Ο περί Δήμων Νόμος του 2022 (52(I)/2022)

3.-(1) Με τον παρόντα Νομο ιδρύονται και συστήνονται δήμοι, με καθορισμένη έδρα, οι οποίοι αποτελούνται από δημοτικά διαμερίσματα όπως καθορίζεται στις διατάξεις του εδαφίου (3) και των οποίων τα δημοτικά όρια συμπίπτουν με την εξωτερική περιφέρεια των ορίων των όμορων δήμων και κοινοτήτων:

Νοείται ότι, με απόφαση του Υπουργού, δύναται να αποτελούν δημοτικά διαμερίσματα περιοχές βελτιώσεως οι οποίες υφίσταντο δυνάμει του καταργηθέντος περί Χωρίων (Διοίκηση και Βελτίωση) Νόμου:

Νοείται περαιτέρω ότι, η εδαφική έκταση του υπό σύσταση δημοτικού διαμερίσματος καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού σε εδάφη του πρώην ομώνυμου Συμβουλίου Βελτιώσεως:

Νοείται έτι περαιτέρω ότι, απαιτείται όπως διασφαλίζεται η εδαφική συνέχεια των εντασσόμενων στον νέο δήμο περιοχών.

(2) Τα δημοτικά διαμερίσματα που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (1) αντιστοιχούν σε υφιστάμενους κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου δήμους, δυνάμει των διατάξεων του περί Δημων Νόμου, ο οποίος με τον παρόντα Νόμο καταργείται, ή/και υφιστάμενες κατά την εν λόγω ημερομηνία κοινότητες, δυνάμει των διατάξεων του περί Κοινοτήτων Νόμου:

Νοείται ότι, οποιοσδήποτε δήμος ο οποίος κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου δεν εμπίπτει στις διατάξεις του παρόντος άρθρου εξακολουθεί να λειτουργεί ως δήμος με τη μορφή που συστάθηκε δυνάμει των διατάξεων του καταργηθέντος νόμου.

(3) Με βάση τον παρόντα Νόμο, ιδρύονται οι νέοι δήμοι, οι οποίοι αποτελούνται από δημοτικά διαμερίσματα, όπως καθορίζεται στο Παράρτημα Ι, τηρουμένων των διατάξεων του περί της Διαδικασίας Τυποποίησης των Γεωγραφικών Τοπωνυμίων της Κυπριακής Δημοκρατίας Νόμου.

4. Οι δήμοι οι οποίοι ευρίσκονται επί του υπό τουρκική κατοχή εδάφους της Δημοκρατίας και οι οποίοι έχουν συσταθεί με βάση τις διατάξεις προγενέστερων του παρόντος Νόμου νομοθεσιών ή/και του καταργηθέντος νόμου εξακολουθούν να υφίστανται ως δήμοι χωρίς τη συνένωσή τους με άλλους δήμους και διέπονται από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.

5.-(1) Ανεξαρτήτως των διατάξεων του άρθρου 3, το Υπουργικό Συμβούλιο προκηρύσσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος μεταξύ των εγγεγραμμένων δημοτών εκλογέων των πιο κάτω αναφερόμενων περιοχών, για την εξακρίβωση της επιθυμίας τους ως προς την κήρυξη της οικείας περιοχής σε δήμο ή σε δημοτικό διαμέρισμα υφιστάμενου δήμου:

(α) Σε δήμους οι οποίοι εκδηλώνουν επιθυμία να συνενωθούν μεταξύ τους,

(β) σε κοινότητα ή όμορες μεταξύ τους κοινότητες που έχουν πληθυσμό πέραν των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) κατοίκων,

(γ) σε όμορες με δήμους κοινότητες.

(2) Σε περίπτωση που έχουν παρέλθει τουλάχιστον τέσσερα (4) έτη από τη διενέργεια δημοψηφίσματος βάσει των διατάξεων του εδαφίου (1), με το οποίο απορρίφθηκε συγκεκριμένη συνένωση, το ένα τρίτο των εγγεγραμμένων εκλογέων των υπό αναφορά περιοχών δύναται να απευθυνθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο με έγγραφη αίτηση, συνοδευόμενη από ενυπόγραφο κατάλογο στον οποίο περιλαμβάνονται τα ονόματα όλων των εκλογέων, μαζί με τον αριθμό τoυ εκλογικού βιβλιαρίου ενός εκάστου, ο οποίος βεβαιώνεται από την Κεντρική Υπηρεσία Εκλογών, για να αιτηθεί τη διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος και το Υπουργικό Συμβούλιο διατάσσει εντός εύλογου χρόvoυ τη διεξαγωγή του νέου δημοψηφίσματος.

