή κατ’ ευθείαν γραμμήν ανιόντας κληρονόμους του ή εις τους αδελφούς ή αδελφάς αυτού, ή τους κατιόντας των τοιούτων αδελφών. Το ποσόν του αφεσίμου ή επιστρεπτέου φόρου θα περιορίζηται εις τα ακόλουθα ποσά:

(i) εις περιπτώσεις καθ’ άς διά τους σκοπούς του τοιούτου φόρου κληρονομίας, η αξία των περιουσιακών στοιχείων των περιερχομένων εις την χήραν, τους κατ’ ευθείαν γραμμήν κατιόντας, τους κατ’ ευθείαν γραμμήν ανιόντας, τους αδελφούς ή αδελφάς ή τους κατιόντας των τοιούτων αδελφών δεν υπερβαίνει τας είκοσι πέντε χιλιάδας λίρας, το όλον ποσόν του τοιούτου φόρου κληρονομίας αναφορικώς προς τα περιουσιακά ταύτα στοιχεία. και

(ii) εις περιπτώσεις καθ’ άς η ως άνω αξία υπερβαίνει τας είκοσι πέντε χιλιάδας λίρας-

(α) αναφορικώς προς τας πρώτας είκοσι πέντε χιλιάδας λίρας το όλον ποσόν του φόρου κληρονομίας. και

(β) αναφορικώς προς το υπόλοιπον, ποσόν μη υπερβαίνον το ήμισυ του δυνάμει του παρόντος νόμου εισπρακτέου φόρου κληρονομίας επί του τοιούτου υπολοίπου.

(2) Το όφελος το προκύπτον εκ της βάσει του παρόντος άρθρου χορηγουμένης εκπτώσεως όσον αφορά τας πρώτας είκοσι πέντε χιλιάδας λίρας, θα επιμερίζηται μεταξύ των διαφόρων προσώπων άτινα άλλως θα κατέβαλλον τον ως εν τοις ανωτέρω αφιέμενον ή επιστρεφόμενον φόρον κληρονομίας αναλόγως των ποσών άτινα ούτοι θα υπεχρεούντο να καταβάλωσιν, ανεξαρτήτως των ιδίων εκάστου δικαιωμάτων προτεραιότητος.

Άφεσις του φόρου κληρονομίας εις περίπτωσιν περιουσιακών στοιχείων περιερχομένων εις πλείστας της μιας φοράς λόγω θανάτου προξενηθέντος υπό πολέμου

20.-(1) Εάν το Υπουργικόν Συμβούλιον ικανοποιηθή ότι φόρος κληρονομίας εισπρακτέος δυνάμει του παρόντος νόμου έχει επιβληθή εφ’ οιωνδήποτε περιουσιακών στοιχείων περιερχομένων εις άλλους επί τω θανάτω οιουδήποτε προσώπου εμπίπτοντος εις τας διατάξεις του άρθρου 19 και ότι, μεταγενεστέρως, φόρος κληρονομίας έχει καταστή και πάλιν επιβλητέος επί των αυτών περιουσιακών στοιχείων ή μέρους τούτων λόγω θανάτου, υπό παρομοίας συνθήκας, ετέρου προσώπου εις ο τα περιουσιακά ταύτα στοιχεία ή το μέρος τούτων περιήλθε κατά τον προηγούμενον θάνατον, το όλον ποσόν του φόρου κληρονομίας του πληρωτέου επί τω τελευταίω θανάτω επί των περιουσιακών τούτων στοιχείων ή του μέρους τούτων θα αφίηται ή εάν κατεβλήθη, θα επιστρέφηται, και τα τοιαύτα περιουσιακά στοιχεία ή μέρος τούτων δεν θα συνυπολογίζωνται μετά πάντων των λοιπών περιουσιακών στοιχείων των περιερχομένων εις άλλους επί τω τελευταίω θανάτω προς τον σκοπόν καθορισμού του εφαρμοστέου συντελεστού φόρου κληρονομίας.

(2) Το παρόν άρθρον θα τυγχάνη εφαρμογής είτε επί τω τοιούτω θανάτω περιερχομένη εις άλλους περιουσία περιέρχεται εις την χήραν, τους κατ’ ευθείαν γραμμήν κατιόντας, τους κατ’ ευθείαν γραμμήν ανιόντας, τους αδελφούς ή αδελφάς, ή τους κατιόντας των τοιούτων αδελφών, του αποθανόντος είτε όχι.

Ο όρος «χήρα» εν τοις άρθροις 19 και 20 θα περιλαμβάνη και τον χήρον

21. Οιαδήποτε αναφορά προς χήραν εν τοις άρθροις 19 και 20 θα περιλαμβάνη εις την περίπτωσιν υπάνδρου γυναικός ης ο σύζυγος επέζησε ταύτης και τον επιζήσαντα σύζυγον.

Εφαρμογή των άρθρων 19, 20 και 21

22. Αι διατάξεις των άρθρων 19, 20 και 21 θα εφαρμόζωνται μόνον αναφορικώς προς θανάτους επισυμβάντας κατά ή μετά την 1ην Δεκεμβρίου, 1942.