(3) Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες με βάση το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που προβλέπεται στις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2) συγκεντρώνεται ποσοστό πέραν του πενήντα τοις εκατόν (50%) των ψηφισάντων υπέρ της συνένωσης, το Υπουργικό Συμβούλιο, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, κηρύσσει την οικεία περιοχή ως δήμο ή ως δημοτικό διαμέρισμα υφιστάμενου δήμου με την επωνυμία που καθορίζεται στο διάταγμα και ακολούθως τυγχάvoυv εφαρμογής οι διατάξεις τoυ παρόντος Νόμου:

Νοείται ότι, το Υπουργικό Συμβούλιο, με το πιο πάνω αναφερόμενο διάταγμα, διορίζει για έκαστο από τους δήμους που ιδρύονται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου ειδική δημοτική επιτροπή, η οποία συνίσταται από δεκατρία (13) πρόσωπα τα οποία κατέχουν τα προσόντα εκλογιμότητας που προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 17 και είναι μέλη των οικείων αρχών τοπικής διοίκησης που αναφέρονται στο εδάφιο (1) του παρόντος άρθρου, ένα εκ των οποίων ορίζεται ως πρόεδρος, για να ασκεί προσωρινά τις αρμοδιότητες του συμβουλίου του δήμου αυτού για την περίοδο που καθορίζεται στο διάταγμα, η οποία δεν δύναται να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες, ή μέχρις ότου εκλεγεί συμβούλιο στον δήμο αυτόν, οποιαδήποτε από τις δύο ημερομηνίες είναι η προγενέστερη:

Νοείται περαιτέρω ότι, κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται οι μεταβατικές διατάξεις που καθορίζονται στο Μέρος Ενδέκατο του παρόντος Νόμου.

(4) Ανεξαρτήτως των διατάξεων του εδαφίου (1), το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εξουσία να μη διατάσσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος αναφορικά πρoς οποιαδήποτε κοινότητα η οποία έχει ή αποκτά πληθυσμό πέραν των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) κατοίκων και ευρίσκεται σε μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές.

6. Οποιοσδήποτε νέος δήμος ιδρύεται δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 3 και 5 αποτελεί νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, έχει όλες τις ιδιότητες νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, τη δική του επωνυμία, ειδική σφραγίδα και το δικαίωμα να ενάγει και να ενάγεται.

7. Άνευ επηρεασμού των διατάξεων του άρθρου 4, έκαστος δήμος καθορίζει με απόφασή του την έδρα του εντός των δημοτικών του ορίων και δύναται να κάνει χρήση σήματος δηλωτικού της ιδιαιτερότητας του χώρου που αποτελεί τη διοικητική του περιφέρεια, λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία που σχετίζονται με την ιστορία, τη μυθολογία και τα τοπικά χαρακτηριστικά της περιοχής, ύστερα από τη σύμφωνη γνώμη της Μόνιμης Κυπριακής Επιτροπής Τυποποίησης Γεωγραφικών Ονομάτων που καθορίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί της Διαδικασίας Τυποποίησης των Γεωγραφικών Τoπωvυμίωv της Κυπριακής Δημoκρατίας Νόμου.

8.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται, με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, να αλλάξει την ονομασία οποιουδήποτε δήμου.

(2) Διάταγμα δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) εκδίδεται κατόπιν απόφασης του συμβουλίου του οικείου δήμου, η οποία λαμβάνεται με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών τετάρτων (3/4) των μελών του σε συνεδρία που συγκαλείται ειδικά για τον σκοπό αυτόν και η οποία γvωστoπoιείται στον Υπουργό.

(3) Αλλαγή της ονομασίας οποιουδήποτε δήμου, η οποία διενεργήθηκε δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου, δεν επηρεάζει τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις του οικείου δήμου ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου ούτε καθιστά ελαττωματική οποιαδήποτε δικαστική διαδικασία η οποία δύναται να συνεχιστεί, στη βάση διαδοχής, ωσάν να μην είχε διενεργηθεί αλλαγή της ονομασίας του.

9. Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται, κατόπιν υποβολής από κοινού αίτησης των επηρεαζόμενων αρχών τοπικής διοίκησης με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, να επανακαθορίζει, τροποποιεί, επεκτείνει ή περιορίζει τα δημοτικά όρια δήμου που συστάθηκε με βάση τις διατάξεις του παρόντος Νόμου ή του καταργηθέντος νόμου:

Νοείται ότι, σε περίπτωση εφαρμογής των πιο πάνω, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των επηρεαζόμενων αρχών τοπικής διοίκησης.

10.-(1) Σε κάθε δήμο καταρτίζεται και τηρείται Μητρώο Δημοτών, στο οποίο εγγράφονται όλοι οι δημότες του οικείου δήμου:

Νοείται ότι, όσον αφορά τους δήμους που συστήνονται δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 3 και 5, το Μητρώο Δημοτών οποιουδήποτε νέου δήμου είναι ενιαίο και αποτελούμενο από τα μητρώα των αρχών τοπικής διοίκησης που αποτελούν τα διαμερίσματά του, ήτοι των δήμων οι οποίοι συστάθηκαν δυνάμει του καταργηθέντος νόμου ή και των κοινοτήτων.

(2) Για σκοπούς ρύθμισης όλων των θεμάτων που αφορούν τον καταρτισμό και την τήρηση του Μητρώου Δημοτών, τον τύπο αυτού, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να εκδίδει Καvovισμούς δυνάμει των διατάξεων του άρθρoυ 144.

11.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (3), κάθε πολίτης της Δημοκρατίας ή υπήκοος άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντός έξι (6) μηνών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου ή από την εγκατάστασή του ή τη μετεγκατάστασή του εντός των δημοτικών ορίων του οικείου δήμου στον οποίο έχει τη συνήθη διαμονή του, εγγράφεται υποχρεωτικά ως δημότης αυτού.

(2) Κατά τη διάρκεια της έκρυθμης κατάστασης, πολίτης της Δημοκρατίας o oπoίoς, αυτός ή η οικογένειά του, κατά τov αμέσως προ της τουρκικής εισβολής χρόvo, είχε τη συνήθη διαμονή του εντός των δημοτικών ορίων οποιουδήποτε δήμου o oπoίoς τελεί εν μέρει ή εξ oλoκλήρoυ υπό τουρκική κατοχή, παραμένει και δημότης του υπό κατοχή δήμου, ανεξαρτήτως εάν απέκτησε την ιδιότητα του δημότη, σύμφωνα με τις διατάξεις τoυ εδαφίου (1).

(3) Τηρoυμέvωv τωv διατάξεωv τoυ εδαφίoυ (2), η ιδιότητα τoυ δημότη δήμoυ τερματίζεται με την απόκτηση της ιδιότητας τoυ δημότη άλλoυ δήμoυ ή την εγκατάσταση ή μετεγκατάστασή του εντός των ορίων κοινότητας στην οποία έχει τη συνήθη διαμονή του.

12.-(1) Τέκνο το οποίο γεννήθηκε σε γάμο των γονέων του είναι δημότης του δήμου στον οποίο είναι εγγεγραμμένος ο πατέρας ή η μητέρα του και οι γονείς αυτού υποχρεούνται, εντός έξι (6) μηνών από τη γέννησή του, να το εγγράψουν στο οικείο Μητρώο Δημοτών ως πρώτο τέκνο και η εγγραφή αυτή καθορίζει και την εγγραφή για τα τέκνα που θα γεννηθούν μεταγενέστερα:

Νοείται ότι, εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν διενεργηθεί η αναφερόμενη πιο πάνω εγγραφή, το τέκνο αποκτά την ιδιότητα του δημότη του δήμου στον οποίο είναι εγγεγραμμένο το πρόσωπο το οποίο είναι υπεύθυνο για τη φύλαξη και τη φροντίδα του τέκνου.

(2) Τέκνο που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του είναι δημότης του δήμου στον οποίο είναι δημότης η μητέρα του και, σε περίπτωση αναγνώρισης της πατρότητάς του πριν από την ενηλικίωσή του, δύναται να αποκτήσει, με δήλωση των γονέων του, την ιδιότητα του δημότη του δήμου στον οποίο είναι εγγεγραμμένος ο πατέρας ή η μητέρα του κατά τον χρόνο της αναγνώρισής του.

(3) Τέκνο που με τη γέννησή του δεν αποκτά αλλοδαπή ιθαγένεια ή είναι άγνωστης ιθαγένειας, είναι δημότης του δήμου στον οποίο γεννήθηκε ή βρέθηκε έκθετο.

(4) Πρόσωπο το οποίο υιοθετείται πριν από την ενηλικίωσή του καθίσταται, αφότου υιοθετήθηκε, δημότης του δήμου στον οποίο είναι δημότης ο θετός γονέας του, σε περίπτωση δε υιοθεσίας από συζύγους ή υιοθεσίας του ανήλικου τέκνου ενός συζύγου από τον άλλο σύζυγο, εφαρμόζονται για το θετό τέκνο, τηρουμένων των αναλογιών, οι διατάξεις του εδαφίου (1).

(5) Ενήλικο πρόσωπο το οποίο είναι πολίτης της Δημοκρατίας και δεν είναι εγγεγραμμένο στο οικείο Μητρώο Δημοτών και συντρέχει νόμιμη περίπτωση εγγραφής του γίνεται δημότης στον δήμο ή στην κοινότητα της κατοικίας του ή καταγωγής του και, εάν είναι κάτοικος εξωτερικού, καθίσταται δημότης στον δήμο ή στην κοινότητα που επιθυμεί.